U66.051 Chứng hãn; R61.1Tăng tiết mồ hôi khư trú- U58.571Tâm quý; I24 Bệnh tim do thiếu máu…

Theo YHCT ra nhiều mồ hôi có nhiều nguyên nhân chữa trị phân thành hai thể “tự hãn” và “đạo hãn”. Tự hãn thì bất cứ lúc nào tự nhiên mồ hôi chảy ra đầm đìa do “dương hư”, còn Đạo hãn thì lúc ngủ mồ hôi mới chảy ra ướt khắp mình như tắm, khi tỉnh dậy thì hết là do “âm hư ”. Theo Sách Hải Thượng cho rằng “chứng ra mồ hôi trộm đều phân ra khí huyết nhưng bởi tân dịch suy kiệt, nếu có mồ hôi người mát chân dương kém, có mồ hôi người nóng chân âm kém, nên phân biệt mà dùng bài Lục vị hay bài Bát vị đều thêm Ngũ vị, Ngưu tất liễm lại, hàn nhiều bội Thục địa, hàn nhiều bội Nhục quế.

Chủ chứng (đạo hãn) nhiều mồ hôi do âm hư nội nhiệt. Biểu hiện trẻ đêm ngủ thường ra nhiều mồ hôi khi rờ thấy nóng, tiểu vàng cầu táo, trẻ gầy da khô, khó lên cân, tinh thần bải hoải, cầu táo tiểu vàng, mạch huyền hoặc tế sác.

Theo YHHĐ trẻ em ra mồ hôi phần lớn do hệ thần kinh thực vật của trẻ chưa ổn định, đang trong giai đoạn phát triển hoàn thiện hoặc do rối loạn hệ thần kinh thực vật, hệ giao cảm cũng sẽ khiến trẻ ra mồ hôi nhiều hoặc do rối loạn tiêu hóa kéo dài  thiếu vitamin D. Thiếu vitamin D, trẻ hay ra mồ hôi trộm.

Phép trị: dưỡng tâm, thanh nhiệt, chỉ hãn, an thần…

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị nhiều mồ hôi, âm hư tâm phiền.

Bài Toan Táo Nhân Thang

Phương thuốc:

Đương quy                  14g

Bạch thược                 14g

Sinh địa                       20g

Nhân sâm                    12g

Hoàng kỳ                    14g

Toan táo nhân             12g

Ngũ vị                         10g

Tri mẫu                        10g

Hoàng bá                     10g

Sắc uống. Đây là Bài (Toan táo nhân thang “Kim quỷ yếu lược” gia giảm).

Tác dụng: dưỡng tâm, thanh nhiệt, an thần, liễm hãn… trị chứng âm hư “đạo hãn” trẻ em người lớn ra nhiều mồ hôi người nóng ngủ hay bứt dứt. Bài còn dùng chữa can huyết không đủ sinh ra chứng hư phiền, khó ngủ, tim hồi hộp, váng đầu hoa mắt, ra mồ hôi trộm, miệng khô, mạch huyền hoặc tế sác.… 

Dẫn giải:

- Đương quy, Bạch thược, Sinh địa:  bổ tâm huyết, dưỡng âm…

- Nhân sâm, Hoàng kỳ, Phục linh: bổ tâm khí…

- Táo nhân, Ngũ vị: liễm tâm âm, để chỉ hãn…

- Tri mẫu, Hoàng bá: thanh viêm hỏa, để trừ nhiệt…

Gia giảm:

-Nếu người gầy huyết hư tăng vị: Thục địa, Mạch môn..

-Nếu ra mồ hôi nhiều gia: Ngũ vị, Ma hoàng can, phù tiểu mạch.

-Nếu tim hồi hộp nhiều, khó ngủ gia Long xỉ để trấn kinh.

-Nếu người mệt mỏi gia Đảng sâm, sa sâm để ích khí sinh tân.

Phụ phương:

+ Trị nhiều mồ hôi, âm hư tâm phiền phối hợp Bài (Đương Quy Lục Hoàng Thang “Chứng trị chuẩn thằng” gia giảm). Đương quy 12g, Sinh địa 20g, Thục địa 20g, Hoàng cầm 8g, Hoàng bá 8g, Hoàng liên 8g. Sắc nước uống lúc đi ngủ. Tác dụng: tư âm thanh nhiệt, cố biểu chỉ hãn… trị chứng hư nhiệt ra mồ hôi có.

+ Trị nhiều mồ hôi, âm hư tâm phiền phối hợp Bài (Thống Tàng Phương “Lê Hữu Trác” gia giảm). Bạch thược 14g, Đương quy 20g, Liên nhục 12g, Mẫu đơn bì 14g, A giao 4g, Đăng tâm 4g, Đan sâm 14g, Ngũ vị tử 10g,  Nhân sâm 12g, Phục thần 14g, A giao10g, Thục địa18g. Sắc uống. Tác dụng trị chân âm suy yếu, huyết của hậu thiên bị hư, hư hỏa bốc lên gây bứt rứt, vật vã, tự đổ mồ hôi, suốt đêm không ngủ, khó ngủ, hơi thở ngắn, biếng ăn. 

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com