-MTDL: Mộc miết tử là hạt trái gấc. Thường dùng quả gấc chín lấy cùi nấu xôi lấy hạt phơi khô để dùng.

-XXDL: Mộc miết tử được nhân dân trồng nhiều nơi từ Bắc vào Nam chủ yếu lấy trái nấu xôi và ép dầu gấc, lấy hạt làm thuốc.

-TVQK: Nhân hạt gấc vị đắng, hơi ngọt, tính ấm, có độc vào Can, Tỳ.

-CDCT: Hoạt huyết, hóa ứ tiêu sưng, sang thương. Chủ trị: ngâm rượu xoa bóp trị nhức mỏi gân xương, chấn thương ứ huyết, giã đắp sưng vú, tắc tia sữa, trĩ, ngâm giấm trị quai bị vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Nhân hạt Gấc có khoảng 6% nước, 8,9% chất vô cơ 55,3% acid béo 16,5% protein, 2,9% đường. 1,8% tanin, 2,8% cellulose elacostearic, còn có acid amin, alcol. Dầu gấc chứa acid oleic vv...

PHƯƠNG THUỐC  MỘC MIẾT TỬ CHỦ TRỊ:

   - Chữa Đàm hạch (loa lịch) nhũ nham (ung thư vú) hột xoài, mạch lươn, nóng đỏ sưng cứng, sau khi vỡ khó liền miệng: Mộc miết tử 40g, Bạch giao hương 40g, Thảo ô 40g, Ngũ linh chi 40g, Địa long 40g, Nhũ hương 28g, Quy thân 28g, Hắc thán 6g (than đen), Xạ hương 4g, Tán bột làm hoàn ngày dùng 12g uống 2 - 3 lần. Tác dụng: Hóa đàm khử thấp, tán kết. (Tiểu Kim Đan gia giảm).

   - Chữa động kinh dùng 5 - 7 hạt gấc lấy nhân giã nhuyễn chưng cách thủy với một chén nước vo gạo ăn cả cái và nước dùng một đợt từ 10 ngày trở lên. (Lương Y Trần Sỹ).

   - Chữa quai bị lấy 7 - 9 nhân hạt gấc giã trộn với giấm thanh bôi đắp lên hạch ở cổ. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

   - Chữa cơ khớp sưng đau, tắc tia sữa, trĩ: lấy nhân hạt gấc 10 - 20g ngâm với  rượu bôi. Ghi chú hạt gấc có độc, thông kinh mạnh khi chế biến sử dụng phải cẩn thận nên dùng bôi đắp ngoài. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Tài liệu gần đây còn cho biết Hạt gấc hạt gấc dùng chữa các chứng bệnh ung thũng, mụn nhọt độc, tràng nhạt, eczema, viêm da thần kinh, trĩ, phụ nữ sưng vú. Có thể chế thuốc viên hay tán bột uống. Liều uống từ 0,8 - 1,2g. Nhưng thường dùng đắp ngoài da đồ mụn nhọt. Nhân dân ta còn dùng để đắp chữa chai bàn chân. 

   - Dầu cơm quả Gấc dùng làm thuốc bồi dưỡng cơ thể (cho trẻ em và phụ nữ đang có thai hoặc cho con bú), chữa bệnh khô mắt, dùng bôi lên các vết thương, vết loét, vết bỏng và các ổ loét dãn tĩnh mạch, đỡ được mùi hôi, chóng lên da non và liền sẹo. Còn dùng chữa các bệnh viêm hậu môn và trực tràng có loét, cao huyết áp, rối loạn thần kinh.

KIÊNG KỴ: Hạt gấc có độc nên dùng ngoài, uống trong dùng ít không có kinh nghiệm không dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học