Sâu dâu hay nhậy dâu là ấu trùng của con xén tóc. Toàn thân sâu mềm nục, con nhỏ bằng đầu đũa, con to có thể bằng ngón tay, dài 3 - 5 cm, màu trắng sữa. Đầu hơi tròn dẹt, phần ngực có những chấm nhỏ, màu nâu đỏ, phần bụng chia đốt, chân rất nhỏ. Sâu sống trong thân cây dâu.

Khi dùng, tìm những lỗ thủng trên thân cây dâu, có phần đùn ra ngoài, cắt lấy và chẻ dọc để lấy sâu, chỉ dùng những con to, dùng ngay hoặc phơi sấy khô. Dược liệu có vị ngọt, mặn, béo, mùi thơm (khi sao), tính ấm, không độc, có tác dụng tiêu tích, giải độc, giảm ho, cầm máu.

Theo sách thuốc cổ Nam dược thần liệu sâu dâu 7 con đối với nam giới, 9 con đối với nữ giới, đem nấu với gạo nếp thành cháo, ăn làm ba lần trong ngày, chữa nốt đậu mưng mủ.

Theo kinh nghiệm dân gian, sâu dâu 3 - 5 con hấp chín cùng với ít mật ong rồi nghiền nát cho trẻ uống làm nhiều lần trong ngày chữa đau mắt, chảy nhiều nước mắt, lở mũi miệng, ho sốt, kinh phong.

Toàn con sâu có tên thuốc trong y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian là tang đố trùng. Dược liệu thu được bằng cách tìm những thân cây dâu có lỗ thủng kèm theo phân đùn ra ngoài, cắt lấy và chẻ dọc để lấy sâu. Chỉ dùng những con to là những con trưởng thành. Dùng ngay hoặc phơi, sấy khô.

Theo đông y Sâu dâu có vị ngọt, mặn, béo, mùi thơm (khi sao), tính ấm, không độc, được dùng từ lâu trong y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian với tác dụng tiêu tích, giải độc, giảm ho, cầm máu. Nhân dân thường dùng sâu dâu (3-5 con) cho vào một chén nhỏ cùng với ít mật ong, hấp chín, rồi nghiền nát, thêm ít nước, cho trẻ uống làm nhiều lần trong ngày để chữa cam còm, đau mắt có nhiều dử, chảy nhiều nước mắt, lở mũi miệng, ho sốt, kinh phong. Sau đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ sâu dâu

-Chữa cơ thể suy nhược, gầy yếu, hay mỏi mệt, rất thích hợp với cơ thể người cao tuổi. Sâu dâu nướng qua cho vào rượu trắng ngâm trong nhiều ngày, uống dần.

-Chữa ho, nướng sâu vàng giòn, tán bột, trộn với mật ong mà uống. Phụ nữ bị băng huyết, lấy sâu dâu nướng cho gần cháy đen, tán bột, uống với rượu hâm nóng, mỗi lần 4-6 g. Ngày 2-3 lần.

-Chữa ho, lấy sâu dâu nướng cho vàng giòn, tán bột trộn với mật ong rồi uống.

-Chữa phụ nữ bị băng huyết dùng sâu dâu nướng cho gần cháy đen, tán bột, uống với rượu hâm nóng, mỗi lần 4 - 6 gr, ngày 2 - 3 lần.

Phân của sâu dâu (miền Nam gọi là bù xè) sao vàng, tán bột mịn ngày uống 2 lần, mỗi lần 4 g với rượu chữa hậu sản ra máu, băng huyết. Nếu trộn phân sâu với nước, nghiền nhuyễn rồi thêm bột nếp làm thành viên bằng hạt nhãn, mỗi lần uống 1-2 viên với nước cơm sẽ có tác dụng chữa hậu sản, đi lỵ nhiều lần trong ngày.

dongyminhphuc.com