Trong Đông y các bộ phận của gà như thịt, trứng, chân, gan, lòng, mề gà… đều có tác dụng trong việc bổ dưỡng phòng trị bệnh hiệu quả.

Thịt gà (kê nhục): Nói chung các loại thịt gà đều có vị ngọt, tính ấm không độc, tác dụng bổ hư ích khí, kiện tỳ hóa thấp, bổ thận ích xương, lợi ngũ tạng… trị tỳ vị hư hàn, gân xương mềm yếu phế hư ho đàm và các chứng liên quan khí huyết hư dùng đều tốt. Chữa tỳ vị hư nhược: Thịt gà, cà rốt, khoai tây gia vị vừa đủ hầm ăn. Chữa bệnh ốm lâu ngày: Thịt mái tơ, gạo tẻ, đậu xanh nấu cháo ăn. Chữa bí tiểu, phù thũng: Thịt gà lá giang nấu canh ăn. Chữa gân xương mềm yếu: Thịt gà mái tơ, khoai tây, cà rốt hầm ăn. Chữa tỳ hư ăn ngủ kém: Thịt gà, ngó sen cà rốt, hành tây làm gỏi ăn. Chữa khí huyết hư: Thịt gà mái tơ, đậu xanh, lá ngải tiềm ăn. Thịt gà tùy bổ mà tính ấm những người phong nhiệt đang nhức mỏi nên kiêng.

Trứng gà: Trứng gà là một trong những thực phẩm bổ dưỡng được nhiều người sử dụng, trứng có, tác dụng bổ trung, giải nhiệt, trừ chứng lỵ, tê bại, an thai… Chữa chứng kiết lỵ viêm dạ dày: Trứng gà đúc lá mơ. Chữa nóng nhiệt rôm sẩy: Trứng gà, mướp đắng xào ăn. Chữa động thai ra huyết: Trứng gà, lá ngải ăn, hoặc trứng gà, hòa với rượu gạo nấu chí ăn ngày một vài quả.  Chữa tay chân tê mỏi: Trứng gà, hành tây thái lát trộn trứng xào ăn. Chữa âm hư hỏa vượng chóng mặt: trứng gà, cà chua nấu canh ăn. Chữa cảm sốt ho: trứng gà, hành, tía tô, gừng, gạo nấu cháo ăn. Trứng gà bổ là vậy, nhưng người bụng đầy khó tiêu, người đang cần giảm cân, giảm cholesterol dùng hạn chế.

Chân gà (Kê cước): Vị ngọt hơi ấm có tác dụng bổ hư mạch sinh lực cường gân cốt, cầm huyết.  Bài thuốc thường dùng như: Chữa xuất huyết tiêu hóa: Chân gà 2 cái, khoai tây, cà rốt gia vị vừa đủ hầm nhừ ăn. Chữa chân tay mềm yếu “nuy chứng”: Chân gà 1kg, rữa sạch nấu lấy nước cốt cô thành cao mềm ăn ngày 5-10g với nước ấm (chân gà trống tốt nhất). Chữa thai yếu đau lưng: Chân gà 2 cái, đỗ trọng 20g, rau ngải cứu20g tiềm ăn. Chữa sản phụ thiếu sữa: Chân gà, đu đủ ương hầm ăn. Chữa phụ nữ đau bụng, rong kinh: Chân gà, rau ngải cứu, đậu đen hầm ăn.

Gan gà (kê can): Vị đắng tính ấm có tác dụng bổ thận ích can, mạnh dương, ích âm, trị đau bụng, có thai ra máu, mắt yếu mắt mờ. Chữa đau bụng do vị hàn: Gan gà, lá ngải, hành tím, tiêu gia vị vừa đủ tiềm ăn hoặc thêm gạo nấu cháo ăn. Chữa có thai ra huyết: Gan gà 40g, rau ngải cứu 40g gia vị tiềm ăn. Chữa mắt yếu mắt mờ: Gan gà, lòng mề gà xào mướp ăn. Chữa nam nữ sinh lý yếu: Gan gà xào giá đậu, hoặc hoa lý, rau hẹ ăn tuần vài lần.

Lòng mề gà: Có tác dụng  trị chứng tỳ vị hư bụng đầy, viêm ruột, tiểu són… Ruột gà, chữa tỳ thận hư, đau lưng, tiểu tiện không tự chủ, dùng dưới dạng lòng, mề xào mướp, xào hoa lý xào giá đậu ăn đều tốt.

Huyết gà (Kê huyết ): Chữa thiếu máu, suy nhược... Chữa chứng phụ nữ ít sữa dùng máu mào gà đen luộc hoặc nấu cháo ăn. Bài này còn dùng chữa được mắt đỏ, nước mắt chảy luôn. Máu mào gà đỏ chữa chứng chứng trúng phong, liệt mặt, trẻ em bị kinh giản (động kinh) dùng dưới dạng, luộc hoặc nấu cháo ăn.

Xương gà (Kê cốt): Vị ngọt bình, chữa hư nhược phụ nữ băng huyết, bach đới đau bụng, trẻ em lỵ gầy còm ốm yếu, thóp lâu liền. Dưới dạng phối hợp thịt gà hầm rau củ ăn, hoặc nấu cháo ăn. (dùng xương gà ác là tốt nhất).

Tinh hoàn gà (Ngọc kê): Tinh hoàn ích khí, bổ hư, dưỡng tinh huyết.. dùng dưới dạng luộc xào rau củ, nấu cháo ăn.

 Tim gà (Kê tâm): Có tác dụng bổ chính khử tà chữa các chứng phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa. Dưới dạng luộc hoặc nấu cháo, luộc xào ăn.

Mật gà (kê đởm) Vị đắng tính hàn giảm ho long đàm chống viêm. Chữa kẻ tai, hậu môn, nứt lở chảy nước vàng dùng mật gà bôi ngày vài lần.

 KHĐS Xuân đinh dậu 2017

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com