-MTDL: Đạm trúc diệp là cỏ lá tre. Dùng toàn cây nên chọn loại lá nhỏ dài hình mũi mác, màu vàng lục, không cũ mốc, mất mùi là được. Ngày dùng từ 8 – 16g hoặc hơn. Không nhầm với Vị Trúc diệp là Lá tre. Cần phân biệt với Trúc diệp là loại lá của cây tre và phân biệt với cây Thài lài trắng (Comelina communis L.), cũng được dùng với tên Đạm trúc diệp.

-XXDL: Đạm trúc diệp thường mọc ven đồi, chân núi đá ở Lạng Sơn, Bắc Thái, Vĩnh Phú, Ninh Bình và nhiều nơi khác ở nước ta.

-TVQK: Vị ngọt, tính hàn. Vào Tâm và Tiểu trường.

-CDCT: Lợi tiểu tiện, thanh tâm hoả. Chủ trị: Tiểu buốt gắt, tiểu đỏ, tiểu ít vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa Acid hữu cơ, tanin vv...

PHƯƠNG  ĐẠM TRÚC DIỆP CHỦ TRỊ:

   - Chữa nhiệt hảm vào kinh tâm, tâm bào: Đạm trúc diệp 12g, Đăng tâm 4g, Đơn bì 12g, Liên tâm 8g, Mạch môn 12g, Mộc thông 12g, Phục thần 12g, Sinh địa 24g, khi sắc cho thêm Cam thảo, Hoạt thạch, Đăng tâm, Mộc thông tẩm Thần sa. Sắc thuốc có thể cho thêm 12g Ich trí nhân. Tác dụng: Bổ âm dưỡng tâm, thanh nhiệt, an thần. (Đạo Xích Thanh Tâm Thang)

   - Trị có thai nôn mữa, tiểu khó tiểu gắt, hoặc các chứng tâm nhiệt bứt rứt, khát nước, miệng lưỡi lỡ loét: Trúc diệp 12g, Sinh địa 20g, Mộc thông 12g, Cam thảo 8g, sắc uống. Tác dụng: Thanh tâm trừ phiền: (Đạo xích tán gia vị)

   - Trị chứng vị âm hư phiền khát sinh nôn: Đam trúc diệp 16g, Sinh Thạch cao 20g, Bán hạ 12g, Đảng sâm 12g, Mạch đông 12g, Cam thảo 8g, Cánh mễ 8g, sắc nước uống). Thanh vị, sinh tân, chỉ ẩu: (Trúc diệp Thạch cao thang gia vị)

   - Trị sốt nóng âm ỉ, mắt mờ, mặt đỏ nhức đầu, dùng Đạm trúc diệp 12g, Thanh hao 9g sắc uống (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Củ rễ của cây Đạm trúc diệp gọi là Toái cốt tử, có tác dụng trục thai thúc đẻ. (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).

   - Dựa vào sách ‘Bản Thảo Cương Mục’ của Lý Thời Trân thì Đạm trúc diệp không phải là lá tre mà là một trong loại lá gần giống như lá tre tươi có công năng thanh Tâm hỏa, thông Tiểu trường, là thuốc có tác dụng thanh nhiệt lợi tiểu. Bài ‘Đạo Xích Tán’ lấy nó kết hợp với Sinh địa, Mộc thông, Cam thảo (mút) dùng để trị tiểu tiện không thông, đau rít, miệng lưỡi lở loét, cũng có thể dùng nó trị chứng trẻ con khóc dạ đề do tâm nhiệt. (Trung Dược Học Giảng Nghĩa).

KIÊNG KỴ: Người không thấp nhiệt không dùng.

   - Trị sốt nóng âm ỉ, mắt mờ, mặt đỏ nhức đầu, dùng Đạm trúc diệp 12g, Thanh hao 9g sắc uống (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

   - Trị tiểu ít, nước tiểu đỏ đậm: Đạm trúc diệp 12g, Mộc thông 6g, Sinh địa 10g, Cam thảo 4g sắc uống (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học