Theo Y học cổ truyền trẻ em nội nhiệt phần nhiều do ăn uống không hợp lý, lạm dụng  thức ăn khô nóng bổ béo quá lâu ngày tất sinh nội nhiệt. Bệnh thường biểu hiện người nóng, sắc mặt hồng môi đỏ miệng khô khát, có khi cầu táo, tiểu vàng ít, da khô sần nổi mụn…

  Nếu nội nhiệt, miệng khô khát, uống nhiều nước.....phép trị: thanh nhiệt, sinh tân dịch. nên dùng bài sau:

Bài 1: Tang diệp 12g, mạch môn 12g, thiên môn 12g, sinh địa 20g, đinh lăng 12g. Cách dùng: sắc uống ngày 1 thang_.(1) Tác dụng: bổ âm, thanh nhiệt sinh tân. Bài uống rất thích hợp nội nhiệt, ra nhiều mồ hôi miêng khô khát, ho khan do phế vị nhiệt ...

Bài 2: Thạch hộc, mạch môn, hoa phấn, bạch biển đậu, trúc nhự tươi, mỗi thứ 12g, sa sâm 16g, giá đậu tươi 30g. Cách dùng: sắc uống_.(2) Tác dụng: thanh nhiệt, sinh tân... Bài này rất thích hợp người nóng nhiệt đói ăn không nhiều, nôn khan, viêm dạ dầy.

Nếu nội nhiệt cầu táo bón... phép trị: chủ yếu bổ âm, thanh nhiệt, nhuận táo.. nên dùng bài sau:

Bài 3: Hắc chi ma 30g, tang diệp 60g. Cách dùng: sắc uống ngày 1 thang, hoặc làm hoàn uống ngày 3 lần/ 12g_.(3)Tác dụng: bổ âm, dưỡng huyết, nhuận táo... Bài thích hợp trẻ em người lớn người nóng táo bón.

Bài 4: Sinh địa 30g, cát căn 12g, mạch môn 12g, ngũ vị tử 8g, thiên hoa phấn 10g, cam thảo 4g, gạo tẻ 40g. ₍₄₎Cách dùng: sắc uống ngày 1 thang, hoặc tán nhỏ làm hoàn ngày 3 lần/ 12g. Tác dụng: sinh tân, chỉ khát, nhuận táo... Bài này dùng rất tốt trẻ nội nhiệt, táo bón...

Nếu nội nhiệt tiểu vàng, tiểu buốt gắt…phép trị: chủ yếu thanh nhiệt lợi tiểu... nên dùng bài sau:

Bài 5: Mã đề, mía lau, rễ tranh mỗi vị 40-60g tươi hoặc hơn sắc nước uống. ₍₅₎Tác dụng: thanh nhiệt lợi tiểu...bài dùng rất thích hợp trẻ em nội nhiệt tiểu buốt gắt.

Bài 6:  Mã đề, cát căn 12g, mạch môn 8g, ngũ vị tử 8g, phục thần 10g, sa sâm 10g, sinh địa 10g, thiên hoa phấn 10g, hoàng bá 10g, trúc diệp 10g, chích thảo 8g. Sắc uống_.(6) Tác dụng: thanh nhiệt, dưỡng âm, sinh tân dịch... Bài dụng rất tốt cho trẻ nội nhiệt, tiểu vàng ít, tiểu buốt gắt…

Nếu trẻ em nội nhiệt nội da khô nỗi mụn… phép trị: bổ âm, thanh nhiệt, giải độc.. nên dùng bài sau:

Bài 7: Bạch thược 8g, đương quy 8g, sinh địa 8g, xuyên khung 8g, mạch môn 8g, ngũ vị tử 6g, tang bạch bì 8g, bổ công anh 8g, hoàng bá 8g, cam thảo 4g, sinh khương 3 lát. Cách dùng: sắc uống ngày 1 thang. ₍₇₎Tác dụng: tư âm, giáng hỏa, thanh nhiệt, tiêu độc... Bài dùng rất thích hợp người âm hư huyết nhiệt, da khô sần nổi mụn nhọt...

Trên đây là bài thuốc cổ phương đã sử dụng qua nhiều thế hệ thấy, bài thuốc được gia giảm phòng trị trẻ em nội nhiệt hiệu quả, hầu như không có tác dụng phụ. Tuy nhiên chứng nội nhiệt cần điều trị lâu và áp dụng phù hợp bệnh chứng mỗi người.

Bài đã đăng Báo SK&ĐS Số 769 tháng 9/2013