Mã bệnh U59 021 Cảm mạo; J10 Cúm do vi rut- U59.182 Đàm ẩm; J39 Các bệnh khác của đường hô hấp trên.

     ĐYMP - Ngoại cảm hàn nội đàm ẩm mà ho đàm dãi nhiều chứng bệnh thường gặp người lớn trẻ em. Người bệnh biểu hiện cảm “cảm mạo” ho đàm dãi nhiều nặng ngực, nhức đầu, sợ gió, phát sốt, ngứa họng ho thở, phù thũng, không có mồ hôi, bụng đầy nôn mửa, mặt phù. Theo nghiên cứu đây thuộc bệnh chứng “viêm nhiễm xuất tiết đường hô hấp”. Bệnh phần nhiều chính khí hư ngoại hàn tà xâm nhiễm nguyên nhân liên quan hay ăn sống lạnh kiến tỳ phế khí hư suy vận hóa kém sinh nội đàm ẩm ngoại tà xâm nhiễm. Nếu đàm ẩm để lâu không trị sinh chứng ho đàm lâu ngày, bụng đầy hay nôn, ở tâm hồi hộp, người nhức mỏi nặng nề và nhiều chứng bệnh khác liên quan đến đàm ẩm. Phép trị tân ôn giải biểu, hóa ẩm giải biểu, bổ chính khử tà. Dưới đây là bài thuốc cổ phương gia giảm thường dùng chữa chứng bệnh này.

   Trường hợp cảm phong hàn nội đàm ẩm ho thở nhiều: dùng Bài Tiểu thanh long thang “Thương hàn luận” gia giảm gồm: Ma hoàng 12g, Quế chi 14g, Bán hạ 12g, Bạch thược 16g, Can khương12g, Chích thảo12g, Ngũ vị tử 8g, Tế tân 6g.

Cách dùng: Sắc uống trẻ em dùng liều ½ người lớn hoặc tùy trọng lương mà gia giảm.

Tác dụng: Giải biểu, tán hàn, ôn phế, hóa ẩm… trị ngoại cảm phong hàn bên trong thủy thấp, đờm ẩm ứ trệ. Viêm mũi dị ứng do lạnh, viêm phế quản, hen phế quản, viêm xoang.

Gia giảm: Nếu ho suyễn nhiều gia hạnh nhân12g, tô tử 12g… nếu phù thũng gia bạch truật 12g, sốt nóng gia thạch cao 16g….

Không chỉ định: Chứng cảm sốt “ôn nệnh”, âm hư nội nhiệt tiểu vàng đi cầu táo.

    Ghi chú: Bài này so với bài Đại thanh long thang, là chữa ngoại hàn trong uất nhiệt, bài Tiểu thanh long là chữa ngoại hàn trong có đàm ẩm.

   Trường hợp cảm phong hàn nội đàm ẩm ho thở ăn kém: dùng  Bài Sâm tô âm “Hòa tể cục phương” gồm. Đảng sâm 14g, Tô diệp 14g, Cát căn 14g, Tiền hồ 10g, Bán hạ 8g, Bạch linh 14g, Trần bì 10g, Cam thảo 6g, Cát cánh 8g, Chỉ xác 8g, Mộc hương 8g.

Cách dùng: Sắc uống trẻ em dùng liều ½ người lớn.

Tác dụng: ích khí giải biểu, lý khí hóa đàm… Chữa khí hư, ngoại cảm phong hàn, bên trong có đờm thấp. viêm phế quản, viêm phổi, chứng khí uất, xuyễn do đàm thấp.

Gia giảm: Nếu sợ lạnh biểu hàn nhiều gia sinh khương 24g, quế chi 14g… đau đầu do hàn gia bạch chỉ 14g, xuyên khung 14g… ho đàm nhiều gia tô tử 12g hoặc la bặc tử 12g…  ho táo bón gia hạnh nhân 12g.. sốt gia hoàng cầm 12g.. nhức mỏi do thấp gia thương trật 12g  hoặc kinh giới 12g…

Nếu không có Tiền hồ gia vị củ sả 16, vỏ cam 12g, vỏ chanh 12g hoặc vi có tác dụng giải phong nhiệt, hạ khí, tiêu đờm.

Không chỉ định: Chứng cảm sốt “ôn nệnh”, âm hư nội nhiệt cầu táo.

Trường hợp cảm phong hàn nội đàm ẩm ho thở nhức mỏi nhiều: dùng Bài Kinh phòng bại độc tán “Nhiếp sinh chứng diệu phương gia giảm gồm: Kinh giới 16g, Độc hoạt 12g, Sài hồ 12g, Phục linh 14g, Phòng phong 8g, Khương hoạt 12g, Xuyên khung 8g, Tiền hồ 8g, Cát cánh 8g, Chỉ xác 8g, Cam thảo 4g.

Cách dùng: Sắc uống trẻ em dùng liều ½ người lớn.

 Tác dụng: Phát tán phong hàn, giải nhiệt, chỉ thống... Trị ngoại cảm phong hàn thấp, sốt, sợ lạnh, đau đầu, đau mỏi toàn thân, ho có đờm. Bài này còn dùng cảm viêm đường hô hấp trên.

Gia giảm: Nếu viêm họng sốt gia kim ngân hoa 12g, liên kiều 12g, ngưu bàng tử 12g,  trẻ em sốt nóng gia thuyền thoái 10g, câu đằng 12g… Nếu không có khương hoạt thay thương truật 12g hoặc vị có công năng khu phong trừ thấp tán hàn.

Không chỉ định: Chứng cảm sốt “ôn bệnh”, âm hư nội nhiệt tiểu vàng đi cầu táo. 

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com