Kính thưa; các quý vị khách quý, thưa toàn thể hội nghị.

Hôm nay tôi rất vinh dự được tham dự hội thảo Khoa học “Nam Dược Trị Nam Nhân”.  Lời đầu tiên cho phép tôi được gửi tới các quý vị khách quý, Hội đồng Khoa học, Hội viên Hội Nam Y Việt Nam lời chúc sức khỏe, thành công...

 Kính thưa hội nghị ! Dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến, biến thể phức tạp bùng phát nhiều nơi, khó kiểm soát. Hiện nay trên thế giới chưa có thuốc đặc trị mà chủ yếu điều trị triệu chứng, bệnh nền kèm theo và tăng cường sức đề kháng, ức chế virus phát triển, cũng như chữa trị các chứng hậu Covid-19 rất quan trọng cần thiết.

Từ lâu đời Y học cổ truyền Việt Nam có nhiều kinh nghiệm sử dụng cây thuốc bài thuốc nam chữa bệnh Ôn dịch rất hiệu quả. Thực tế cho thấy chứng Ôn dịch tương đồng với Covid-19, có biểu hiện sốt, ho đàm khó thở, sợ lạnh, mỏi mệt, đau đầu nhức mỏi, suy kiệt... Nếu F0 biểu hiện nóng sốt nhiều dễ làm tổn thương phần âm Phép trị chủ yếu vừa giải ngoại tà cần trợ giữ phần âm. Nếu F0 biểu hiện lạnh nhiều dễ làm tổn thương phần dương, phép trị vừa giải phong hàn cần trợ giúp phần dương.  Đông y cho rằng nếu âm dương điều hòa thì sự hanh thông vạn vật tươi tốt sức khỏe tốt. Khi âm dương mất quân bình thì mọi vật trắc trở, hư hoại, bệnh tật bắt đầu phát sinh. Nếu trong cơ thể sốt nóng “nội nhiệt” dễ gây tích nhiệt gây viêm sưng nặng hơn, khi dùng thuốc giải nhiệt “hết nóng” là cách ức chế vi khuẩn, virus phát triển “Chính khí mạnh ngoại tà lui”.

  Tôi cùng một số đồng nghiệp ở Bà Rịa - Vũng Tàu bỏ nhiều thời gian tìm hiểu nghiên cứu liệu pháp ứng dụng dược tính thuốc nam hổ trợ trị bệnh Covid-19 thấy rất hiệu quả… Hôm nay tôi xin được phép được chia sẻ ứng dụng Thuốc nam (cây con dược liệu) hổ trợ điều trị Covid-19 (F0) Biểu hiện ₍₁₎ Nóng sốt, ₍₂₎  Huyết ứ ₍₃₎  Ho đờm nhiều khó thở ₍₄₎ Hậu chứng sau đây là những bài thuốc cây thuốc đã đăng báo SK&ĐS cơ quan ngôn luận Bộ Y Tế”, sử dụng hiệu quả trong hai năm qua cho người bị F0 cụ thể sau:

I - Thuốc Nam chữa chứng phát nhiệt nóng sốt.

   Bệnh chứng “Ôn dịch” cũng như Covid-19, nếu biểu hiện sốt nhiều là thiên về nhiệt. Phép trị chủ yếu vừa giải nhiệt tà cần trợ giữ phần âm. Dùng Bài thuốc nam theo đối chứng trị liệu gồm: Rau má 20g, cỏ mực 20g, đậu đen 40g, kim ngân 16g, cát căn 20g, lá tre 20g, rễ tranh 20g. Cách dùng; sắc uống ngày 1 thang, bệnh nặng có thể dùng liều cao hơn. Tác dụng: giải nhiệt tà dưỡng âm, nhuận phế, mát gan giải độc, thanh nội nhiệt, cầm huyết… Trị chứng nhiệt tà xâm nhiễm khí phận, huyết phận, tam tiêu gây sốt ho, khó thở, đau họng nhức mỏi phiền táo khát… Nếu nhiệt tà được thanh giải, tân dịch được tư dưỡng, từ đó nhiêt tà uất kết cũng giảm, nội nhiệt được mát chân âm cố giữ, giúp âm dương điều hòa từ dó kinh mạch lưu thông, chứng viêm sưng, sốt ho, khó thở cũng giảm “Nhân cường tật nhược”. Bài này dùng cho cả trẻ em, phụ nữ có thai, người đang có bệnh tiểu đường, tăng huyết áp.

