-MTDL: A ngùy là nhựa của cây A ngùy tiết ra đóng lại thành cục như mỡ. Nên chọn thứ có màu nâu tía, hoặc nâu xám,  mùi nồng hôi đặc biệt, không lẫn tạp chất, để lâu ngày không tan là tốt. Ngày dùng từ 2 – 4g.

-XXDL: A ngùy hiện nay trồng và sản xuất chính ở Ba Tư, Trung Quốc, chưa thấy trồng và khai thác ở Việt Nam.

-TVQK: Vị cay, tính ôn, không độc, vào Tỳ Vị.

-CDCT: Tiêu tích, sát trùng, giải độc, tiêu đờm, kích thích thần kinh. Chủ trị: Cam tích, đau bụng, đau tim, sốt rét, trừ mùi hôi thối, khử trừ hơi độc.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa các chất: tinh dầu, chất nhựa (71%) và chất keo hổn hợp vv...

PHƯƠNG THUỐC A NGUỲ CHỦ TRỊ:

   - Trị khí tích, nhục tích, ngực bụng đầy trướng, có khi đau lan ra 2 bên hông sườn, không muốn ăn uống: Mộc hương 20g, Binh lang 20g, Hồ tiêu 10g, A ngùy 20g (chế với giấm). Làm hoàn, ngày uống 8 -12g với nước sắc vỏ Gừng sống (A Ngùy Hoàn - Phổ Tế Phương ).

   - Trị nhục tích, (do ăn thịt mà tích) ngực bụng đầy trướng: A ngùy 80g, Hoàng liên 48g, Liên kiều 80g, Sơn tra 80g (A ngùy chế với giấm). Làm hoàn bằng hạt ngô, ngày uống 8 -12g (A Ngùy Hoàn III- Đan Khê Tâm Pháp).

   - Trị bụng đầy đau: A ngùy nghiền nhỏ uống  4 - 8g với  rượu nóng (Vĩnh Loại Kiềm phương ).

   - Trị bụng đau do tích: A ngùy nghiền nhỏ, dùng nửa củ tỏi to bọc thuốc, nướng chín, nghiền nhỏ làm hoàn. Ngày uống 2 - 4g với nước sắc Ngải diệp (Tổng Vi Luận phương).

   - Trị các loại giun, trừ mùi hôi, phá báng tích, hạ ác khí: A ngùy tùy liều vừa đủ sắc uống (Đường Bản Thảo).

   - Giải độc khi ăn phải các loại thịt trâu, dê hoặc ngựa chết: A ngùy 2 - 4g sắc uống (Bản Thảo Hối Biên).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Tịnh Tiêu Nham nói rằng A ngùy vị cay, tính bình, nhập vào kinh Tỳ, Vị, tiêu nhục tích, sát trùng, khử mùi hôi. Gốc từ nước Tây phiên, do mủ cây nấu thành, khí vị rất hôi. Lấy thử 1 ít, để trong đồ dùng bằng đồng một đêm, nơi chạm phải A ngùy sẽ trắng như Thủy ngân, đó là thứ thật. Người đời nay thường làm giả bằng Hồ toán bạch, người dùng không thể không cẩn thận. (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển ).       

   - A ngùy là loại thuốc hóa bỉ, dọa thai, sát trùng... Khí của nó cay mà hôi, khí vị có mùi cỏ dại nhưng không làm tổn thương Vị khí quá, cho nên các phương thuốc cần dùng không thể bỏ quên được (Bản Thảo Hối Ngôn).

   - “A ngùy có mùi rất hôi, người Tỳ Vị suy yếu ngửi thấy là muốn nôn ngay” (Đông Dược Học Thiết Yếu).

KIÊNG KỴ: Người Tỳ Vị hư yếu, phụ nữ có thai không nên dùng .

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học