-MTDL: Ngô thù dùng hạt. Nên chọn quả gần chín hơi giống nụ Đinh hương, sắc xám, nhỏ rắn, thơm hắc là tốt. Ngày dùng từ 2 – 5g.

-XXDL: Ngô thù du, cây có mọc ở vùng Hà giang nhưng chưa thấy khai thác, phần nhiều được nhập từ Trung quốc, Ấn độ.

-TVQK: Vị cay, đắng, tính ôn. Vào phần huyết của Tỳ, Vị, Can, Thận.

-CDCT: Tán hàn hành khí, táo thấp chỉ thống, sơ can hạ khí, ôn trung chỉ tả, dùng ngoài, thuốc có tác dụng dẫn hỏa đi xuống. Chủ trị: Các chứng phúc thống, cước khí, quyết âm đầu thống, nôn, ợ chua, hàn thấp tiết tả, kiết lỵ, khẩu sang, cao huyết áp vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Ngô thù chủ yếu có chứa 0,4% tinh dầu. Tinh dầu có evoden 11%, evodin 26% vv…

PHƯƠNG THUỐC  NGÔ THÙ CHỦ TRỊ:

   - Trị nôn mửa ra đờm dãi, nôn ra nước chua, nôn mà bụng đầy, tay chân lạnh, phiền táo không yên: Đại táo 12 trái, Ngô thù du 50g, Nhâm sâm 120g, Sinh khương 240g. Sắc uống. Tác dụng: Ôn Vị, tán hàn, giáng nghịch, chỉ ẩu. (Ngô Thù Du Thang – Kim Quỹ Yếu Lược).

   - Trị nôn do hàn khí nghịch lên: Ngô thù du 5g, Đảng sâm 10g, Đại táo 10g, Sinh khương 20g. Sắc uống. Tác dụng: Ôn Vị tán hàn, giáng nghịch, chỉ ẩu. (Ngô Thù Du Thang – Trương trọng cảnh).

   - Chữa hai mạch Xung Nhâm hư hàn, huyết ứ kinh không đều, rong kinh, hoặc một tháng vài lần, về chiều hay phát nóng, bụng dưới lạnh lâu ngày không thụ thai: Ngô thù 6g, Đương quy 12g, Bạch thược 8g, Xuyên khung 4g, Nhân sâm 12g, Quế chi 4g, A giao 8g, Mẫu đơn 8g, Sinh khương 3lát, Cam thảo 4g, Bán hạ 6g, Mạch môn 12g. Sắc uống ngày một thang. Công dụng: Ôn kinh, tán hàn, dưỡng huyết, khử ứ. (Ôn Kinh Thang).

   - Chữa trị chứng thấp nhiệt, hội chứng lị: Hoàng liên, Ngô thù, Mộc hương. Tán bột mịn hồ hoàn, mỗi lần uống 4 - 8g. Tác dụng: Táo thấp thanh nhiệt hành khí hóa trệ. (Hương Liên Hoàn).

   - Trị cước khí xung Tâm (do hàn): Ngô thù du 5g, Binh lang, Mộc qua, Sinh khương, đều 20g. Sắc uống ấm. (Ngô Thù, Mộc qua Thang).

PHẦN THAM KHẢO:  

  - Sách Bản thảo cương mục: "Thù du tân nhiệt năng tán, năng ôn, khổ nhiệt năng táo năng kiên. Do đó, tác dụng trị bệnh của thuốc chủ yếu là tán hàn ôn trung giải uất táo thấp. Trường hợp hầu họng miệng lưỡi sang lở, dùng bột Ngô thù trộn dấm đắp hai lòng bàn chân thì khỏi. Tính thuốc tuy nóng, nhưng dẫn nóng xuống dưới nên có ý nghĩa lúc dùng trị bệnh, còn ý nói tính Ngô thù đi lên mà không đi xuống là không đúng".

 KIÊNG KỴ: Không có hàn thấp không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học