Mã bệnh U60.361 Tiện bí; K59.0 Táo bón- U60.203 Cửu tiết; K52 Viêm đại tràng…

      Theo YHCT táo bón có nhiều nguyên nhân, có khi ăn khô nóng quá gây nên nhiệt táo, có khi ăn lạnh quá mà gây nên hàn táo,  hoặc do huyết hư suy cũng có thể sinh ra táo bón. Điều trị cần phải tìm nguyên nhân thể chứng mỗi người mới là điều tri tận gốc.

Táo bón do khí hư: hay gặp người có tuổi nhu động ruột yếu ít vận động, ăn kém…Biểu hiện đại tiện khó hoặc đi không thông thái, phải rặn nhiều, sau khi đi xong mệt mỏi vã mồ hôi, tay chân lạnh, cơ nhão, mặt nhợt, rêu lưỡi mỏng, nhợt, mạch nhuyễn nhược.

Theo YHHĐ Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh táo bón, đứng hàng đầu trong các nguyên nhân là do tuổi tác. Tuổi càng cao, chức năng sinh lý bị suy giảm vì cơ hoành, cơ vùng xương chậu yếu đi, các dịch bài tiết của đường ruột cũng giảm đáng kể (dịch vị, dịch mật, dịch  ruột). hoặc có khi sự co bóp của cơ trơn của đường tiêu hóa ngày càng yếu dần hoặc mắc bệnh nứt kẽ hậu môn gây khó khăn khi đi đại tiện (đau, rát nên không dám rặn) càng làm cho táo bón tăng lên.

Phép trị: ích khí nhuận tràng, thăng dương …

Dưới đây là bài thuốc Đông y thường dùng chữa táo bón, do khí hư. Bài Bổ trung ích khí thang: Hoàng kỳ 18g, Quy vĩ 14g, Nhân  sâm 14g Bạch truật 12g, Thăng ma 10g, Sài hồ 10g, Trần bì 10g, Cam thảo 6g, Hắc chi ma 20g (mè đen). Đây là (Bài Bổ trung ích khí thang “Tỳ vị Luận” gia Hắc chi ma).

Tác dụng: điều bổ tỳ vị thăng dương ích khí, Nhuận tràng. Chữa tỳ vị khí hư hạ hãm, sinh ra triệu chứng sa nội tạng như sa dạ dày, sa tử cung, sa trực tràng táo bón, hoặc chứng tỳ khí hư không nhiếp thống được huyết gây chứng rong kinh ở phụ nữ hoặc kiết lỵ táo bón do khí hư kéo dài.

Giải thích bài thuốc:

-Hoàng kỳ bổ khí, thăng dương cố biểu là chủ dược.

-Đảng sâm, Bạch truật, Chích thảo ích khí bổ tỳ kiện vị.

-Trần bì lý khí hóa trệ.

-Thăng ma, Sài hồ hợp với Sâm Kỳ để ích khí thăng đề.

-Đương qui bổ huyết hòa vinh.

-Cam thảo hòa dược.

Gia giảm:

-Nếu táo phân cứng gia Đào nhân12g.

-Nếu có sốt nóng viêm gia Kim ngân 12g …

-Nếu bụng đầy gia La bặc tử 14g (hạt củ cải)

-Nếu chóng mặt thiếu máu gia Tam thất 14g…

-Nếu người mập khí hư thấp trệ tê tay chân gia bán hạ 8g

Phụ phương:
  + Trị táo bón, do khí phối hợp Bài (Tiêu Giao gia giảm “Hòa tể cục phương”). Đương qui 16g, Sài hồ 12g, Bạch thược 16g, Xuyên khung 14g, Bạch truật 12g, Bạch linh 14g, Chỉ xác 8g, Ngưu tất 12g. Chích thảo 6g, Nhục thung dung 12g, Mè đen 14g. Sắc uống. Tác dụng: Sơ can giải uất, kiện tỳ, dưỡng huyết, nhuận tràng.

  + Trị táo bón, do khí phối hợp Bài (Tán Dục Đan gia giảm “Y Lược giải ẩm” gia giảm).Thục địa 20g, Đương quy 14g, Đỗ trọng 14g, Ba kích 12g, Nhục thung dung 12g, Dâm dương hoắc 12g, Xà sàng tử 12g, Nhục quế 4g, Bạch truật 12g, Câu kỷ 12g, Tiên mao 12g, Sơn thù 12g, Phỉ tử 12g, Phụ tử 4g, Nhân sâm 12g, Lộc nhung 12g, Hắc chi ma 18g. Tán bột làm viên uống ngày 3 lần/ 12g. Tác dụng: trị thận dương hư, liệt dương, lưng gối mỏi, táo bón.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com