-MTDL: Một dược dùng nhựa cây. Nên chọn loại nhựa khô đóng từng cục, từng khối, ngoài vỏ đỏ nâu, trong sáng bóng đốm trắng, khó tán bột, mài với nước trắng như sữa, phơi nắng thì hóa mềm dẻo và thơm. Ngày dùng từ 3 – 6g.

-XXDL: Một dược cây nguồn gốc ở vùng rừng nhiệt đới, nhiều nhất là Sômali và các nước ở bán đảo Á rập.

-TVQK: Vị đắng, tính bình. Vào Can.

-CDCT: Dụng hoạt huyết tiêu ứ, tiêu ung, bài nùng, chỉ thống, tiêu thủng, sinh cơ, bài nùng, hành khí. Chủ trị: Các chứng thống kinh, bế kinh, đau vùng thượng vị, chứng đau do phong thấp tý, do chấn thương ngã té sưng, đau chứng trường ung, chứng nhọt lở khó lành miệng vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa chất dầu keo, chất keo, tinh dầu vv...

PHƯƠNG THUỐC  MỘT DƯỢC CHỦ TRỊ:

   - Trị máu thấm vào con ngươi gây ra đau nhức ở tròng mắt, thị lực giảm: Đại hoàng, Huyết kiệt, Một dược, Phác tiêu. Tán bột. Ngày uống 8g với nước trà, sau bữa ăn. Tác dụng: Hành huyết, giảm đau. (Một Dược Tán).

   - Trị bị đánh đập tổn thương ở  trong, gân xương đau nhức: Một dược, Nhũ hương, Xuyên khung, Xuyên tiêu, Xích thược, Đương quy, Tự nhiên đồng mỗi vị 40g, Tán bột, trộn với sáp ong làm viên bằng hạt ngô ngày uống 2 - 3 hoàn. Tác dụng: Tán ứ chỉ thống, tiếp đoạn gân cốt. (Một Dược Hoàn - Chính Thể Loại Yếu).

   - Trị khí huyết không vận hành, bụng và ngực đau, hành kinh bụng đau, kinh nguyệt không đều, sốt về chiều: Đương quy, Hồng hoa, Một dược, Hồ sách (sao). Tán bột, mỗi lần dùng 8g. Lấy rượu nữa chén, Đồng tiện nữa chén, quấy đều, uống. Có thể uống với rượu ấm. Tác dụng: Hoạt huyết, định thống. (Một Dược Tán II – Bác Tễ Phương).

   - Trị đau dạ dày, phụ nữ bế kinh, thống kinh: Một dược 6g, Hồng hoa đều 6g, Huyền hồ sách 10g, Đương quy 10g. Tán bột, mỗi lần uống 6 - 10g, ngày 2 lần với rượu nóng hoặc nước ấm. Tác dụng: Hoạt huyết chỉ thống (Một Dược Tán II-Bác tể phương).

   - Trị té ngã sưng đau: Một dược, Nhũ hương đều 5g, Bạch truật, Đương quy, Bạch chỉ đều 10g, Nhục quế, Cam thảo đều 3g. Tán bột, mỗi lần uống 6g - 10g, ngày 3 lần với rượu. (Nhũ Hương Một Dược Tán).  

PHẦN THAM KHẢO:

   - Dùng Một dược trị chứng té ngã sưng đau, nên uống thuốc với rượu để tăng tác dụng thông ứ (Bản Thảo Diễn Nghĩa). Nhũ hương hoạt huyết, Một dược tán huyết đều có tác dụng trấn thống, tiêu viêm, sinh cơ vì vậy, hai vị này thường được dùng chung với nhau (Bản Thảo Cương Mục).

KIÊNG KỴ: Không ứ trệ và mụn nhọt đã phá miệng không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học