-MTDL: Bạch vi dùng rễ. Nên chọn thứ rễ thành chùm nhỏ, có sắc nâu, không mốc mọt, củ mất mùi là  tốt. Dùng từ 3-9g. Không nhầm rễ Bạch vi với rễ Bạch tiền. Rễ Bạch vi màu nâu, hơi mềm, hơi đắng và mặn; rễ Bạch tiền ngọt hơn, màu trắng hơn, bẻ giòn hơn.

-XXDL: Bạch vi chưa thấy trồng và khai thác ở Việt Nam, phần nhiều vẫn được nhập từ Trung Quốc.

-TVQK: Vị đắng, mặn, tính bình. Vào kinh Vị.

-CDCT: Thanh huyết nhiệt. Chủ trị: lậu huyết, âm hư phát nhiệt, chứng phong ôn mà sốt nóng (dùng sống), sản hậu hư nhược, buồn nôn (dùng chín) vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chưa thấy tài liệu nghiên cứu.

PHƯƠNG THUỐC BẠCH VI CHỦ TRỊ:

   -Chữa có thai mà đi tiểu nhiều (do Phế Vị nhiệt): Bạch vi,  Bạch thược. Lượng bằng nhau, tán bột. Ngày uống 8-12g với rượu nóng. (Bạch Vi Tán– Bị Cấp Thiên Kim Yếu Phương).

   - Trị tiểu ra máu (niệu huyết): Bạch vi 8g, Cam thảo 4g, Đương quy 8g, Nhân sâm 4g, Phá cố chỉ 4g, Quy vĩ 4g, Vôi tôi 4g. Sắc, hoặc tán bột uống. (Bạch Vi Thang III – Y Phương Cao Quát).

   - Trị các chứng hư lao do hàn, gầy ốm, tay chân không có sức, không muốn ăn uống, tiêu chảy lâu ngày: Bạch truật 40g, Bổ cốt chỉ 80g, Đương quy 20g, Chỉ xác 1,2g, Hậu phác 40g, Kha tử 40g. Sắc, hoặc tán bột uống. (Bạch Vi Thang III – Y Phương Cao Quát).

   -  Chữa cảm ngoại tà đau đầu mình nóng, sợ lạnh không có mồ hôi, hoặc có mồ hôi nhiều: Ngọc trúc 12g (Uy nhuy), Thông bạch 12g, Bạch vi 12g, Cát cánh 12g, Đậu xị 12g, Tô diệp 12g, Bạc hà 10g, Cam thảo 6g, Đại táo 3quả. Sắc uống ngày một thang. Tác dụng: Tư âm, giải biểu. (Uy Nhuy Thang Gia GiẢm)

PHẦN THAM KHẢO:

   - Bạch vi cốt chữa khí táo ở Phế, đưa âm khí từ trên xuống dưới để làm cho khí nóng theo đường tiểu mà ra. Các bệnh kể trên phần nhiều vì khí nóng sinh ra cả. Vị này các bài thuốc vì sau cũng ít dùng đến, những sách nói lúc trước khi có thai, sau khi sinh đều dùng được cả (Bách Hợp).

   - Bạch vi là thuốc của kinh dương minh Vị, không những có thể thanh huyết nhiệt mà còn có thể trị chứng âm hư phát nhiệt. Bạch vi trị tiểu đỏ, sít, nhiệt lâm, tiểu buốt có kết quả tốt. (Thực Dụng Trung Y Học).

   - Theo kinh nghiệm Việt Nam: Rửa sạch, để ráo, cắt ngắn, phơi khô dùng sống (cách này thường dùng). Có trường hợp tẩm qua rượu (để hành chân huyết).

KIÊNG KỴ: Đang bị tiêu chảy thì không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẽ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học