Mã bệnh U59.131 Cảm thường; J00 Viêm mũi họng cấp (cảm thường).

      ĐYMP- Cảm sốt (cảm mạo) âm hư đau họng chứng bệnh thường gặp cả người lớn trẻ em. Người bệnh biểu hiện đau đầu xổ mũi ngẹt mũi, đau họng, nóng hâm hấp sợ gió lạnh, không có mồ hôi, hoặc có mồ hôi nhiều, lưởi đỏ, cầu táo, tiểu vàng, miệng khô lòng bàn tay, bàn chân nóng, mạch sác, đây thuộc chứng cảm lạnh nội thương âm huyết hư đau họng trong Y học cổ truyền. Nguyên nhân vốn nội nhiệt âm huyết hư mà bị ngoại cảm phong hàn. Sách cho rằng “vong huyết kỵ hãn”, nghĩa là người âm huyết hư cấm phát hãn, khi giải biểu cho ra mồ hôi nhiều làm mất chân âm, tân dịch. Vì vậy trường hợp này vừa giải biểu nhẹ vừa dưỡng huyết, tiêu viêm. Dưới đây là bài thuốc cổ phương gia giảm thường dùng chữa chứng này.

Nếu cảm sốt âm hư đau họng nóng lạnh,  thì dùng Bài Uy nhuy thang  “Thương hàn luận” gia giảm gồm: Ngọc trúc 12g (Uy nhuy), Thông bạch16g, Cát cánh12g, Đậu xị  20g, Tô diệp 12g, Bạc hà 10g, Cam thảo 6g, Đại táo 12g, Bạch thược 16g.

Cách dùng: Sắc uống, trẻ em nhỏ dùng liều ½ hoặc ít hơn.

Tác dụng: Tư âm, giải biểu… trị cảm ngoại tà đau đầu mình nóng, hơi sợ lạnh không có mồ hôi, hoặc có mồ hôi nhiều, lưởi đỏ mạch sác, ho tâm phiền, miệng khát, họng đau. Bài còn dùng hổ trợ chữa đang lao phổi mà bị cảm.

Gia giảm: Nếu sợ lạnh nhiều gia Kinh giới 12g, sinh khương 12g… nóng nhiều gia, Hoàng cầm 12g, Kim ngân 12g…Nếu xuất huyết gia, Ngó sen, A giao… ho táo bón gia hạnh nhân 12g… đau đầu gia bạch chỉ 14g, xuyên khung 14g… mỏi vai gáy gia cát căn 14g, quế chi 12g… họng sưng đau nhiều gia huyền sâm 12g… 

Không chỉ định:  Chứng cảm lạnh đàm trệ ho đàm nhiều, đàm trắng.

  -Nếu cảm sốt âm hư đau đầu nhiều, thì phối hợp  Bài (Thông sị thất vị ẩm“Ngoại đài bí yếu” gia giảm gồm: Thông bạch 20g, Đậu xị 20g, Cát cánh 10g, Sinh khương 12g, Thục địa 20g, Mạch môn 14g, Bạch thược 14g, Cam thảo 6, Đại táo 12g, Quế chi 14g.

Cách dùng: Sắc uống, trẻ em nhỏ dùng liều ½ hoặc ít hơn.

Tác dụng: Dưỡng huyết giải biểu..  trị âm huyết hư, người gầy mà bị cảm mạo, lúc nóng lúc lạnh.

Gia giảm: Nếu sợ lạnh nhiều gia Kinh giới 12g… nóng sốt gia, hoàng cầm 10g, kim ngân 12g… đau đầu gia bạch chỉ 14g, xuyên khung 14g… mỏi vai gáy gia cát căn 14g, quế chi 12g… họng sưng đau đàm nhiều gia xạ can 16g.

Không chỉ định:  Chứng cảm hàn đàm tỳ vị hư bụng đày chậm tiêu.

 -Nếu cảm sốt âm hư ho khan nhiều thì phối hợp Bài Sa sâm mạch đông thang “Ôn bệnh điều biện” gia giảm gồm: Sa sâm 16g, Mạch môn 14g, Ngọc trúc 12g, Thiên hoa phấn 14g, Biển đậu 18g, Bạc hà12g, Sinh khương 12g, Hạnh nhân 12g, Bối mẫu 12g, Cam thảo 4g.  

Cách dùng: Sắc uống nếu trẻ em dùng liều ½ hoặc 1/3 liều.

Tác dụng: Thanh phế âm sinh tân nhuận táo, giải biểu.. trị ngoại cảm nội thương phế âm hư, ho khan, viêm phế quản.

Gia giảm: Nếu sợ lạnh nhiều gia kinh giới 12g, sinh khương 12g… nóng nhiều gia, Hoàng cầm 12g, Kim ngân 12g…Nếu xuất huyết răng miệng gia, Cỏ mực 12g, Ngó sen 12g … đau đầu gia bạch chỉ 14g, xuyên khung 14g… mỏi vai gáy gia cát căn 14g, quế chi 12g… họng sưng đau nhiều gia xạ can 16g… 

Không chỉ định: Chứng phế tỳ hư hàn ho đàm nhiều, cầu lỏng, bụng đày.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com