U59.171 Khái thấu; J98 Bệnh hô hấp khác- U52.092 Hư lao: D52 Các thiếu máu dinh dưỡng khác.

Theo YHCT phế hư thường gặp ở người cao tuổi, thể lực suy kém, là do công năng của tạng phế bị giảm sút, phế mất chức năng tự tiết và tuyên giáng, làm cho tông khí suy yếu, phế khí nghịch lên, làm cho sự đóng mở của phế bị tổn thương, sự bảo vệ bên ngoài không bền, nguyên nhân là do phú bẩm bất túc, nội thương quá mệt mỏi, hoặc do bệnh tật lâu ngày làm cho thể trạng hư yếu mà sinh ra bệnh.

Phế khí hư, ho suyễnbiểu hiện ho, thở ngắn hơi, có khi suyễn gấp hoặc thở hít khó khăn, đờm nhiều lỏng, mệt mỏi, ngại nói, tiếng trầm yếu, sợ lạnh, ra mồ hôi, sắc mặt trắng nhợt, chất lưỡi nhạt, mạch hư nhược, ho thấy đau ngực, ven lưỡi có nốt ứ là khí hư kiêm huyết ứ, mạch hư nhược

Theo YHHĐ phế hư ho có nhiều nguyên nhân có khi do Viêm họng, mũi xoang, hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản, viêm phế quản mạn, dãn phế quản, Lao, các bệnh về phổi, huyết áp… đều có thể phế khí hư, ho thở.

Phép trị: bổ phế khí, kiện tỳ, hóa đàm.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị phế khí hư, ho suyễn.

Bài Tứ Quân Tử Thang

Phương thuốc:

Nhân sâm                    12g

Phục linh                     10g

Bạch truật                   12g

Hoàng kỳ chích           14g

Bạch quả                     14g

Ngũ vị tử                     10g

Chích thảo                   4g

Dùng bài “Tứ quân tử thang “Hòa tể cục phương” gia giảm”. Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, trước khi ăn, uống khi thuốc còn ấm. Tác dụng ích khí kiện tỳ dưỡng vị bổ phế khí.

Giải thích bài thuốc:

-Nhân sâm hoặc Đảng sâm:  kiện tỳ, ích khí dưỡng vị là chủ dược.

-Bạch truật vị đắng ôn kiện tỳ táo thấp.

-Phục linh ngọt nhạt hợp với Bạch truật để kiện tỳ thẩm thấp, tăng cường chức năng vận hóa của tỳ vị.

-Cam thảo ngọt ôn bổ trung hòa vị.

Gia giảm:

-Nếu đàm nhiều gia: Trần bì, Bán hạ chế để lý khí.

-Nếu viêm phế quản gía: Tử uyển, Khoản đông hoa, Bối mẫu.

Phụ thang;

+ Trị phế dương hư ho suyễn phối hợp (Bài Bản Sự Hoàng Kỳ Thang  gia giảm“Bản sự phương” gia giảm). Bạch thược 14g, Mạch môn 12g, Hoàng kỳ 14g, Thục địa 20g, Phục linh 14g, Địa cốt bì 12g, Nhân sâm 12g, Ngũ vị tử 10g, Cam thảo 2g, Ô mai 12g, Táo đỏ 12g, Sinh khương 12g. Sắc với nước uống. Tác dụng: bổ nhuận phế khí…

+ Trị phế dương hư ho suyễn phối hợp Bài (Sâm Linh Bạch Truật Tán “Cục Phương” gia giảm). Nhân sâm 12g, Bạch truật 20g, Phục linh 20g, Bạch biển đậu 20g, Ý dĩ nhân 20g, Hoài sơn 20g, Trần bì 12g, Sa nhân 6g, Cát cánh 8g, Liên nhục 20g, Cam thảo 4g. Sắc uống hoặc tán viên uống. Tác dụng: Bổ khí kiện tỳ, thẩm thấp hòa vị, lý khí hóa đàm.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com