(Nội dung trao đổi với chương trình SKCMN Đài BRT)

MC: Lương y cho biết chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ sau khi sinh, nhất là phụ nữ sau sinh ít sữa, thiếu sữa?

        Phụ nữ sau khi sinh đã bớt cho con một phần dinh dưỡng rất lớn, do vậy thời kỳ này cần ăn uống bổ dưỡng là rất quan trọng, dinh dưỡng tốt ảnh hưởng rất lớn đến phục hồi sức khỏe cho mẹ, muốn có nguồn sữa cho con. Tốt nhất người mẹ sau sinh cần ăn uống đầy đủ, cân đối các thành phần dinh dưỡng như: Chất bột “glucid” có trong gạo, ngô, khoai các loại tươi mới ...Chất đạm “protid” có trong  thịt heo, cá bống, cá rô, cá thu, cá hồi, cá lóc, trứng, sữa….Chất béo “lipid” có trong dầu mè thực vật, nên ăn nhiều Vitamin và khoáng chất có trong Rau (R) đay, R ngót, húng quế, xà lách, bí đỏ, cà rốt, giá đậu…trái cây táo, đu đủ, bơ, dâu, na…các loại rau củ quả có màu xanh đậm, đỏ đậm, vàng đậm…uống nước nhân trần, ích mẫu…

MC: Lương y cho biết nguyên nhân phụ nữ sau sinh ít sữa, mất sữa và những món ăn bài thuốc dân gian thường dùng?

       Theo YHCT nguyên nhân ít sữa, mất sữa hoặc sữa loãng, phần nhiều do người mẹ vốn tỳ khí hư lại ăn uống kém, hoặc do sau sinh mất huyết mà dẫn đến mất sữa không đủ sữa cho con bú. Do vậy cần ăn uống bổ dưỡng sau sinh là rất cần thiết, sau đây là một số món ăn bài thuốc bổ lợi sữa như: 

    +Như món canh hầm móng heo: Móng heo một cái khoảng100g, đu đủ gần chín 100g, cà rốt 100g, tất cả ninh nhừ cho thêm hành tiêu gia vị vừa đủ ăn tuần vài lần.

    +Món canh hầm chân dê: chân dê khoảng 4 cái làm sạch, đậu xanh, gạo nếp, gia vị vừa đủ hầm nấu cháo.

  +Món:  Dạ dày heo 100g, rễ đinh lăng tươi 100g  cho thêm gạo nếp, hành tiêu gia vị nấu cháo.

+Món:  Đuôi Cá chép 100g, đậu đỏ100g,  hành củ 50g tiềm ăn.

+Món: Gía đậu xanh 100g, thịt heo nạc 100g xào ăn.

+Món:  Rau đay 150g luộc ăn chấm muối mè.

 +Món:   Cải cúc 150g thịt heo ba chỉ 100g xào ăn. Mướp hương 100g, đậu phụng 100g nấu canh.

+Món:  Trứng gà ta 1-2 quả, mục nhĩ 50g, đại táo 10quả.

+Món:  gà ác tiềm bài Thập toàn gồm có Đảng sâm,  Bạch truật, Phục thần, thục địa, đương quy, bạch thược, xuyên  khung, Hoàng kỳ, mỗi vị 12g, nhục quế 6g. Hoặc bài Sinh hóa thang gồm có đương quy 30g, xuyên khung 20g, đào nhân 10g, thán khương 12g, nhục quế 6g, ngưu tất 10g, cam thảo 6g, đại táo 3g tiềm gà hoặc sắc uống.

    -Nếu có bị  táo bón nên dùng  món ăn chế biến từ:  Mè đen, gạo lứt,  R đay, mướp, đu đủ. R diếp. R dền, mật ong, khoai lang.

    -Nếu khó ngủ nên dùng:  hạt sen, củ sen ngó sen, hoa lý, bí đỏ,

    -Nếu người hàn, bụng lạnh: Nên ăn món bổ khí như thịt dê, thịt gà bò.. hoặc thịt dê tiềm bài thập toàn gia tăng vị ấm như nhục quế, thán khương.

     -Nếu người nóng ra nhiều mồ hôi: uống nước mạch môn, đậu đen sao vàng sắc uống. hoặc bài sinh hóa thang gia nhiều mạch môn. 

MC: Có thể Lương y cho biết  nguyên nhân tắc tia sữa và món ăn bài thuốc phòng trị?

     Tình trạng bị tắc tia sữa ở phụ nữ sau sinh là khá phổ biến, nhất là sinh lần đầu,  khi tắc tía sữa thường biểu hiện vú đau, căng cứng có khi phát sốt… Nguyên nhân phần nhiều là do bé bú không hết sữa củ gây vón cục, hoặc do viêm nhiễm khuẫn, vì núm vú là cửa ngõ vi khuẫn dễ xâm nhập, do vậy phải thường xuyên lau sạch núm vú, và nặn hết sữa cũ còn đọng lại trước khi cho bé bú.

    -Nếu có biểu hiện tắc tia sữa nên ăn nhiều món ăn có tác dụng thông sữa tiêu viêm như: Hành ta, hành tây, rau diếp, rau đay, rau má, rau hẹ, rau mùi, rau quế, kinh giới, tía tô, đu đủ..

    -Nếu bị tắc sữa đau phát sốt nên dùng rau diếp 100-200g luộc ăn cả cái và nước, hoặc Bồ công anh sắc nước uống. R mùi, thì là nấu canh cá chép. Hoặc quả mướp già sắc nước uống,  hoặc vảy con chút (tê tê) sao vàng tán bột mỗi lần 10g  pha nước uống ngày vài lần.

MC: Phụ nữ sau sinh cần hạn chế và kiêng cử thức ăn nào ? 

      Phụ nữ sau sinh thường khí hư thiên về “hàn” khí hư  sợ lạnh sợ gió vậy nên ăn các loại rau củ quả nên luộc xào cho thên gia vị cay ấm không nên ăn sống.

  Để có nguồn sữa tốt cho con mẹ cần cử uống cà phê, trà đặc, bia, rượu, thuốc lá.  -Nếu người nóng táo bón không nên dùng gia vị cay nóng như tiêu, ớt, gừng, nghệ.

     -Nếu mẹ  mập bụng lớn, hạn chế  thức ăn bổ béo quá. 

Không nên quá kiêng khem, có người duy nhất chỉ ăn cơm trắng với thịt kho mặn.

     Trên đây là một số món ăn vị thuốc bài thuốc dược thiện dễ chế biến và sử dụng có tác dụng rất tốt bồi bổ cho phụ nữ sau sinh mau phục hồi sức khỏe và có nguồn sữa tốt cho con.

                                                                      (Quan tâm ăn uống là cách phòng bệnh tốt nhất)  

WWW.Dongyminhphuc.com