(Nội dung trao đổi với chương trình SKCMN Đài BRT)
    MC: Táo bón là chứng bệnh thường gặp nhất là người cao tuổi, bệnh này cần phối hợp nhiều phương pháp phòng và trị, sau đây Lương Y Minh Phúc chia sẻ với quý vị về cách  điều trị  táo bón bằngY học cổ truyền ?
    Theo YHCT táo bón có nhiều nguyên nhân. Có khi do  “Nhiệt táo”, “Hàn táo”, do “Khí hư”, do “Huyết hư”, do “Phong tà”…Sách Hải Thượng Lãn Ông có viết “chứng đại tiện táo kết có khi vì nóng, vì lạnh, vì khí vì huyết vì phong…  nhưng đều là âm huyết khô ráo. Sách còn nói đại tràng có huyết thì nhuận, thiếu huyết thì táo. Do vậy phòng trị táo bón ngoài chữa nguyên nhân cần phải dưỡng huyết sinh tân dịch.

  MC:Táo bón là căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi ngoài người cao tuổi còn những đối tượng nào dễ  bị bệnh này ?

     Đúng vậy người cao tuổi là đối tượng dễ bị táo bón, khi tuổi càng cao tỉ lệ bị táo bón càng nhiều. Ví dụ tuổi 75 bị táo bón nhiều gấp đôi tuổi 65. Người ít ăn rau xanh thiếu chất xơ, trẻ nhỏ đang bú sữa bình, loại sữa không hợp với chế độ dinh dưỡng…Phụ nữ sau sinh huyết thiếu…Người có thói quen nhịn đi cầu, do nghề nghiệp, do đi du lịch đường xa làm mất nhu cầu đi tiêu…Người lạm dụng uống thuốc xổ, thuốc  lợi tiểu, thuốc kháng viêm, người do gan nóng, tiết ít mật…hoặc người đang có bệnh lý đại tràng, bệnh trĩ,  ở người cao tuổi lười vận động, hay ăn đồ  khô cay nóng, tiêu ớt, trà đậm …

 MC: Lương y cho biết cụ thể hơn bài thuốc điều trị táo bón theo từng thể?

Điều trị táo bón có nhiều nguyên nhân, YHCT thường phân ra 3 thể chứng thường gặp để điều trị như sau.

 - Nếu do “nhiệt táo”, thường gặp người vốn nóng nhiệt, hay ăn nhiều đồ cay nóng, khiến ruột khô nóng mà táo bón… đi cầu phân khô cứng, tiểu vàng, người nóng, miệng khô khát…Phép trị: Thanh nhiệt nhuận tràng. Bài thuốc thường dùng như: Ma tử nhân hoàn gia vị gồm Ma tử nhân (Vừng đen) 12g, Hạnh nhân 8g, Hậu phác 8g, Đại hoàng 6g, Chỉ thực 6g, Bạch thược 10g.

 Nếu do “Huyết hư táo” thường gặp người gầy, đi cầu phân khô cứng, huyết thiếu hay bị hoa mắt chóng mặt. -Phép trị: Dưỡng huyết, nhuận táo… Thường dùng Bài Tứ vật thang gia vị gồm có: Thục địa 16g,  Đương quy 10g, Xuyên khung 10g, Bạch thược 10g, Bá tử nhân 12g, Vừng đen 12g…

Nếu do “Khí hư táo”, thường gặp người thể chất yếu, ăn kém, da nhợt nhạt, đi cầu phân không cứng nhưng phải rặn nhiều, cầu xong người mệt vả mồ hôi… “do tỳ khí hư” công năng vận hoá kém, không sinh hoá tân dịch mà bón kết. -Phép trị: ích khí nhuận tràng.  Dùng bài Bổ trung ích khí thang gia vị: Đảng sâm 12g, Hoàng kỳ 12g, Đương quy 12g,  Bạch truật 12g, Thăng ma 10g,  Sài hồ 10g, Trần bì 6g, Cam thảo 6g, gia thêm Vừng đen,  Mật ong…

 MC: Lương y có thể cho biết món ăn bài thuốc dân gian phòng trị táo bón?

      Dân gian có rất nhiều bài thuốc chữa  táo bón, tuy nhiên cần lựa chọn sao cho phù hợp từng thể chứng từng người:

Nếu do (nhiệt táo) nên ăn mát nhuận tràng nên dùng bài lá dâu, mè đen mỗi vị 20-30g sắc uống, hoặc món chè lá nha đam với đậu xanh.

 -Nếu do (hàn táo) dùng vị có tác dụng ôn bổ nhuận tràng tốt nhất nên ăn cháo gạo lứt muối mè, hoặc uống một thìa mật ong pha với nước ấm vào buổi sáng…. ngoài ra có thể xoa bụng… tập thóp bụng.

MC: Lương y cho biết cụ thể món ăn vị thuốc Đông y chữa trị táo bón?

      Chữa trị táo bón bằng ăn uống là rất quan trọng, phải duy trì chế độ ăn nhiều rau trái cây tươi và uống nước đủ, có thể nên chọn món ăn như sau:

Nếu do “nhiệt táo” người nóng đi cầu phân khô cứng, nên ăn vị bổ, mát nhuận trường, giàu chất xơ, lợi gan mật như; mồng tơi, R đay, mướp hương, R lang, dấp cá, cà chua, cà tím, lô hội….uống nước mát atisô, râu mèo, nhân trần, và tăng cường ăn rau củ quả tươi, những vị chua, đắng đều có tính mát thanh nhiệt.

Nếu “do hàn táo” cảm thấy người lạnh nên dùng thức ăn ôn bổ tỳ vị, dưỡng huyết, giàu chất xơ như: cháo gạo lứt, mè đen, các loại ngủ cốc đậu, mè còn nguyên vỏ lụa… nên ăn rau củ quả, những loại thường có vị ngọt, cay đều có tính ấm, hoặc là rau củ quả nên chế biến xào, luộc cho thêm gừng và gia vị cay ấm khử bớt tính lạnh, dùng rất tốt cho táo bón thể hư hàn…

  -Trên đây là những phương pháp YHCT phòng trị táo bón các bạn có thể tham khảo và sử dụng.

                                     (Quan tâm ăn uống là cách phòng bệnh tốt nhất) 

                                                                       WWW.Dongyminhphuc.com