U58.571Tâm quý;  I24 Bệnh tim do thiếu máu- U52.092 Hư lao: D52 Các thiếu máu dinh dưỡng khác.

Theo YHCT Chứng tâm dương hư là do dương khí trong tâm bất túc, khí huyết mất sự vận chuyển sung mãn đầy đủ, phần nhiều do tuổi cao tạng khí hư suy, do ốm lâu ngày thể lực suy yếu, ra mồ hôi quá nhiều làm hao tổn dương khí, hoặc do phú bẩm bất túc dẫn đến tâm dương không mạnh, sự vận chuyển khí huyết không đầy đủ, hoặc do suy nghĩ quá nhiều làm tổn hao tâm thần dẫn đến tâm dương bất túc, hoặc do tâm âm bất túc làm liên lụy đến tâm dương, sự hao tổn của dương khí là nguyên nhân sinh bệnh. Chứng tâm dương hư thường gặp trong các chứng: Tâm quý, hung tí, hư lao. Trong quá trình diễn biến bệnh tật, nếu tâm dương hư liên quan đến chứng can huyết cũng hư mà hàn. Nếu tâm nhiệt liên quan đến can huyết cũng nhiệt. 

Tâm dương hồi hộp. Biểu hiện chứng do tâm dương bất túc, huyết đi không lưu lợi, tâm khí không đầy đủ mà sinh bệnh. Triệu chứng: Bệnh nhân sắc mặt trắng bệch, tự ra mồ hôi, người mệt mỏi, sức yếu, lưỡi nhạt, mạch nhược.

Theo YHHĐ Rối loạn thần kinh tim hay còn gọi là cường giao cảm hoặc hay rối loạn thần kinh thực vật, là tên gọi chỉ chung các hiện tượng rối loạn không rõ nguyên nhân có liên quan đến tim như tim đập nhanh hoặc tim đập chậm, dễ hồi hộp, dễ choáng váng, chóng mặt, ngất hay loạn nhịp tim ngoại tâm thu. Đôi khi bệnh nhân có cảm giác đau tức, đau nhói, nặng nề ở vùng tim hoặc nặng ngực, thiếu hơi thở, mệt mỏi, khi ngủ có hiện tượng bóng đè.

Phép trị: ôn dương ích khí, hành thủy …

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị tâm dương hư, hồi hộp.

Bài Tứ nghịch thang

Phương thuốc:

Hoàng kỳ                    12g  

Nhân sâm                    12g

Bạch truật                   12g  

Phục linh                     12g

Trần bì                         12g  

Sa nhân                       12g

Bán hạ                         6g  

Phụ tử chế                   8g

Cam thảo                     8g  

Can khương                8g

Đại táo                        12 g

Đây là (Bài Tứ nghịch thang phối hợp với bài Bổ khí vận tỳ thang). Sắc nước uống, chia làm 2 - 3 lần trong ngày.

Tác dụng: ôn dương, lợi thủy… tri thấp tim, tim suy, thận viêm mãn, suyễn do thận hư…

Giải thích bài thuốc:

-Phụ tử: ôn thận tráng dương, khu hàn là chủ dược.

-Bạch linh, Bạch truật kiện tỳ, lợi thủy.

-Sinh khương, càn khương: ôn tán thủy khí tăng thêm.

-Nhân sâm: ích khí dưỡng vị.

-Bạch truật:vị đắng ôn kiện tỳ táo thấp.

-Phục linh, Bạch truật: để kiện tỳ thẩm thấp,vận hóa của tỳ vị.

-Trần bì, Bán hạ: tiêu đàm thấp…

-Cam thảo: ngọt ôn bổ trung hòa vị.

Gia giảm:

-Nếu tiêu ít chân tay phù gia: Nhục quế, Trạch tả, Xa tiền.

-Nếu bụng đầy tiêu chảy gia: Càn khương…

-Nếu không có vị Tiên thiên đằng thay bằng vị  Đơn sâm.

Phụ phương:

+ Trị tâm dương hư, hồi hộp phối hợp Bài (Viễn Chí Hoàn gia giảm “Chu Thị Tập Nghiệm Y Phương”). Đảng sâm 14g, Viễn chí 10g, Mạch môn 12g, Phục linh 14g, Đương quy 14g, Bạch thược 14g, Sinh khương 12g, Đại táo 12g, Cam thảo 4g, Quế tâm 4g. Sắc uống. Tác dụng trị suy nhược thần kinh tâm tỳ hư. 

+ Trị tâm dương hư, hồi hộp người yếu phối hợp Bài (Đại Bổ Tâm Tỳ Khí Huyết Thang “Hải thượng”). Bạch thược 14g, Bạch truật 12g, Đương quy 14g, Ngũ vị 12g, Nhân sâm 14g, Nhục quế 6g, Phục thần 14g, Táo nhân 12g, Viễn chí 10g. Sắc uống. Tác dụng trị nguyên khí đại hư, tâm hư, bỗng nhiên chóng mặt.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com