   Điều dưỡng F0 khi sốt cao mất nước nên phối hợp uống nước dừa, hoặc nước rau má, nước đậu xanh, nước mía, nước trái cây tươi… …. Tuy nhiên Bài này tính mát không dùng chứng hàn hoặc “thoát dương” đang sốt cao đột ngột mồ hôi đầm đìa tay chân lạnh toát huyết áp tụt, da tái mét, lúc này cần phải ôn ấm trợ giúp phần dương, nếu dùng cho thêm nhân sâm 16-20g, gạo tẻ 40g, giảm cát căn, kim ngân.

II- Thuốc Nam chữa chứng huyết ứ;

   Người bệnh Covid-19 bị huyết ứ tạng phế biểu hiện đau tức vùng ngực khó thở, có khi sốt, ho ra máu. Huyết ứ dẫn đến sự cung cấp ôxy đến phổi thiếu hụt, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tính mạng người bệnh. Huyết ứ  tạng phế phần nhiều là do “Huyết nhiệt huyết ứ”. “Khí trệ huyết ứ”. “Huyết hàn huyết ứ”. 

 (1) Nếu do “huyết nhiệt huyết ứ”, biểu hiện sốt, khó thở tức ngực miệng khô khát. Phép trị chủ yếu là thanh nhiệt, tiêu viêm thông ứ. Nên dùng vị Rau dấp cá. Theo dược tính Dấp cá có vị chua, tính mát. Công dụng: thanh nhiệt hóa ứ, tiêu thũng, hoá đờm, chỉ khái…  Dấp cá còn có tác dụng thanh nhiệt thông huyết ứ, tăng cường hệ miễn dịch, tăng bền vững thành mạch, ngăng ngừa xuất huyêt chảy máu. Dùng bằng cách mỗi lần dùng 20-30g dấp cá ép nước cốt pha mật ong hoặc nấu nước uống, phối hợp với hành, gừng nấu canh với thịt cá ăn đều tốt.  

(2) Nếu do“khí trệ huyết ứ”, biểu hiện ho, khó thở, ngực bụng đầy đau, ho đàm nhiều. Phép trị chủ yếu hành khí thông huyết. Nên dùng Củ kiệu Theo dược tính Kiệu vị cay đắng, tính ấm. Tác dụng: thông dương, tán kết, hành khí, thông huyết. Theo sách Dược tính chỉ nam "Củ kiệu (giới bạch) khí ôn vị cay không độc, tác dụng hòa trung tiêu, ích dương khí, hành huyết, thông khí trệ". Dùng bằng cách ép lấy nước cốt pha mật ong uống hoặc nấu canh nấu cháo xào thịt cá ăn đều tốt.

(3) Nếu do “huyết hàn huyết ứ”, biểu hiện ho tức ngực, đờm nhiều, đờm loảng gặp lạnh tăng Phép trị chủ yếu ôn hàn thông ứ huyết. Nên dùng Rau hẹ theo dược tính, Hẹ có vị cay tính ấm dùng trị các chứng khí lạnh, trừ được khí lạnh trong vị phủ, giúp Phế khí đầy đủ; tan được chứng huyết ứ, trục được chứng đờm nhiều, chứng ho ra máu, các chứng bệnh về máu, bệnh nấc ợ, bệnh thổ ói". Hẹ còn là vị thuốc thông hành khí huyết chữa các chứng đau tức ngực, tâm phế thống… Nghiên cứu gần đây cho rằng Hẹ còn giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể, có tính kháng khuẩn, tiêu viêm, dùng tốt chữa viêm nhiễm đường hô hấp. Dùng bằng cách chưng hấp các thủy cho thêm đường phèn uống hoặc Rau hẹ non xào ăn, hoặc hẹ non nấu canh hoặcvới nhiều loại rau khác đều tốt.

-Nếu F0 huyết ứ nhiều nơi nên biểu hiện ho tức ngực khó thở tê bì tay chân… phối hợp Bài thuốc Huyết phủ trục ứ thang gia giảm gồm: Đương qui 16g, đào nhân 14g, hồng hoa10g, xích thược14g, xuyên khung 8g, sài hồ 12g, cát cánh 12g, đan sâm 16g, xuyên bối mẫu 16g, cam thảo 4g. Sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: Hoạt huyết hóa ứ, chỉ thống, thanh nhiệt tiêu viêm, tuyên phế cầm ho. Trị các chứng huyết ứ, vì ngoại tà phát sốt viêm sưng mà sinh huyết ứ. Hoặc vì sốt lâu thương tổn phế âm tân dịch mà huyết nhiệt huyết ứ.

