Mã bệnh U50.171 Ma chẩn; B05  Sởi- U50.451 Ôn bệnh; A38 Sốt phát ban.

      ĐYMP- Sởi là bệnh thường gặp ở trẻ em nhất là mùa đông xuân. Khi bị sởi giai đoạn đầu thường biểu hiện sốt, ho, chảy nước mũi, mắt đỏ, đau họng chảy nước mắt, trằn trọc… sau đó nốt sởi mọc sau tai, chân tóc, vùng cổ rồi lan dần ra toàn thân giai đoạn này khoảng 3-4 ngày.  Sách Hải Thượng cho rằng “bệnh sởi phần nhiều là thực nhiệt mà ít khi là hàn, khi sởi mọc mà chợt mình rét run là nhiệt quá sinh ra hàn. Bệnh sởi đang nóng sốt nên phát tán ra ngoài biểu, bổ âm dẹp dương hỏa đã, còn những vị thuốc có vị cay thơm, tính nóng, hao tân dịch trước sau phải kiêng”.  chữa trị và phân sởi thành 3 giai đoạn khởi phát, toàn phát, sỡi đã bay.

   Theo YHHĐ Sởi là bệnh truyền nhiễm đường hô hấp bệnh phát cấp tính, rất dễ lây, thường gặp ở trẻ em. Bệnh do virut thuộc nhóm RNA Paramyxovirus gây nên. Triệu chứng bệnh thường biểu hiện viêm long ở kết mạc mắt, niêm mạc đường hô hấp, đường tiêu hóa và phát ban đặc hiệu ngoài da. Dưới đây là bài thuốc thường dùng phòng trị sởi thời kỳ mới mọc.

   Nếu bệnh sởi khởi phát, hoặc sởi khó mọc thì dùng Bài thăng ma cát căn thang “Tiểu nhi phương luận” gia giảm gồm: Thăng ma 12g, Cát căn 12g, Bạch thược 14g, Cam thảo 6g

Cách dùng: Sắc uống ngày một thang, trẻ nhỏ dùng liều ½.

Công dụng: Giải cơ thấu chẩn, “tán phong, thanh nhiệt” dưỡng âm…. Dùng trong trường hợp bệnh sởi ban khó mọc hoặc mọc không đều, phát sốt, sợ gió, ho, mắt đỏ, chảy nước mắt, lưỡi đỏ, rêu trắng, mạch phù sác.

Gia giảm: Nếu nóng nhiều gia trúc diệp 12g, kim ngân 12g… nếu ho đau họng gia ngưu bàng 12g, huyền sâm 12g… ho khan cầu táo khó gia hạnh nhân 12g… sởi mọc khó gia hồ tuy tử 14g… nóng nhiều gia kim ngân 12g, Thuyền thoái 8g.

 Không chỉ định: Chứng sởi đã mọc, sởi đã bay, sốt cao mất tân dịch nóng bứt rứt.

   Nếu ban sởi giai đoạn đầu muốn xuất mà không xuất được thì phối hợp Bài Nghi độc phát biểu thang “Ma chẩn nhân đoạn lục” gồm: Thăng ma 12g, Cát căn 14g, Bạch thược 12g, Cam thảo 6g, Tiền hồ 8g, Hạnh nhân 10g, Cát cánh 8g, Chỉ xác 8g, Kinh giới 10g, Phòng phong 8g, Bạc hà 12g, Mộc thông 10g, Liên kiều 10g, Ngưu bàng tử 10g, Đạm trúc diệp 14g Cam thảo 6.

Cách dùng: Sắc uống ngày một thang, trẻ nhỏ dùng liều ½.

Tác dụng: Giải biểu thấu chẩn, “tán phong, thanh nhiệt” giải độc… Chủ tri đậu chẩn giai đoạn đầu, muốn xuất mà không xuất được…

Gia giảm: Nếu nóng nhiều gia kim ngân 12g… nếu ho gia huyền sâm 12g… cầu táo khó gia hanh nhân 12g… sởi mọc khó gia hồ tuy tử 14g… sốt nóng nhiều gia hoàng cầm 10g…

Không chỉ định:  Với chứng sởi đã mọc, đổ mồ hôi nhiều.

   Nếu đậu sởi chưa mọc mà ho đau họng nhiều thì nên phối hợp Bài Trực diệp liễu bàng thang “Tiên tỉnh trai” gồm: Kinh giới 12g, Cát căn 14g, Thuyền thoái 14g, Bạc hà 14g, Ngưu bàng 14g, Tri mẫu 14g, Huyền sâm 12g, Cam thảo 8g, Mạch môn 14g, Đạm trúc diệp 20g, gạo tẻ 40g.

Cách dùng: Sắc uống, trẻ em nhỏ dùng liều ½ hoặc ít hơn.

Công dụng: Thấu chẩn “tán phong, thanh nhiệt” giải độc, thanh tiết phế vị..

Chủ tri: Đậu chẩn không mọc được, ho suyễn phiền muộn, táo, đau họng, yết hầu trắng…

Gia giảm: Nếu nóng nhiều gia kim ngân 12g… nếu ho khan gia hạnh nhân 12g… sởi mọc khó gia hồ tuy tử 14g…

Không chỉ định: Với trẻ sởi đã mọc, da xanh tái, đổ mồ hôi nhiều, người lạnh nhiều.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com