U53.261 Tiêu khát; E13 Bệnh đái tháo đường xác định khác- U66.171 Hư lao; R53 Khó ở và mệt mỏi (không xác định khác.

Theo YHCT tiểu đường thuộc phạm vị chứng tiêu khát, Bệnh có nhiều nguyên nhân với các triệu chứng  biểu hiện chủ yếu như uống nhiều, ăn nhiều, tiểu nhiều, mệt mỏi, sụt cân và ít nhiều có nhức mỏi cơ khớp, có khi ngoài da khô ngứa. Sách Hải Thượng Lãn Ông có viết “bệnh tiêu khát trong người thủy hỏa nên quân bình với nhau, nếu chân thủy kém thời dùng bài “Lục vị” là hỏa kém thời dùng bài “Bát vị” bội thục địa thêm Mạch môn, Ngũ vị, Ngưu tất, Ban long.

Tiêu khát do thận âm hư. Biểu hiện người phiền táo, đòi uông mà uống không nhiều, đi đái luôn, nước tiểu thường bị đục, chân gối yếu mỏi, xương khớp đau nhức, da khô cơ teo nhảo. (Bệnh thận tiêu “tiêu khát do thận”). xét nghiệm đường huyết tăng.

Theo YHHĐ Đái tháo đường, còn gọi là Bệnh tiểu đường hay Bệnh dư đường, là một nhóm bệnh rối loạn chuyểnhóa cacbohydrat khi hoóc môn insulin của tụy bị thiếu hay giảm tác động trong cơ thể, biểu hiện bằng mức đường trong máu luôn cao.

Phép trị: bổ thận âm sinh tân dịch.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị tiêu khát (tiểu đường), thận âm hư.

Bài Lục Vị Địa Hoàng

Phương thuốc:

Sinh địa                       30g

Hoài sơn                      20g

Đơn bì                         18g

Sơn thù                       14g

Phục linh                     12g

Trạch tả                       10g

Mạch môn                   14g

Thiên hoa phấn            16g

Hoàng kỳ                    14g

Đây là Bài (Lục vị địa hoàng “Tiểu nhi dược chứng trực quyết”gia giảm). Sắc hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Tư thận âm, bổ can huyết, sinh tân dịch.. trị: can thận âm hư, đau lưng mỏi gối, tiêu khát...bài dùng rất thích hợp chứng tiêu khát uống nhiều tiểu nhiều, uống ít tiểu ít, nước tiểu có váng như dầu mỡ…

Giải thích bài thuốc:

-Sinh địa tư âm, giáng hỏa, lương huyết, sinh tân nhuận táo chủ dược.

-Sơn thù dưỡng can sáp tinh.

-Sơn dược bổ tỳ phế thận, ích khí dưỡng âm.

-Trạch tả thanh tả thận hỏa giảm bớt tính nê trệ của Sinh địa.

-Đơn bì thanh can hỏa giảm bớt tính ôn của Sơn thù.

-Bạch linh kiện tỳ trừ thấp giúp Hoài sơn kiện tỳ.

-Mạch môn: dưỡng âm thanh hỏa trừ phiền, mát phế…

-Thiên hoa phấn, sinh tân chỉ khát, nhuận táo, thanh phế…

-Hoàng kỳ bổ khí thông huyết.

Gia giảm:

-Nếu chân không ấm do thận khí hư gia thêm phụ tử 6g, nhục quế 7g. bổ thận khí. Bài “Thận Khí Hoàn gia giảm” 

-Nếu mắt yếu gia Đương qui, Cẩu kỷ, Cúc hoa, Ngũ vị tử, Bạch tật lê,

-Nếu về chiều nóng sốt gia Tri mẫu, Hoàng bá…

-Nếu ra nhiều mồ hôi, người nóng do âm hư gia: Mạch môn, Ngũ vị ..

-Nếu đau lưng mỏi gối gia gia Đỗ trọng, Ngưu tất…

-Nếu chân lạnh do thận dương hư gia: Nhục quế 6g, Phụ tử 6g (Bài Thận Khí Hoàn gia giảm)

Phụ phương:

   + Trị chứng Tiêu khát thể thận âm hư phối hợp Bài (Tiếp Tục Vô Âm Phương “Hải Thượng Y Tôn Tâm Lĩnh”). Thục địa 20g, Hoài sơn 18g, Đơn bì 12g, Sơn thù 14g, Phục linh 18g, Trạch tả 10g, Ngưu tất 12g. Mạch môn 12g, Ngũ vị 10g, nếu người mập bệu chân không ấm  thêm khí hư thêm Nhục quế 6g, Phụ tử 6g.

   + Trị chứng tiêu khát thể thận khí hư Bài (Tả Qui Hoàn “Cảnh Nhạc Toàn thư” gia giảm). Thục địa 20g, Hoài sơn 18g, Đơn bì 12g, Sơn thù 14g, Ngưu tất 12g. Thỏ ty tử 12g, Câu kỷ tử 14g, Lộc giác giao 14g, Đương quy 12g, Mạch môn 12g, Ngũ vị 10g. Tác dụng: Tư bổ Can thận… trị chứng can thận tinh huyết suy kém, lưng đau chân yếu, chóng mặt ù tai, ra mồ hôi trộm, miêng khô.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com