Gia giảm

-Nếu người nóng sốt ho khó thở, ho ra máu (huyết nhiệt huyết ứ) thể thực chứng, thêm địa long 12g, hoặc vị thuốc có công năng thanh nhiệt hóa ứ, tiêu viêm.

-Nếu nóng sốt nhiều, gia hoàng cầm 14g, kim ngân hoa 14g. Hoặc gia vị thuốc công năng thanh nhiệt tiêu viêm hạ sốt. Khi nóng sốt viêm sưng giảm thì huyết ứ cũng giảm.

-Nếu khó thở, ngực bụng đầy, ho đàm nhiều (khí trệ huyết ứ), gia tô tử 12g, hoặc trần bì 12g. Hoặc vị có tác dụng hành khí thông huyết. Nếu khí mạnh là giúp huyết hành, từ đó thông được huyết ứ.

Kiêng kỵ: Không dùng cho phụ nữ có thai. Hoặc bỏ vị đào nhân, hồng hoa.

III- Thuốc Nam chữa chứng ho đờm nhiều khó thở.

   Người bị Covid-19 nếu biểu hiện ho đờm khó thở có nhiều dịch ứ đọng phổi, phần nhiều do “ngoại phong tà nội thấp trệ”. Phép tri chủ yếu giải ngoại tà, hóa đàm thấp, giảm ho… nên sử dụng vị Tía tô hoặc bài có vị Tía tô chủ trị. Tía tô có vị cay, tính ấm. Tác dụng tán hàn giải biểu, lý khí hòa doanh, an thai, giảm co thắt cơ trơn phế quản… Tía tô còn được xem là vị thuốc giảm ho đờm, ức chế virus phát triển và thúc đẩy khí huyết, tân dịch toàn thân, bên trong thì đi vào các tạng phủ kinh lạc; bên ngoài đi tới, cơ nhục bì mao. Dùng bằng cách lấy lá tươi xay nước ép lấy nước uống hoặc phối hợp hành hoa, gừng nấu cháo giải cảm ăn.

   (1)- Nếu F0 biểu hiện ho đờm nhiều, sốt nhẹ sợ lạnh, sổ mũi nghẹt mũi (đàm thấp uất trệ kinh phế) Dùng Bài Hạnh tô tán gia giảm gồm: Lá tía tô 14g, hạnh nhân 12g, cát cánh 12g, tiền hồ 10g, chỉ xác 10g, trần bì 10g, bạch linh 14g, bán hạ chế 10g, sinh khương 12g, cam thảo 4g, đại táo 12g. Sắc uống.Tác dụng: Ôn tán giải ngoại tà, tuyên phế hóa đàm. Trị ngoại tà sơ nhiễm sốt nhẹ phế khí không thông, đờm thấp ứ trệ phế kinh. Bài thuốc giúp người bệnh F0 giảm bớt ho khó thở, giúp khí huyết tuần hoàn tạng phổi và toàn thân tốt hơn, tăng cường chức năng hô hấp.

Kiêng kỵ: Không dùng cho người sốt cao, ho khan, ho không có đờm.

    (2) Nếu Phụ nữ có thai bị F0 ho đờm nhiều, buồn nôn, nôn nhiều (kèm tỳ hư can khí nghịch) Dùng Bài Thuận can ích khí thang gia vị gồm: Tô diệp12g, thục địa 20g, đương quy16g, bạch thược16g, bạch truật 12g, mạch môn 12g, đảng sâm12g, phục linh 14g, sa nhân 6g, thần khúc 12g, tô tử 10g, trần bì 12g. Sắc nước uống. Gia giảm: Nếu người nóng thêm hoàng cầm 12g. Tác dụng: Kiện tỳ hòa trung, thuận can hóa trệ, tiêu đàm. Giúp tỳ sinh huyết, can hòa huyết, điều hòa huyết mạch, đàm thấp tự tiêu, người bệnh dễ thở hơn. Bài lại có tô diệp giải biểu lý khí hòa doanh, an thai, vừa tiêu đàm vừa giải ngoại tà mà giữ thai nhi vững chắc. Bài vừa bổ khí huyết tăng cường kháng thể, giảm ho đàm khó thở, hỗ trợ điều trị F0 cho cả trẻ em người cao tuổi, hoặc chứng hậu F0 vẫn ho đàm mệt mỏi đau tức ngực sườn.

