Mã bệnh U59.051 Háo suyễn ; J 45 Hen - U59.171 Khái thấu ; J98 Bệnh hô hấp khác…

     Hen suyễn do phong hàn phạm phế: bệnh phần nhiều do nhiễm lạnh biểu hiện suyễn thở gấp, tức ngực, sợ lạnh, ho có đờm nhiều màu trắng, cơn phát lúc trời trở lạnh, về đêm. Đau đầu, sợ lạnh, người mát, không ra mồ hôi, không khát nước, nước tiểu trong, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi nhạt.

     Theo YHHĐ Hen phế quản là tình trạng viêm mãn tính đường dẫn khí (phế quản) gây nên phù và chít hẹp đường thở dẫn tới hiện tượng khó thở, khò khè. Khi gặp tác nhân như (Viêm, Co thắt phế quản, dị ứng…) tình trạng chít hẹp đường thở gia tăng càng gây khó thở, thậm chí không thở được của người bệnh, được gọi là lên cơn hen.

  Theo YHCT Hen suyễn bệnh chủ yếu do ngoại tà xâm nhập, đàm tắc tạng phế gây ra, nguyên nhân liên quan chức năng nội tạng suy yếu, mà phong hàn, phong nhiệt, phong đàm xâm nhiễm đều có thể gây bệnh hen suyễn.

Dưới đây là bài thuốc cổ phương gia giảm thường dùng:

 TÔ TỬ GIÁNG KHÍ THANG

( Hòa tể cục phương )

Thành phần bài thuốc gia giảm:

   -Tô tử            12g

   -Trần bì           8g

   -Nhục quế       3g

   -Đương qui   12g

   -Tiền hồ        12g

   -Chế Bán hạ  12g

   -Hậu phác       8g

   -Chích thảo     6g

   -Sinh khương  3 lát

Cách dùng: sắc, hoặc tán bột uống.

Công dụng: Giáng khí bình suyễn, ôn hóa hàn thấp.

Chủ trị: Đàm dãi ủng thịnh ho suyễn đoản khí, ngực bụng đầy chướng, bệnh ho suyễn.

Dẫn giải phương thuốc: 

-Tô tử trị ho bình suyễn.

-Chế Bán hạ giáng nghịch trừ đờm là chủ dược.

-Hậu phác, Trần bì, Tiền hồ hợp lực tuyên phế giáng khí hóa đờm, chỉ khái.

-Nhục quế để ôn thận nạp khí.

-Đương qui dưỡng huyết và làm giảm bớt tính táo của các vị thuốc.

-Cam thảo kiện tỳ điều hòa các vị thuốc.

-Sinh khương hòa vị giáng nghịch.

    Các vị hợp lại thành bài giáng khí trừ đờm, bình suyễn chỉ khái.

Ứng dụng lâm sàng:

-Nếu rường hợp đờm nhiều, ho suyễn , khó thở nặng không nằm được gia Trầm hương để tăng cường giáng khí bình suyễn.

-Nếu kiêm biểu chứng phong hàn bỏ Nhục quế, Đương qui gia Ma hoàng, Hạnh nhân hoặc Tô diệp để sơ tán phong hàn.

    Trên lâm sàng bài thuốc được dùng để chữa các chứng bệnh hen phế quản, viêm phế quản mạn tính, tâm phế mạn, ho khó thở, đờm thịnh, thận khí bất túc. Tuy nhiên bài này phế vị cùng hư sinh ho suyễn không dùng phương này.

Phụ phương:

  + Tri suyễn do phong hàn phạm phế phối hợp Bài (Tiểu Thanh Long Thang gia giảm): Ma hoàng 12g, Bạch dược 14g, Bán hạ12g, Chích thảo 8g, Quế chi 8g, Ngũ vị tử 6g, Tế tân 6g, Sinh khương 12g, Sắc uống ấm. Tác dụng: Giải biểu, tán hàn, ôn phế, hóa ẩm.

  + Trị suyễn do phong hàn phạm phế phối hợp Bài (Định Suyễn Thang). Ma hoàng 12g, Tang bạch bì 12g, Hạnh nhân 8g, Bán hạ 12g, Bạch quả 10g, Tô tử 8g, Hoàng cầm 12g, Khoản đông hoa 12g, Cam thảo 4g. Sắc nước uống. Tác dụng: giáng khí bình suyễn, ôn hóa đàm thấp, thanh nhiệt.