Phế chủ khí thuộc vệ, kinh mạch của nó chạy xuống đại tràng, cùng là biểu lý. Phế là tạng yếu, quản hô hấp và chủ bì mao, dễ bị tà xâm nhập, cho nên nhân tố gây bệnh thường là ngoại tà xâm nhập và đàm xúc nội tụ, hoặc do tạng khác có bệnh mà liên lụy đến phế. Nếu phong hàn, nhiệt tà xâm phạm...

Đờm ẩm còn gọi ẩm chứng là tuỷ dịch ở một bộ phận trong cơ thể đình tích lại không chuyển hoá được. Sách Nội kinh đã sớm cho là “tích ẩm” Kim quỹ yếu lược cho là “Đờm ẩm” là do uống, rồi nước đình tụ lại từng bộ phận khác nhau. Trong phạm vi rộng bệnh đờm ẩm chia làm 4 loại. ở tràng vi gọi là...

Phế ung (ung thư phổi) là loại bệnh ở phổi hình thành ung nhọt, có các triệu chứng ho, tức ngực, phát sốt, nôn mửa ra đờm tanh hôi, nặng thì nôn ra đờm lẫn máu, máu cá. Bệnh này sách Kim quỹ yếu lược đã sớm xác định là: “Ho, tức ngực, họng đau, nôn ra đờm đục tanh hôi là phế ung dùng...

Suyễn là loại bệnh thở gấp, nặng có thể há mồm, trợn mắt mà thở, nằm ngồi không được. Bàn về suyễn Nội kinh nói “Suyễn có tiếng” và “Suyễn khan”. Sách Kim quỹ yếu lược nói khí bốc ngược (thở ngược) khí bốc gây ho hoặc ho làm khí bốc (khí ngịch). Thở như tiếng gà, sau này sách y học chính truyền...

Ho đông y còn gọi là khái thấu là chủ yếu của bệnh phổi: Bàn về bệnh khái sách Tố Vấn nói: “Ngũ tạng lục phủ đều gây nên ho, không riêng là phổi”, ý nói là các tạng phủ đều có quan hệ đến phổi và bệnh ho. Bây giờ quay lại nguyên từ bệnh “Khái thấu”. Khái thấu là bệnh thuộc về đường hô hấp...