Kiêng kỵ: Không dùng cho chứng ôn tà sốt cao miệng khô khát, chứng tỳ vị thực nhiệt, đại tiện táo.

  (3)Nếu bị F0 ho đờm nhiều, cảm sốt, bụng đầy đau (F0 kèm nội khí trệ): Dùng Bài Hương tô ẩm gia giảm: Tô diệp 20g, hương phụ 14g, trần bì 14g, cam thảo 12g. Sắc uống. Tác dụng: lý khí giải biểu hóa đàm. Trị chứng cảm sốt sợ lạnh, ho đàm nhiều, tức ngực, bụng đầy đau, ợ hơi, ăn chậm tiêu. Bài còn dùng cho người bị F0 sau khi bệnh lui vẫn ho đờm nhiều, bụng đầy chậm tiêu do nội khí trệ.

Kiêng kỵ: không dùng cho chứng phế âm hư ho khan, sốt cao, miệng khô khát đại tiện táo.

  (4) Nếu bị F0 ho đờm, cảm sốt nghẹt mũi, sợ lạnh tiêu hóa kém ( F0 tỳ phế khí hư đờm thấp) Dùng Bài Sâm tô ẩm gia giảm gồm: Tô diệp 20g, nhân sâm 12g, bán hạ 12g, chỉ xác 12g, cát cánh 12g, cát căn 12g, tiền hồ 12g, bạch linh 12g, trần bì 12g, mộc hương 8g, cam thảo 8g, sinh khương 12g. Sắc uống.Tác dụng: Ích khí giải biểu, hóa đàm, cầm ho, tuyên phế. Dùng tốt cho người già, trẻ em vốn tỳ phế khí hư, bị ngoại tà cảm sốt, nghẹt mũi, ho đờm, bụng đầy ăn kém. Bài còn có tác dụng tăng cường vận hóa cho tạng tỳ tạng phế. Từ đó giảm ho đàm khó thở trong điều trị F0, nhất là người mập đàm thấp nhiều.

Kiêng kỵ: không dùng cho người ôn tà đang sốt cao, phế nhiệt miệng khô khát, đại tiện táo.

  (5) Nếu bị F0 ho suyễn, ho đàm khó thở, bụng đầy chậm tiêu ( F0 kèm tỳ thận khí hư) Dùng bài "Tô Tử giáng khí thang": Tô tử 16g, trần bì 10g, đương quy 14g, tiền hồ 12g, quế nhục 6g, chế bán hạ 12g, hậu phác 8g, chích thảo 6g, sinh khương 10g. Sắc uống.

Tác dụng: giáng khí hóa đàm, định suyễn, ôn thận. Trị ngoại tà xâm phạm vào phế, phế khí bế tắc không thông, tân dịch trong phế uất lại thành đờm.

Bài dùng tốt cho người bệnh F0 thể nhẹ hoặc sau khi khỏi còn ho đờm nhiều, khó thở.

Kiêng kỵ: không dùng cho chứng phế nhiệt ho khan, miệng khô khát. Người đại tiện táo, mắc chứng ngoại tà đang sốt cao không dùng.

  (6) Người bị F0 ho, khó thở, đờm nhiều, tức ngực (F0 phế khí nghịch) Dùng bài Tam tử dưỡng thân thang: Tô tử (hạt tía tô) 12g, bạch giới tử (hạt cải canh) 12g, la bặc tử (hạt cải củ) 12g. Tất cả sao vàng tán dập, bỏ túi vải sắc uống.

Tác dụng: Giáng khí, hóa đàm, bình suyễn. Trị các chứng viêm đường hô hấp, viêm phế quản cấp và mạn tính, ho đờm nhiều.

