-MTDL: Văn cáp là vỏ con Ngao. Nên chon con Ngao to hình quạt, ngoài vỏ có văn hoa, phía trong vỏ màu trắng, Văn cáp thường nhặt bờ biển, hoặc khi bắt ăn thịt lấy vỏ rữa sạch sau đó cho vào than hồng đốt chín đến khi có màu trắng gần như vôi giã nhỏ bỏ vào lọ dùng dần. Ngày dùng 12-20g.

-XXDL: Văn cáp có nhiều ở vùng biển Việt Nam và các nước khác.

-TVQK: Vị mặn, tính bình. Vào kinh Phế và Thận.

-CDCT: Thanh nhiệt lợi thấp, mát gan, hóa đàm. Chủ trị phiền nhiệt, đau họng, ho tức, ho đờm, băng lậu, tràng nhạc, trĩ…

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa Calci cacbonat vv...

PHƯƠNG THUỐC VĂN CÁP CHỦ TRỊ:

   - Trị khát mà uống nhiều: Văn cáp 200g. Tán bột. Mỗi lần dùng 6g. Sắc nước uống. Tác dụng: Sinh tân, chỉ khát. (Văn Cáp Tán – Kim Quỹ Yếu Lược).

   -Trị chứng tích tụ, trưng nhà: Cáp phấn, Hồng hoa, Nga truật, Ngũ linh chi, Tam lăng. Các vị bằng nhau tán bột, làm hoàn. Ngày uống 8-12g. (Ngọa Long Hoàn – Y Phương Cao Quát).

   -  Trị sau khi nôn mửa mà khát muốn uống nhiều: Văn giáp 200g, Cam thảo 120g, Đại táo 12 trái, Hạnh nhân 50 hột, Ma hoàng 120g, Sinh khương 120g, Thạch cao 200g. Tán bột. Mỗi lần dùng 6g, sắc nước uống. Tác dụng: Thanh lý, sơ biểu, cầm nôn. (Văn Cáp Thang – Kim Quỹ Yếu Lược).

   - Trị phù thũng do khí hư: Tỏi 10 củ lớn, giã trộn Cáp phấn làm thành viên to bằng hạt ngô đồng, uống 20 viên trước khi ăn tiểu thông là hết (Phổ Tế Phương).

   - Trị quáng gà: Cáp phấn sao vàng tán bột, lấy sáp nấu làm thành viên to bằng hạt Bồ kết, cho vào trong  thịt thăn heo, buộc chặt, chưng cách thủy cho chín, mỗi ngày ăn một lần (Nho Môn Sự Thân ).

   - Trị  tuyến giáp trạng sưng (bướu cổ đơn thuần): Văn cáp, Hải tảo, Côn bố, Ngõa lăng tử, Ngũ linh chi, Kha tử đều 9g, Ngũ bội tử 4,5g, Trư yết 60g. Tất cả tán bột, làm thành viên, mỗi lần uống 9g, ngày 2 lần với nước (Hàm Hóa Hoàn - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   - Trị hạch lao ở cổ: Mẫu lệ 15g, Hải cáp xác, Hải tảo, Côn bố, Quế chi, Bạch chỉ, Đương quy, Tượng bối, Hoắc hương đều 9g, Hạ khô thảo 18g,  Xuyên khung 4,5g, Tế tân 3g, Sơn từ cô 6g. Tất cả tán bột làm viên lần uống 9g, ngày 2 lần với nước (Hóa Kiên Hoàn - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   - Trị  ho suyễn do đờm nhiệt, ho ra máu: Thanh đại, Hải cáp xác, mỗi thứ 9g. Tán bột, mỗi lần uống 9g ngày 3 lần với nước ( Đại Cáp Tán - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   - Trị  ho suyễn do đờm  nhiệt, ho ra máu: Hải cáp xác, Qua lâu thực, lượng bằng nhau, tán bột, làm thành viên, mỗi lần uống 9g, ngày 3 lần với nước (Hải Cáp Hoàn - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   - Trị  phù thũng do thấp nhiệt, tiểu không thông: Hải cáp, Mộc thông, Trư linh, Trạch tả mỗi thứ 6g, Hoạt thạch, Đông qùy tử, Tang bạch bì 9g, Đăng tâm 3g. Sắc uống (Hải Cáp Thang - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

PHẦN THAM KHẢO:

  -  Bào chế: Rửa cọ sạch, để ráo, cho vào nồi đất nóng rang độ một giờ, cho bở trắng ra tán bột mịn dùng. Có thể trải lên mặt than hồng đốt cho đến bở ra là được, tán bột.

   -Bảo quản: đựng trong lọ, hộp tuỳ điều kiện, tránh acid. Thứ đã bào chế rồi đựng trong lọ kín.

KIÊNG KỴ: Tỳ vị hư hàn không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc