Chứng Bế kinh (Mất kinh). 

    Bế kinh (Mất kinh) là tình trạng kinh nguyệt bất thường, báo hiệu khí huyết hư tổn, ăn uống sinh hoạt không tốt, ảnh hưởng nhiều đến tâm lý sức khỏe phụ nữ. Biểu hiện kinh lúc đầu không đều ít dần, rồi tắt hẳn trên 3 tháng gọi là Bê kinh, Mất kinh. Thường gặp trên lâm sàng người gầy khô khan nóng khó chịu về đêm (Huyết hư). Nếu ăn ngủ kém kinh lợt (Tỳ khí hư). Người mập đẩy đà tự nhiên mất kinh (đàm thấp huyết trệ).

   Theo Đông y “ Phụ nữ bế kinh, mất kinh chủ yếu do âm huyết bất túc hỏa thịnh, huyết hải khô cạn, vì tỳ hư không sinh huyết điều huyết, vì đàm trệ huyết mạch không thông, vì tràng vị khô ráo ”. Phép trị bổ huyết điều kinh, kiện tỳ dưỡng tâm, ích khí, hóa đàm thông trệ, hàn thì ôn, nhiệt thì thanh… Sách cho rằng “Nếu vì buồn phiền lo lắng suy nghỉ thái quá thương tâm, tâm âm hao tổn, tâm huyết bất túc, vinh huyết bất túc thì huyết hải khô cạn sinh bế kinh, mất kinh, vô sinh. Cũng có khi kinh nguyệt không thông vì mạch bào cung bị bế tắc, mạch bào cung thuộc tâm, mà mạch lạc chảy vào bào cung, nay vì khí bức lên phế, tâm khí không thông xuống dưới mà bế kinh mất kinh”.  Tài liệu gần đây còn cho rằng Bế kinh do suy buồng trứng sớm dẫn đến teo bộ phận sinh dục, rối loạn tình dục, lão hóa sớm. Dưới đây 3 phương thuốc theo thể chứng chữa bế kinh hiểu hiệu giúp tăng cường sức khỏe ngăn ngừa bệnh tật hiêu quả.

1.Trị chứng bế kinh mất kinh do “huyết hư suy”: Nếu người gầy khô khan, môi lợt thì dùng bài Tứ vật thang “Hòa tể cục phương” gia giảm gồm: Thục địa 40g, đương quy 20g, xuyên khung 20g, bạch thược sao14g. Sắc hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Bổ huyết, hòa huyết, điều kinh… Trị các chứng huyết hư tổn, kinh nguyệt không đều, kinh ít, mất kinh đều hay. Phụ nữ bổ huyết làm đầu, các bộ phận đều do huyết nuôi dưỡng nếu huyết sung túc bình hòa thì huyết mạch lưu thông, huyết hải đầy đủ, kế đó kinh nguyệt tốt đúng ngày.

Gia giảm: Nếu đau bụng huyết ứ gia hồng hoa, đào nhân là bài “Tứ vật đào hồng”. Có sốt gia hoàng cầm, sài hồ. hàn lạnh nhiều gia quế, hương phụ. Huyết nhiệt gia hoàng cầm hoàn liên. Ăn kém tỳ hư gia bach trật, phục linh. mệt mỏi khí hư gia nhân sâm, hoàng kỳ. Tâm phiền lo lắng bất an gia bá tử nhân, ngưu tất, trạch lan, tục đoạn. người gầy nóng bệnh lâu ngày phối hợp bài “Bổ âm dưỡng huyết thang” (170105).

Kiêng kỵ: Chứng kinh sau kỳ do khí huyết hư hàn. Chứng tỳ hư đại tiện lỏng, chứng kinh màu lợt ít mạch trầm trì.

2.Trị chứng bế kinh mất kinh do “Tỳ thận âm huyết hư ”: Nếu cơ thể suy nhược thiếu máu bệnh lâu ngày dùng  bài Kiện tỳ ích thận sinh huyết thang “ Kinh nghiệm” gia giảm gồm: Nhân sâm14g, thục địa 20g, bạch truật12g, phục linh 16g, đương quy 20g, chích kỳ 12g, viễn chí 12g, bạch thược sao14g, quế chi 12g, chích thảo 6g, sinh khương 12g. Sắc hoặc làm hoàn uống.

Công dụng: Bổ tỳ, ích thận, sinh huyết, dưỡng tâm, khai uất. Trị chứng bế kinh mất kinh vì tỳ, thận hư không sinh huyết, vì can hư không tàng huyết, tâm không điều huyết mạch, âm huyết hư huyết hải khô cạn sinh bế kinh, mất kinh, kinh quá ít, vài tháng có kinh một lần hoặc chứng huyết hư ăn ngủ kém đều hay.

Gia giảm: Nếu miệng khô khát tỳ âm hư gia sinh địa, mạch môn. Tâm phiền bứt rứt gia bá tử nhân. Người nóng lạnh đau bụng can uất gia sài hồ. Lạnh nhiều kinh lợt gia nhục quế. Khó ngủ âm hư gia liên nhục. Đau bụng có huyết ứ gia đào nhân, hồng hoa. Ăn ngủ kém phối hợp bài “Quy tỳ thang” (170112).

Kiêng kỵ: Chứng huyết nhiệt kinh nguyệt trước ngày định kỳ, chứng huyết ứ kinh mầu tím, huyết cục huyết ứ.

3.Trị chứng bế kinh mất kinh do “đàm thấp ứ trệ”: Nếu người mập mạp mà tự nhiên bế kinh dùng Bài Hậu phác nhị trần thang “Đơn Kê Phương” gia giảm gồm: Trần bì 16g, bán hạ12g, phục linh 20g, hậu phác 16g, chích thảo 8g, sinh khương 14g. Sắc hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Hành khí hóa thấp… Chữa chứng bế kinh mất kinh vì ăn uống bổ béo, người mỡ nhiều gắn chặt che lâp kinh lạc mà bế kinh, mất kinh, chứng đàm thấp, ủng tắc kinh mạch, chứng nhiều đàm ngực sườn bụng đày tức rất hay.

Gia giảm: Nếu khí uất bụng đầy tức gia hương phụ, ô dước, huyền hồ, trạch lan. Huyết bế gia nga truật, đan sâm, thanh bì. Bụng lạnh đau do hàn tà gia sa nhân, thương truật, nhục quế. Mệt mỏi khí hư gia nhân sâm, hoàng kỳ. Kinh không đều, hiếm muộn phối hợp bài “Điều kinh thăng dương trừ thấp thang” (170109).

Kiêng kỵ: Chứng mất kinh, bế kinh mà người gầy âm huyết hư, chứng tỳ khí hư ăn kém, chứng vị nhiệt cầu táo khó, miệng khô khát, mạch trầm sác.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com

 Rất mong được sự góp ý phê bình quý bạn đọc và tiếp tục chỉnh sữa- Bài không sao chép…!