MỘT SỐ ĐIỂM HUYỆT CƠ BẢN CHỮA ĐAU CỔ GÁY

 Hội chứng đau cổ gáy là bệnh lý thường gặp ở tuổi từ 40 trở lên. Ai cũng có thể bị đau cổ gáy một vài lần trong đời, có khi từ đau thoáng qua đến đau rất nặng, có nhiều nguyên nhân phần nhiều do “chấn thương, viêm nhiễm, thoái hoá theo tuổi tác…” khi gặp tác nhân bất lợi như cổ vận động quá mức, nhiểm lạnh (phong hàn) gây co cơ, người vốn yếu, lại thiếu tập luyện, gân cơ yếu, hoặc thiếu quan tâm ăn uống dẫn đến huyết kém thiếu nuôi dưỡng gân cơ...đó là những đối tượng dễ đau cổ gáy thường đau dọc vai tay theo rễ thần kinh. Đau và hạn chế vận động là hai dấu hiệu gây khó chịu ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt sức khoẻ người bệnh. Phòng trị đau cổ gáy có nhiều phương pháp khác nhau nhằm cải thiện tối đa dấu hiệu đau và phục hồi vận động, giảm sự thoái hoá xương khớp là rất cần thiết. Từ lâu Y Học cổ truyền đã biết sử dụng một số điểm huyệt để châm cứu, day ấn, massage, chườm ấm có tác dụng lưu thông kinh lạc, lợi gân xương, giảm đau tăng cường khả năng vận động rất hiệu quả. Sau đây là một số huyệt cơ bản bạn đọc có thể tham khảo sử dụng như sau:

- Phong phủ: vị trí giữa xương chẩm với đốt sống cổ C1, tác dụng: khử phong tà, lợi cơ khớp, thanh thần trí... chủ trị: nhức đầu cứng gáy, trúng phong vv.

-Phong trì: phía sau tai chổ hỏm chân tóc, du huyệt của túc thiếu dương đởm có tác dụng: khử phong, giải biểu, sơ tà thanh nhiệt, thông lợi cơ khớp... chủ trị đau đầu, đau cổ gáy, can hoả vượng, ngoại tà xâm nhập vv.

-Thiên trụ: vị trí giữa chân tóc gáy đo lên 0,5 thốn (huyệt á môn) đo ngang 1,3 thốn. Tác dụng: tại chổ trị đau sau đầu, suy nhược thần kinh...chủ tri: đau đầu cứng cổ gáy vv.

-Đại chùy: (Giao hội huyệt của mạch đốc và 6 kinh dương) vị trí dưới gai đốt sống cổ C7. Tác dụng: giải biểu thông dương, sơ biểu tà ba đường kinh dương, nâng sức đề kháng...chủ trị đau cổ gáy, đau cứng lưng, ngoại cảm vv.

- Đại trữ: (huyệt hội của cốt) vị trí dưới mỏm gai đốt sống lưng D1  đo ngang 1,5 thốn. Tác dụng: khu phong tà, điều cốt tiết, thư cân mạch...chủ trị: đau cổ gáy, đau vai, nhức đầu ngoại cảm vv.

- Huyền chung: (huyệt hội của tủy) vị trí trên mắt cá ngoài 3 thốn. tác dụng: tiết hoả, đuổi phong thấp ở kinh lạc... chủ trị: đau nhức xương khớp, veo cổ vv.

- Hậu khê: (giao hội huyệt tiểu trường và mạch đốc) đầu trong đường văn tim, trên đường tiếp giáp da gan và da mu bàn tay. Tác dụng: thư cân mạch, thông đốc mạch...chủ trị: đau cứng cổ gáy, đau đầu, ù tai vv.

Trên đây là những điểm huyệt cơ bản phòng trị đau cổ gáy, tuy nhiên cần gia giảm thêm một số huyệt theo bệnh chứng “đối chứng trị liệu” như sau:  

   1, Đau cổ gáy sau gặp lạnh gió, người hay sợ lạnh sợ gió, đau tê, đau cố một chổ, xoa dầu chườm ấm cảm dễ chịu, do “ phong hàn”, gia thêm huyệt có tác dụng khu phong trừ thấp như: Phong môn, Ngoại quan. Nên kết hợp cứu ấm, chườm ấm, mỗi huyệt 5-10 phút và giữ ấm cơ thể.

   2, Đau sau vận động quá mức, hoặc ngủ gối cao, thường biểu hiện đau nhói vùng cổ gáy vận động đau tăng, do (sang thương) gia thêm huyệt tác dụng thư giãn cơ, thông kinh lạc, giảm đau như: Khúc trì, Hợp cốc vv. Nên châm tả, tránh vận động cổ quá mức thời gian đau cấp, không nên cạo gió gây co cơ làm đau tăng.

   3, Người có tuổi thể trạng ốm yếu, ít vận động, gân cơ yếu thường đau cổ gáy tái phát nhiều lần do khí huyết hư: Nên châm bổ cứu ấm thêm Can du, Thận du, Cao hoang, Quan nguyên, Khí hải vv .

   Ngoài ra có thể châm  A thị huyệt, (đau đâu châm đó) có tác dụng thông kinh lạc, giảm đau thư cơ, và châm huyệt giáp tích cạnh cột sống cổ phía bên đau theo tiếp đoạn thần kinh chi phối như: đau vùng sau xương chẩm sau óc thì châm cạnh cột sống cổ C1-C2. Nếu đau tê mỏi vùng vai cánh tay châm C3-C4. Nếu đau vùng khưu tay ra bàn tay châm C5-C6. Nếu đau tê vùng bàn tay châm C6-C7, nên chụp XQ để xác định vị trí bên tổn thương có phù hợp tiếp đoạn thần kinh chi phối.

    Trên đây là một số huyệt cơ bản có tác dụng thông kinh, chỉ thống, lợi cơ xương, tăng cường khả năng vận động có thể sử dụng châm cứu, bấm huyệt mascca phòng trị hội chứng đau cổ gáy rất hiệu quả không có tác dụng phụ, tuy nhiên khi điều trị cần lưu ý, bệnh lâu người yếu nên châm bổ cứu ấm mỗi huyệt 5-10 phút. Nếu do (sang thương) cần hạn chế vận động thời gian đau cấp, không nên cạo gió gây co cơ làm đau tăng, khi ổn định cần chọn môn thể dục nhẹ nhàng phù hợp, không nên mang xách nặng. Trường hợp đau nặng, tái phát nhiều lần nên đi khám chuyên khoa có phương pháp điều trị thích hợp.

Bài đã đăng Báo SK&ĐS Số 691.

                                                                                 WWW.Dongyminhphuc.com