-MTDL: Khiếm thực dùng hạt. Nên chọn hạt già mẫy có thịt trắng ngà là thứ tốt, hạt non lép, mối mọt đen là xấu. Ngày dùng 10 - 30g.

-XXDL: Cây Khiếm thực ở Việt nam ra bông không thấy ra quả và hạt, do vậy vị này còn được nhập từ Trung Quốc.

-TVQK: Vị hơi ngọt, chát, tính bình. Vào kinh Tỳ, Thận.

-CDCT: Bổ Tỳ, Thận, sáp tinh, trừ thấp. Chủ trị: Tỳ Thận hư, di tinh, bạch đới, chỉ tả, đại tiện lỏng vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa chất Protid (4,4%), chất béo (0,2%), carbon hydrat (32%), calcium vv...

PHƯƠNG THUỐC  KHIẾM THỰC CHỦ TRỊ:

   - Chữa hoạt tinh, di tinh, tiết tinh do Thận hư, đau lưng ù tai, tay chân vô lực: Khiếm thực 80g, Sa uyển tử 40g, Bạch tật lê 40g, Liên tu 80g, Liên tử 80g, Long cốt 40g, Mẫu lệ 40g. Làm hoàn, Ngày uống 16 - 20g/ 2lần, hoặc sắc uống. Công dụng: Cố thận, sáp tinh. (Kim Tỏa Cố Tinh Hoàn)

   - Trị đàn ông tinh khí loãng, không có con: Hồ đào 30 hột, Khiếm thực 120g, Liên tu 120g, Long cốt 120g, Mẫu lệ 160g, Ngũ Vị tử 120g, Sa uyển tử, Bạch tật lê 120g, Ngọc dương 6 cái, làm hoàn ngày uống 16 – 20g với nước muối loãng. Tác dụng: Đại bổ Thận khí, thêm tinh dịch. (Khiếm Thực Liên Tư Cố Tinh Đơn).

   - Trị di tinh, hoạt tinh, bạch đới: Kim anh tử, Khiếm thực, lượng bằng nhau. Tán bột, mỗi lần uống 6 - 8g/3 lần với nước cơm. (Thủy Lục Nhị Tiên Đơn).

   - Chữa phụ nữ khí hư màu vàng, có mùi hôi tanh, bởi mạch Nhâm có thấp nhiệt sinh ra: Khiếm thực 40g, Hoài sơn 40g, Bạch quả 10 quả, Hoàng bá 8g, Xa tiền tử 6g. Sắc uống khoảng 4 thang. Tác dụng: Bổ hư cho mạch Nhâm, thanh nhiệt cho Thận. (Dịch Hoàng Thang Gia Vị).

   - Trị đới hạ do thấp nhiệt: Khiếm thực, Hoàng bá, Xa tiền tử, sắc uống (Trung Dược Học).

   - Trị đới hạ do Tỳ Thận hư: Khiếm thực, Sơn dược, sắc uống (Trung Dược Học).

   - Trị tiêu chảy mạn tính do Tỳ hư: Khiếm thực 14g, Bạch truật 12g, Đảng sâm 12g, Phục linh 14g, Hoài sơn 16g, Cam thảo 4g, Sinh khương 3 lát. Sắc uống (Kinh Nghiiệm Dân Gian).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Bản thảo cầu chân: "Khiếm thực vị ngọt bổ Tỳ, nên lợi thấp, có thể trị chứng tiêu chảy bụng đau, vị sáp cố Thận nên bế khí khiến cho di tinh, bạch đới, đái rắt đều khỏi".

   - Ông Đông Viên nói rằng: Khiếm thực ích tinh, trị bạch trọc, kiêm cả bổ nguyên khí, người bị yếu nhược, hư lao, lưng đau, gối mỏi, mắt mờ, uống được nó nhiều thì mạnh trí khí, tai mắt, tinh thần, thân thể cường tráng, lâu già. (Trung Quốc Dược Học Đại Tự Điển).

KIÊNG KỴ: Đại tiện táo, tiểu tiện không lợi thì không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học