Mã bệnh U55.091 Nuy chứng; G83 Hội chứng liệt khác- U55.201Chứng nuy; G24 Loạn trương lực cơ…

      Theo YHCT Trúng phong "tai biến" là trạng thái đột nhiên bất tỉnh, đồng thời có thể xuất hiện liệt nửa người, mắt lệch, miệng méo, lưỡi cứng, nói khó hoặc không nói được …Thường gặp nơi những người hư yếu, người cao tuổi, huyết áp cao… “Do bế chứng” thường do phong động, đàm nghịch gây huyết ứ, thiếu máu não. Biểu hiện hôn mê răng thường nghiến chặt, hai tay nắm chặt, đờm dãi nhiều ủng tắc,  Phép trị chủ yếu mát can, tức phong, tăng dịch thư can, thông mạch…Thể “ thoát chứng”  thường là do can hỏa, do âm hư hỏa động gây xuất huyết não (xuất huyết não) bệnh cấp cứu kịp thời.

  Trúng phong do bế chứng gọi trúng phong là Tai biến mạch máu não do ngẽn mạch. Trúng phong thường gây nên tai biến chính là: Mạch máu não bị ngăn trở hoặc xuất huyết não sẽ làm cho não tủy bị tổn thương. Theo YHHĐ Thường thấy có những biểu hiện sau: Hôn Mê, Liệt Nửa Người:

Dưới đây là bài thuốc cổ phương gia giảm phòng trị trúng phong thể bế chứng.

       LINH GIÁC CÂU ĐẰNG THANG

(Thông tục thương hàn luận )

Thành phần bài thuốc gia giảm:

    -Linh dương giác (sắc trước) 2g

    -Câu đằng            12g

    -Tang diệp           12g

    -Xuyên Bối mẫu 16g

    -Trúc nhự            20g

    -Sinh địa              20g

    -Cúc hoa             12g

    -Bạch thược        12g

    -Phục thần           12g

    -Cam thảo             4g

Cách dùng: Sắc nước uống.

Công dụng: Lương can, tức phong, tăng dịch thư can…

Phòng trị: nhiệt bệnh tà truyền quyết âm, tráng nhiệt thần hôn, chân tay co quắp, co giật, chất lưỡi khô đỏ,

    Bài thuốc chủ trị chứng can kinh nhiệt thịnh, nhiệt cực sinh phong. 

Dẫn giải phương thuốc: 

-Linh dương giác, Câu đằng thanh nhiệt lương can tức phong chỉ kinh là chủ dược.

-Tang diệp, Cúc hoa tăng thêm tác dụng thanh nhiệt tức phong.

-Bạch thược, Sinh địa, Cam thảo dưỡng âm tăng dịch để bình can.

-Bối mẫu, Trúc nhự để thanh nhiệt hóa đàm để thanh nhiệt hóa đàm ( vì nhiệt đốt tân dịch sinh đàm).

-Phục thần để định tâm an thần.

-Cam thảo điều hòa các vị thuốc.

Ứng dụng lâm sàng và gia giảm:

     Bài này trên lâm sàng dùng chữa các bệnh viêm nhiễm, sốt cao, chân tay co giật hoặc chứng sản giật.

 -Trường hợp sốt cao co giật hôn mê phối hợp với các bài Tử tuyết đơn, An cung Ngưu hoàng hoàn, Chí bảo đơn để thanh nhiệt khai khiếu.

 -Trường hợp sốt cao tổn thương tân dịch hoặc bệnh nhân vốn Can âm bất túc đều thuộc chứng âm hư dương thịnh, cần gia thêm các vị tư âm tăng dịch như Huyền sâm, Mạch môn, Thạch hộc, A giao.

 -Trường hợp huyết áp cao, đau đầu hoa mắt thuộc chứng âm hư dương thịnh gia Hoài Ngưu tất, Bạch tật lê.

Phụ phương:

THIÊN MA CÂU ĐẰNG ẨM ( Tạp bệnh chứng trị tân nghĩa) Thành phần:Thiên ma 8 - 12g, Câu đằng 12 - 16g, Thạch quyết minh ( sắc trước) 30g, Chi tử  12g, Hoàng cầm 12g, Ngưu tất 16g, Ích mẫu thảo 16g, Tang ký sinh 30g, Dạ đằng giao 20g, Bạch linh 12g.

Cách dùng: sắc nước uống. Tác dụng: Bình can tức phong, tư âm thanh nhiệt.

    Trên lâm sàng thường được dùng để chữa chứng huyết cao, đau đầu, ù tai, hoa mắt, mất ngủ hoặc bán thân bất tọa, lưỡi đỏ, mạch huyền sác.

    Bài này cũng như bài Linh giác câu đằng thang đều có tác dụng bình can tức phong, nhưng bài Thiên ma câu đằng ẩm có tác dụng thanh nhiệt mạnh hơn, đồng thời dưỡng huyết an thần, còn bài Linh giác câu đằng thang thiên về chống co giật đồng thời có tác dụng hóa đàm thông lạc

   + Trị trúng phong tạng phủ do can nội động.(Trấn Can Tức Phong Thang “Trương Tích Thuần” gia giảm”). Bạch thược 20g, Đại giả thạch 40g, Huyền sâm 20g, Long cốt 20g, Mẫu lệ 20g, Mạch nha 8g, Ngưu tất 40g, Quy bản 20g, Thanh hao 8g, Thiên môn 20g, Xuyên luyện tử  8g, Cam thảo 6g. Sắc uống. Tác dụng trị can dương công lên trên, can phong nội động, đầu đau, chóng mặt, mắt sưng, tai ù, phiền nhiệt, hay thở dài, miệng và mắt lệch, mạch Huyền có lực, trúng phong liệt nửa người.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com