IV- Thuốc Nam chữa chứng hâu Covid-19

    Đa phần các bệnh Ôn dịch cũng như hậu Covid-19, khi nóng sốt lâu ngày thường làm suy tổn chân âm tân dịch âm huyết hư, chức năng nội tạng từ đó phát sinh nhiều chứng hậu. Nhiều người khi xuất viện âm tính SARS-CoV-2, còn để lại chứng hậu như ho, tức ngực, ho đàm khó thở, mệt mỏi, khó ngủ, mất vị giác, da khô, nổi mụn, đau đầu, khó tập trung, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.

(1) Nếu người có tuổi biểu hiện sau khi khỏi bệnh vẫn nóng bứt rứt khó ngủ, ho khan thở mệt. là “phế thận âm hư tâm phế mãn” dùng Bài Bát tiên trường thọ gia giảm chủ trị… Tác dụng: bổ phế thận âm, bình suyễn, cầm ho…

(2) Nếu người đau đầu, chóng mặt, huyết áp cao “Can thận âm hư hỏa thịnh”, dùng Bài Kỷ cúc địa hoàng gia gảm chủ trị. Công dụng tư dưỡng can thận, thanh não, minh mục…

(3) Nếu người mệt mỏi suy kiệt ho lâu ngày, kèm tiểu đường (khí huyết đều hư) Dùng bài Nhân sâm dưỡng vinh gia giảm. Tác dụng: Bổ khí huyết dưỡng ngũ tạng điều hòa âm dương.

(4) Nếu biểu hiện dễ nóng dễ lạnh, mệt mỏi sụt cân do “Khí huyết đều hư tổn” dùng Bài “Thập toàn đại bổ gia giảm” Tác dụng: Đại bổ khí huyết, tăng cường khí huyết kinh mạch lưu thông

(5)Nếu biểu hiện người nóng, khó ngủ, tai ù, tóc rụng, da khô sần nổi mụn do “Can thận âm hư”, dùng Bài  “Lục vị gia giảm chủ trị” Tác dụng bổ thận âm, dưỡng can huyết…

V-Thuốc Nam chữa chứng hư nhược tăng đề kháng:

   Hiện nay việc điều trị Covid-19 chủ yếu và tăng cường sức đề kháng ức chế virus phát triển là rất quan trọng.

(1) Nếu người gầy, nóng, ho khan (do âm hư) nên tăng cường trong dụng vị bổ mát dưỡng âm, giải nhiệt tà; tránh vị  nóng cay tân tán.

(2)Nếu người mập mà yếu, sợ lạnh ho đờm nhiều (do khí hư), nên tăng cường trọng dụng vị  ích khí kiện tỳ hóa đờm hạn chế vị thanh nhiệt mát huyết. Khi âm dương điều hòa, kinh mạch lưu thông, khí huyết vận hóa nuôi dưỡng lên tạng phế và toàn thân tốt thì các chứng sốt ho, ho khan, ho đờm thở mệt từ đó giảm, đó là cách tăng cường sức khỏe ức chế vi khuẩn virus phát triển, đẩy nhanh quá trình phục hồi, giảm nhẹ triệu chứng Covid-19.

   Thuốc Nam y nguồn dược liệu sẵn có các địa phương, chúng ta nên ứng dụng chữa trị bệnh chứng Covid-19, bằng cách giảm sốt, thông huyết ứ, hóa đờm trệ hổ trợ tăng sức khỏe hệ miễn dịch chữa trị bệnh nền cũng như chứng bệnh hậu Covid-19. Tuy nhiên để thuốc Nam dược sử dụng hiệu quả nhất mong được đánh giá kiểm duyệt của Hội Đồng khoa học và cũng như được sự ũng hộ các cấp Y Tế, và cơ quan Báo chí truyền thông đến đến cộng đồng. Trước tin nên Hội viên chúng ta nên thận trọng chữa trị F0 thể nhẹ, còn bệnh nhân nặng phải được chữa trị bằng YHHĐ, hoặc phối hợp cả YHCT và YHHĐ góp phần bảo vệ sóc nâng cao sức khỏe cho nhân dân. Thuốc nam được tham gia chữa trị F0 được coi như một trong các biện pháp hữu hiệu giúp và kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 hiện nay.

 Một lần nữa  Xin kính chúc các quý vị khách quý, kính chúc Hội đồng Khoa học cùng toàn thể hội nghi sức khỏe đề kháng tốt góp phần sớm đẩy lùi dịch bệnh.

                                                                                            Ngày 24/12/2021

                                                                                    Lương y: Nguyễn Minh Phúc