-MTDL: Ngạnh mễ là hạt gạo tròn (gạo nếp) hay còn gọi là Nhu mễ. Ngày dùng: 50 - 100g.

XXDL: Ngạnh mễ được trồng phổ biến ở nước ta và nhiều nước trong khu vực.

-TVQK: Vị ngọt, tính ấm; vào ba kinh Tỳ, Vị và Phế.

-CDCT: Bổ trung ích khí, kiện Tỳ dưỡng Vị, ích Phế chỉ hãn. Chữa trị các chứng hư lao tiết tả do Tỳ Vị hư nhược, Vị quản thống, tự hãn, đạo hãn, huyễn vựng vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chữa protein cao hơn 6,8%, chất béo cao hơn 20% vv...

 PHƯƠNG THUỐC  NGẠNH MỄ  CHỦ TRỊ:

   - Chữa chứng ho ra máu, thuộc chứng Phế âm hư: A giao 60g, Nhu mễ 40g, Mã đậu linh 20g, Ngưu bàng tử 10g, Chích thảo 10g, Hạnh nhân 6g. Các vị tán mịn, mỗi lần uống 8g, hoặc sắc uống. Tác dụng: Dưỡng âm bổ Phế, chỉ khái huyết. (Bổ Phế A Giao Thang).

   - Chữa viêm loét dạ dày - tá tràng: Ngạnh mễ, Mai mực, Cam thảo, Mẫu lệ nung, Hoàng bá, Kê nội kim mỗi thứ 50g, làm khô, xay bột mịn, ngày uống 20 - 30g với nước ấm. Nước sắc đặc gạo nếp rang uống thay nước mỗi ngày để chống mất nước, háo khát trong trường hợp tiêu chảy. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

   - Chữa xót ruột: Ngạnh mễ, Đậu xanh liều vừa đủ nấu cháo ăn. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

   - Chữa phụ nữ sau sinh thiếu sữa: Ngạnh mễ, Móng giò heo 1 cái gia vị mắm muối nấu cháo ăn. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

   - Nhu mễ (cơm nếp) nóng để chườm làm thông tắc tia sữa cho sản phụ, cơm nếp nguội giã nhuyễn trộn với bột thuốc để bó gãy xương và bong gân, ủ men chế cơm rượu hoặc cất rượu nếp cái hoa vàng để ngâm rượu trứng và rượu thuốc để bồi bổ sức khỏe. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Nhu mễ chứa nhiều amilopectin tạo nên độ dẻo đặc trưng của cơm nếp nhưng lại rất khó tiêu, cho nên trẻ nhỏ, người già, người mới ốm dậy, người Tỳ Vị quá hư nhược không nên ăn nhiều nếp, đúng như sách Bản thảo cương mục đã khuyên: “Nhu mễ tính niêm trệ nan hóa, tiểu nhi, bệnh nhi, tối nghi kị chi”.

   - Nước vo gạo(mễ trấp): Dùng nước vo gạo, loại mới vo của gạo tẻ, nếp đều được, làm phụ liệu để tẩm vào thuốc (bạch truật), nhằm tăng tác dụng kiện tỳ, giảm tính háo của vị thuốc. Ngạnh mễ hay còn gọi là gạo, sao hơi vàng, có tác dụng sinh tân, chỉ khát, giúp cơ thể giảm mệt mỏi khi sốt cao mà mồ hôi ra nhiều.

 KIÊNG KỴ: Gạo nếp cũng như các loại gạo ngũ cốc khác bệnh tiểu đường không nên ăn một lúc quá nhiều.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học