-MTDL: Cốc nha là mần của hạt Lúa, hoặc là hạt Đại mạch ủ lên mầm. Nên chọn hạt lúa, hoặc Đại mạch đã ra chồi mầm và rễ, cho vào nồi rang đến khi thành màu vàng sẫm, thơm, lấy ra để nguội là được, loại không mọc mầm, mối mọt là xấu. Dùng từ: 9 - 15g.

-XXDL: Cốc nha ở ta chủ yếu làm từ hạt lúa chế thành, lúa là lương thực chính của người dân Việt Nam.

-TVQK: Vị ngọt, tính ấm vào Tỳ Vị.

-CDCT: Tiêu thực, hòa trung, kiện tỳ khai vị. Chủ trị: Chứng thực tích đình trệ, tỳ vị hư, ăn ít, trẻ em cam tích, phù do tỳ hư vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa các chất tinh bột, chất béo, protid, maltose, saccharose, amylase, malttase, Vitamin nhóm B.

PHƯƠNG THUỐC  CỐC NHA CHỦ TRỊ:

   - Trị chứng chán ăn do Tỳ, Vị hư nhược: Cốc nha 15g, Chích thảo 6g, Sa nhân 5g, Bạch truật 10g. Làm hoàn hoặc sắc nước uống. (Cốc Thần Hoàn)

   - Trị bệnh hư phù (do thiếu sinh tố B1), ăn không tiêu, biếng ăn, bao tử không tiêu hóa được chất bột: Cốc nha sao vàng tán nhỏ mỗi lần uống 12g/2-3 lần ngày. (Kinh Nghiệm Dân Gian).
   - Phụ nữ sau sinh căng sữa đau, hoặc dùng cho các bà mẹ khi muốn ngưng cho con bú (dứt sữa) để bầu sữa đỡ bị căng tức. Cốc nha 10-12g. Sắc uống (Kinh Nghiệm Dân Gian).

   - Trị chứng rối loạn tiêu hóa, ăn không tiêu, bụng đầy đau: Cốc nha (sao), Mạch nha, Sơn tra, Thần khúc đều 10g, La bạc tử 6g. Sắc uống. Hoặc dùng Bài Cốc nha 10g, Thương truật, Kê nội kim, Chích thảo đều 6g. Sắc uống. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

   - Khó tiêu, biểu hiện như chán ăn và chướng bụng đau thượng Vị: Cốc  nha 20g, Sơn tra 14g, Thần khúc 12g, Kê nội kim 12g. Sắc uống ngày một thang. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Sách Danh y biệt lục: " chủ hàn trung hạ khí trừ nhiệt".

   - Sách Bản thảo cương mục: " là thuốc chủ yếu tiêu thực kiện Tỳ khai Vị hòa trung, Tỳ Vị hòa tắc trung tự ổn, khí tư hạ nhiệt tự trừ dã".

   - Sách Bản kinh phùng nguyên: " cốc nha khởi Tỳ tiến thực, khoan trung tiêu cốc, bổ trung ..."

   - Chất hơi bốc lên bởi nước nấu chưng Cốc nha đọng lại trên nắp chảy đọng xuống gọi là “Cốc nha lộ” có vị ngọt, mặn, không độc, dùng để làm mạnh Tỳ, tiêu thực, kích thích tiêu hóa, hòa trung, sinh tân dịch, ích nguyên khí. Ăn không ngon sau khi bệnh, tân dịch chưa khôi phục nên thay thế trà uống. (Xem thêm: Đại mạch).

KIÊNG KỴ: Đang cho con bú thiếu sữa không dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học