-MTDL: Cáp giới. Nên chọn cả con còn nguyên đuôi khi chế biến mổ bụng phơi khô ép thẳng, thịt trắng mùi thơm, không sâu mọt là tốt. Ngày dùng từ 3 – 6g.

-XXDL: Cáp giới thường sống tự nhiên trong các kẻ đá, hốc cây khắp núi rừng Việt Nam, hiện nay đã được một số địa phương nuôi và sử dụng.

-TVQK: Vị mặn tính bình. Vào 2 kinh Phế và Thận.

-CDCT: Bổ phế, bình suyễn, bổ thận tráng dương. Chủ trị: Suy nhược lâu ngày, ho suyễn, suy nhược, ho ra máu, tiểu tiện nhiều lần.

-THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Đuôi có nhiều axit béo 23 – 25%, các axit amin…

PHƯƠNG THUỐC CÁP GIỚI CHỦ TRỊ:

   -Chữa ho lâu khí suyễn, đờm đặc vàng, hoặc ho máu mủ: Tắc kè 1 đôi, Hạnh nhân  200g, Cam thảo 200g, Nhân sâm 80g, Phục linh 80g, Bối mẫu 80g, Tang bạch bì 80g, Tri mẫu 80g.Tán nhỏ ngày uống 3 lần mỗi lần 12g. Công dụng: Ích khí thanh phế, chỉ khái định suyễn. (Nhân Sâm Cáp Giới Tán)

  - Trị ho suyễn, tổn thương phế, trong đờm có lẫn máu: Cáp giới 2 chỉ, Tri mẫu, Bối mẫu, Lộc giao (chưng), Anh bì, Hạnh nhân, Tỳ bà diệp, Đảng sâm mỗi thứ 3 chỉ, Cam thảo 1 chỉ, sắc uống (Cáp Giới Thang - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   - Trị Ho phù mặt, tứ chi phù, Tắc kè 1 con đực, 1 con cái (gọi là đôi Cáp giới) có đầu và đuôi, hòa mật tẩm, sao cho chín, rồi dùng Nhân sâm thượng hạng giống hình người 15g, tán bột, Sáp ong nóng chảy 120g, trộn thuốc trên làm thành 6 cái bánh, mỗi lần nấu cháo nếp lấy 1 chén trộn với cái bánh trên, khuấy ra ăn lúc nóng (Phổ Tế Phương).

   - Trị kém ăn, gầy còm, suy dinh dưỡng, tinh thần mệt mỏi: Dùng 3-4 con Tắc kè đã chế biến khô, chặt bỏ 4 bàn chân, bỏ từ 2 u mắt tới miệng, cắt thành miếng nhỏ, tẩm nước gừng rồi sao vàng. Sau đó đem giã nhỏ hay để cả miếng, ngâm vào 1 lít rượu trắng, rồi cho thêm 1 ít Trần bì ngâm 10 ngày càng lâu càng tốt. Ngày uống 1-2 lần, mỗi lần 1 cốc nhỏ (Kinh Nghiệm Phương).

  - Trị Phế hư, ho lâu ngày không lành, Phế tích tụ hư nhiệt lại thành ung, ho ra máu mủ, ho cả ngày không cầm, tắc tiếng, hết hơi, đau nhói trong lồng ngực: Cáp giới, A giao, Lộc giác giao, Tê giác (sống), Linh dương giác, mỗi thứ 7,5g, dùng 3 thăng nước sống sắc còn nửa thăng trong nồi bằng bạc hay sành uống ngày 1 lần (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).

 - Bổ thận tráng dương, trị di tinh, liệt dương do Thận dương bất túc: Cáp giới 1 cặp tán bột, mỗi lần 1 chỉ ngày uống hai lần với rượu ngọt (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

PHẦN THAM KHẢO:

   -Trị bệnh Phế nuy khạc ra máu, ho ra huyết là chứng ho có tính cách thượng khí lên trên, những người bị tráng dương dùng Cáp giới rất tốt, (Hải Dược Bản Thảo).

   -Cáp giới chữa được chứng tiểu gắt, tiểu ra sạn, thông lợi, thông kinh nguyệt, chứng thuộc Phế khí, ho ra máu (Nhật Hoa Tử Bản Thảo).

Cáp giới chữa được chứng Phế khí xông ngược lên, ích được tinh huyết, đinh suyễn, khỏi ho, Phế ung, tiêu khát và giúp cho sinh dục có lợi (Bản Thảo Cương Mục).

KIÊNG KỴ: Ho suyễn do ngoại tà phong hàn, người có thực nhiệt cấm dùng. Nó có độc ở mắt, khi dùng nên bỏ mắt đi.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc