U59.111 Hầu nga; J03 Viêm amyđan cấp-  U59.13 Cảm thường; J00 Viêm mũi họng cấp (cảm thường)

Theo YHCT Viêm họng “Nhũ nga” thường có những triệu chứng ban đầu như: ngứa trong họng, khản tiếng, có khi sốt, nhức đầu, đau họng khi nuốt. Bệnh thường phát vào mùa thu và mùa đông, phát triển nhiều vào những lúc có gió lạnh bất ngờ. phép trị chia thành hai thể thực chứng và hư chứng. Nếu chứng thực, chỉ cần dùng một số cây thuốc có tác dụng thanh nhiệt tiêu độc trục đuổi tà khí, bảo vệ hầu họng. Nếu chứng hư, cần dùng thêm các vị thuốc bổ phế, nhuận phế, thanh phế, kết hợp với chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng.

Nếu có hiện tượng lở loét gọi là lạn hầu nga. Họng Yết hầu là cửa ngõ của việc ăn uống, hít thở, thường xuyên tiếp xúc với bên ngoài. Khi ngoại tà theo đường ăn uống, hít thở xâm nhập vào hầu họng, tà khí và chính khí sẽ giao tranh và gây ra sốt. Nếu chính khí khỏe thì tà khí lui, bệnh tình đỡ dần và khỏi. Nếu chính khí suy giảm hoặc không được chữa tri kịp thời thì họng càng đau tăng, đỏ, loét, gây ảnh hưởng tới toàn thân. Lý luận cho rằng chứng nhũ nga viêm nhiễm sốt, phần nhiều  tà táo nhiệt dễ tổn thương âm dịch cho nên phép chữa chính là dưỡng âm thanh phế, lương huyết giải độc.

Viêm họng theo YHCT là bệnh chứng “Viêm a-mi-đan” còn gọi là chứng Nhũ nga, bị một bên gọi là đơn nhũ nga, bị 2 bên là song nhũ nga.Viêm hong cấp thể phong nhiệt. Biểu hiện: amidal xưng đỏ sưng cao, xung quanh chân thu gọn, mặt ngoài cao thấp không bằng, lúc mới phát sợ rét phát nóng, đỏ hồng mà đau, ăn nuốt khó khăn, miệng ráo lưỡi khô, đau đầu, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù, hoạt sác hữu lực…

Phép trị: sơ phong thanh nhiệt, giải phong nhiệt… nên dùng:

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị viêm Hong Cấp (Phong Nhiệt).

Bài Nhũ Nga Ngân Hoa Giải Độc Thang

Phương thuốc:

Kim ngân hoa              12g

Cát cánh                      12g

Xạ can                         14g

Huyền sâm                  12g

Sinh địa                       20g

Hạn liên thảo               12g

Bồ công anh                16g

Ngưu bàng                  12g

Bạc hà                         14g

Sơn đậu căn                12g

Cam thảo                     6g

 Đây là Bài (Nhũ nga, Ngân Hoa Giải Độc Thang ). Sắc uống.

Tác dụng: thanh nhiệt, giải độc tả hỏa, lương huyệt… Trị viêm họng mụn nhọt do phong hỏa thấp nhiệt gây nên.

 Dẫn giải phương thuốc:

-Kim ngân, Bồ công anh thanh nhiệt giải độc…

-Liên kiều, tán kết ngưng kết tụ…

-Hạ khô thảo: thanh can hỏa, tán nhiệt kết…

-Xich thược: bổ huyết hoạt huyết…

-Cỏ mực, mát huyết, dưỡng huyết, tiêu viêm…

-Cát căn giải cơ thanh nhiệt... các vị hợp thành bài thuốc thanh nhiệt, giải độc tả hỏa, lương huyệt…Trị viêm họng mụn nhọt do phong hỏa thấp nhiệt gây nên...

Phụ phương:

 + Thực chứng: Nếu Viêm hong cấp thể phong nhiệt. phối hợp Bài 2 (Nhũ nga, Ngưu Bàng Thang Gia giảm): Ngưu bàng 14g, phù bình 12g, lô căn 14g, cát cánh 12g, thiên hoa phấn 14g, xạ can 14g, sơn đậu căn 14g, sinh địa  14g mỗi thứ 12 g; Thăng ma 10g, nhân sâm 10 g; cam thảo, hoàng liên, liên kiều mỗi thứ 8 g. Sắc uống. Tác dụng: trị họng sưng, đau,  cổ họng rát, sốt cao, sợ gió. Nhũ nga sưng đau ..

+ Thực chứng Nếu Viêm hong cấp thể phong nhiệt phối hợp  Bài 3: (Nhũ nga, Thanh Yết Lợi Cách Thang gia giảm). Kinh giới 12g, Bạc hà 10g, Ngân hoa 16g, Liên kiều 14g, Cát cánh 12g, Ngưu bàng 12g, Hoàng cầm 12g, Hoàng liên 10g.Tác dụng: thanh nhiệt, giải độc tiêu viêm lương huyệt…Trị viêm họng “ nhũ nga”  mụn nhọt do phong hỏa thấp nhiệt gây nên…

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com