U63.072 Nhiệt lâm; N30 là viêm bàng quang - R32 Không kiểm soát được tiểu tiện …

Theo YHCT có các triệu chứng như tiểu đục, tiểu khó, tiểu ra máu, đau tức vùng bàng quang thuộc “lâm chứng”. trên lâm sàng bệnh này chia làm 5 loại như sau: khí lâm, cao lâm, lao lâm, thạch lâm. “Bệnh lâm trước hết biểu hiện là tiểu tiện đục, đau buốt từ bụng dưới lên rốn và cho đó là do nhiệt tại hạ tiêu gây nên”. “Mọi chứng lâm đều do thận hư và bàng quang thấp nhiệt gây nên.

Lâm chưng cao lâm: Bệnh do tỳ thận khí hư thấp nhiệt. biểu hiện đi tiểu nước tiểu vẩn đục như nước vo gạo, đi tiểu nóng, rát và đau có khi tiểu có sỏi, đau lưng, mạch trầm khẩn sác.

Theo YHHĐ với chứng tiểu rát, tiểu rắt, tiểu són, thậm chí tiểu ra máu, thường là do viêm bàng quang. Xét nghiệm nước tiểu có nhiễm trùng đường tiết niệu, hoặc viêm niệu đạo do lậu cầu, đái cặn canxi do hiện tượng tăng phá huỷ xương, hoặc đái dưỡng chấp

Phép trị: thanh nhiệt lợi thấp, phân thanh, khử trọc.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị cao lâm (tiểu đục) do tỳ thận khí hư.

Bài Tỳ Giải Phân Thanh Ẩm

Phương thuốc:

Tỳ giải                         20g

Thương truật               14g

Đơn sâm                      14g

Hoàng bá                     14g

Liên nhục                    16g

Phục linh                     20g

Xương bồ                    12g

Đây là Bài (Tỳ giải phân thanh Ẩm “Đan khê tâm pháp” gia giảm). Sắc uống.

Tác dụng: ôn thận lợi thấp, phân thanh, khử trọc… trị chứng cao lâm (đái nhiều lần nước tiểu đục có chất nhờn). Bài này thích hợp người nước tiểu vẩn đục như nước vo gạo, đi tiểu nóng có khi tiểu ra sỏi.

Giải thích bài thuốc:

-Tỳ giải lợi tiểu thanh thấp nhiệt là chủ dược.

-Ích trí nhân: ôn bổ tỳ thận,làm giảm bớt lần tiểu tiện.

-Ô dược: ôn thận hóa khí.

-Thạch xương bồ: hóa trọc thông khiếu.

-Liên nhục: bổ tỳ thận, sinh tân…

-Hoàng bá: thanh thấp nhiệt hạ tiêu.

-Xương bồ: thông khiếu, kiện tỳ, sát trùng, giải độc…

 Bệnh thuộc hư dùng bài thuốc trên hợp với bài Lục vị địa hoàng hoàn bỏ xương bồ, gia hoàng kỳ, thổ ty tử , liên tu, khiếm thực, long cốt, mẫu lệ để bổ thận cố sáp. Nếu dương hư lưng gối đau, lạnh dùng bài Thận khí hoàn phối hợp dùng.

Gia giảm:

-Nếu ăn kém bụng đầy gia Đảng sâm, Bạch truật kiện tỳ lợi thủy.

-Nếu phụ nữ khí hư ra nhiều gia Bạch quả, Bạch biển đậu.

-Nếu lưng gối đau, lạnh chân phối hợp uống với bài dùng bài Thận khí hoàn gia giảm có vị: Địa hoàng, sơn dược, sơn thù, phục linh, trạch tả, đan bì, quế chi, phụ tử.

Phụ phương:

+ Trị cao lâm (tiểu đục như mỡ) phối hợp Bài: (Trần Hương hoàn ‘Thánh tể tổng lục”). Trầm hương 30g, Cù mạch 30g, Hoạt thạch 30g, Nhục thung dung 30g, Hoàng kỳ  30g. Sắc uống.

Tác dụng: trị tiểu đục.

+  Trị cao lâm (tiểu đục) do tỳ thận khí hư thấp nhiệt phối hợp bài (Long Cốt Hoàn II “Gia Tàn Phương”). Bạch linh 20g, Bạch chỉ 10g, Long cốt 10g, Mẫu lệ 20g, Ngũ vị tử 10g, Nhục quế 10g, Thỏ ty tử 20g, Thục địa 20g. Tán bột uống.

Tác dụng: Bổ thận, ôn dương, sáp tinh. Trị hạ tiêu lạnh, tiểu đục, tiểu như nước vo gạo, lưng nặng.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com