-MTDL: Bạch thược dùng rễ, (thân rễ). Nên chọn thứ to mập bằng đầu ngón tay,  dài 10 -15cm, thịt trắng hồng, ít xơ, thái lát mới dùng, thứ nhỏ, lõi đen sẫm không tốt. Ngày dùng từ 6 – 14g. Không nhầm với Xích thược, da đỏ, nhiều xơ.

-XXDL: Bạch thược có di thực vào Việt Nam trồng ở Sa Pa, do nhu cầu phần nhiều được nhập từ Trung Quốc.

-TVQK: Vị hơi chua, tính mát. Vào Tâm, Can, Tỳ, Phế.

-CDCT: Thanh Can, tư âm, liễm âm khí. Chủ trị: Dùng sống chữa ngoại cảm, tả, lỵ, phong nhiệt. Sao chín chữa các chứng bệnh về huyết, thông kinh vv.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa các  chất tinh bột đường, paconôn và pacônôn axêtat vv.

PHƯƠNG THUỐC BẠCH THƯỢC CHỦ TRỊ:

   - Trị phụ nữ hông sườn hay bị đau (do Can khí uất): Bạch Thược, Diên Hồ sách, Nhục quế,  Hương Phụ. Tán bột, mỗi lần uống 8g với nước ấm. (Thược Dược Thang - Chu Thị Tập Nghiệm Y hương).

   - Trị cơ co giật (do Can phong nội động): Bạch Thược, Cam Thảo mỗi thứ 16g. Sắc uống. (Thược Dược Cam Thảo Thang ).

   - Trị doanh khí thương tổn, khí nghịch sốt không giảm: Bạch thược 160g, Chích thảo 120g. Sắc uống. Tác dụng: Tư âm hòa dương, hoản cấp chỉ thống (Thược Dược Cam Thảo Thang – Thương Hàn Luận).

   -Trị âm hư khí uất mà không sốt: Cam thảo 4,8g, Hương phụ 30g, Phiến cầm 6g, Thược dược 38g, Thương truật 16g. Tán bột, làm hoàn. Mỗi lần dùng 10g, uống với nước nóng. Tác dụng: Sơ Can, giải uất, dưỡng âm, thanh nhiệt. (Thương Thược Hoàn – Y Học Nhập Môn)

   - Trị Can âm bất túc gây ra đầu váng, hoa mắt, tai ù, cơ run giật, chân tay tê: Bạch thược, Toan táo nhân đều 20g,  Đương Qui, Thục Địa mỗi thứ 16g, Mạch Môn 12g, Xuyên khung, Mộc qua mỗi thứ 8g, Cam thảo 4g. Sắc nước uống. (Bổ Can Thang - Y Tông Kim Giám).

   - Trị băng lậu hạ huyết, rong kinh, ốm yếu gầy mòn: Bạch thược, Thục địa, Can khương, Quế tâm, Long cốt, Mẫu lệ, Hoàng kỳ, Lộc giác giao, mỗi thứ 8g, tán bột, uống mỗi lần 8g ngày 3 lần với rượu nóng trước khi ăn, hoặc uống với nước sôi. (Bạch Thược Dược Tán).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Bạch thược cốt thu liễm khí không phải như Xuyên khung làm cho khí tan ra. Ở trong người nếu huyết nhiều hơn khí mà không lưu lợi thì dùng Xuyên khung, khí nhiều hơn huyết phải khô táo thì dùng Bạch thược. Công dụng cốt hàn huyết, lưỡng khí và bổ âm (Bách Hợp Phương).

KIÊNG KỴ: Huyết hư hàn, Tỳ khí hư hàn không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẽ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học