Theo YHCT táo bón có nhiều nguyên nhân, có khi ăn khô nóng quá gây nên nhiệt táo, có khi ăn lạnh quá mà gây nên hàn táo, hoặc do huyết hư suy cũng có thể sinh ra táo bón. Điều trị cần phải tìm nguyên nhân thể chứng mỗi người mới là điều tri tận gốc.

    Theo YHHĐ Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh táo bón, đứng hàng đầu trong các nguyên nhân là do tuổi tác. Tuổi càng cao, chức năng sinh lý bị suy giảm vì cơ hoành, cơ vùng xương chậu yếu đi, các dịch bài tiết của đường ruột cũng giảm đáng kể (dịch vị, dịch mật, dịch  ruột). hoặc có khi sự co bóp của cơ trơn của đường tiêu hóa ngày càng yếu dần hoặc mắc bệnh nứt kẽ hậu môn gây khó khăn khi đi đại tiện (đau, rát nên không dám rặn) càng làm cho táo bón tăng lên.

Dưới đây là bài thuốc cổ phương gia giảm thường dùng chữa hàn táo:

ĐẠI HOÀNG PHỤ TỬ THANG

(Kim Quỹ Yếu Lược)

Thành phần bài thuốc gia giảm:

    -Đại hoàng       12g

    -Phụ tử            16g

    -Tế tân              8g

Cách dùng: Sắc nước uống.

Tác dụng: Ôn kinh tán hàn tà, thông tiện hết đau...

Chủ trị: Hàn tích phúc thống, đại tiện bí sườn đau, hoặc nữa vùng thắt lưng đau, sốt nóng tay chân bị chứng quyết nghịch, (khí dưới rốn đưa lên…)

Dẫn giải phương thuốc: Trong phương thuốc có Phụ tử ôn kinh, tán hàn trị tâm phúc thống.

- Tế tân ôn tán hàn tà…

- Đại hoàng tả hạ...

-Ứng dụng lâm sàng và gia giảm:

    Bài thuốc chủ trị chứng thực hàn tích tụ, táo bón bụng đau, chân tay mát sợ lạnh, rêu lưỡi nhớt trắng, mạch trầm, huyền, khẩn.

-Nếu đau bụng nhiều, thích ấm gia Quế chi, Bạch thược để hòa vinh, chỉ thống.

-Nếu bụng đầy, tích trệ nặng, rêu lưỡi dày gia Chỉ thực, Thần khúc để tiêu thực đạo trệ.

-Nếu người yếu tích trệ nhẹ dùng Chế Đại hoàng để giảm bớt tác dụng tả hạ. Trường hợp khí hư gia Đảng sâm, Hoàng kỳ để bổ khí.

-Nếu sán khí (sa ruột) nhẹ đau, mạch huyền khẩn có thể dùng bài này gia Nhục quế, Tiểu hồi hương để tán hàn, chỉ thống.

Phụ phương:
  + Trị táo bón, Thể tà hàn kết táo có thể phối hợp Bài (Tiêu Giao gia giảm “Hòa tể cục phương”). Đương qui 16g, Sài hồ 12g, Bạch thược 16g, Xuyên khung 14g, Bạch truật 12g, Bạch linh 14g, Chỉ xác 8g, Ngưu tất 12g. Chích thảo 6g, Nhục thung dung 12g, Mè đen 14g. Sắc uống. Tác dụng: Sơ can giải uất, kiện tỳ, dưỡng huyết, nhuận tràng.

 + Trị táo bón do khí hư không sinh huyết phối hợp bài (Bát Trân Thang “Chính thể loại yếu”gia vị). Đương qui 14g, Bạch thược 14g, Bạch linh 14g, Xuyên khung 12g, Đảng sâm 14g, Bạch truật 12g, Thục địa 20g, Chích thảo 4g, Sinh khương 12g, Đại táo 12g, Bá tử nhân 12g, Cẩu kỷ 14g. Tác dụng: Ích khí bổ huyết, nhuận tràng, thông tiện.trị chứng người hư nhược cơ năng nội tạng kém sinh táo.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com