Nguyên nhân, phép trị Ho Bởi Phế nhiệt

  Ho do phế nhiệt là chứng bệnh hay gặp ở trẻ. Theo Y học cổ truyền nguyên nhân phần nhiều, do trẻ vốn người nóng hay ăn thức ăn khô cay nóng, đi chơi ngoài nắng nóng lâu cảm nhiễm nhiệt tà khí gây phế nhiệt sinh ho do phế nhiệt.  Bệnh thường biểu hiện ho cơn mặt đỏ cuống họng khô, ho khan, đàm vàng ít, mũi đặc có màu vàng hoặc xanh. Đại tiện táo, nước tiểu vàng. Phế nhiệt để lâu không chữa khỏi thì bệnh ngày càng nặng thêm ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe trẻ.

  Theo y học hiện đại ho do phế nhiệt thuộc hội chứng phổi nhiễm vi khuẩn, vi rút qua đường hô hấp sinh bệnh ho sốt…

  Sau đây là một bài thuốc đông y thường dùng chữa ho do phế nhiệt.

1. Nếu biểu hiện ho luôn luôn, đại tiện khó, tiểu vàng, ho khan..do phế nhiệt…Nên dùng bài TẢ BẠCH TÁN gia giảm:

“Tiền Ất Phương”

Tang bạch bì             14g

Xuyên bối mẫu          10g

Cát cánh                     10g

Mạch môn                  12g

Bạch linh                    14g

Hoàng cầm                  9g

Địa cốt bì                      8g

Tri mẫu                         8g

Bạc hà                           8g

Cách dùng: Các vị thuốc trên tán bột mịn cho thêm bột gạo tẻ trộn đều, mỗi lần dùng 8 - 16g, hoặc sắc nước uống trước bữa ăn. Có thể dùng thuốc thang theo liều lượng trên gia giảm.

Tác dụng: thanh tả phế nhiệt, bình suyễn, chỉ khái. Trị các chứng ho khan, ho cơn, cầu táo, tiểu vàng….

Diễn giãi:

-Tang bì vị quân, thanh túc phế khí.

- Địa cốt, Tri mẫu, Hoàng cầm thanh giãi nhiệt tà.

- Bạc hà, Cát cánh tiết phong khu tà.

- Cam thảo, Mạch môn hòa vị.

- Xuyên bối hóa đàm.

2. Nếu ho khan đại tiện rắn, tiểu vàng.. do nhiệt bí… phép trị: thanh nhiệt thông tiện.. nên dùng Bài: LƯƠNG CÁCH TÁN gia giảm:

“Cục Phương”

Cát cánh                       4g

Tang bì                          4g

Hoàng cầm                  4g

Đại hoàng                    4g

Liên kiều                       4g

Mang tiêu                      4g

Cam thảo                     4g

Chi tử                            4g

Bạc hà                           4g

Trúc diệp                      4g

Cát cánh                       3g

Tang diệp                     4g

Cách dùng: Sắc nước cho ít mật ong uống. nếu trẻ lớn có thể dùng liều gấp đôi.

Tác dụng:  thanh nhiệt tích ở thượng và trung tiêu đồng thời thông tiện. trị ho đau họng táo bón nước tiểu đỏ

Diễn giãi:

Bài lương cách tán có công dụng thanh giải tích nhiệt, gia Cát cánh để tải dược về tạng phế, Tang bì thanh phế hoả. Nếu ho phế nhiệt đại tiện rắn nên dùng bài này, nếu đại tiện thông lợi nhiệt lui thì ho tự nhiên khỏi.

3.  Nếu ho lâu ngày, ăn ít, bụng dầy, cầu lỏng… do phế tỳ hư… nên dùng bài…SÂM LINH BẠCH TRUẬT TÁN gia giảm:

“Cục Phương”

Nhân sâm                    8g

Bạch truật                     8g

Phục linh                    12g

Biển đậu                     14g

Ý dỹ                              14g

Sơn dược                  14g

Liên nhục                  10g

Trần bì                        10g

Sa nhân                        4g

Cát cánh                       8g

Chích thảo                    4g

Cách dùng: Các vị tán nhỏ mỗn lần uống 4g. hoặc sắc uống ngày một thang.

Tác dụng: Bổ khí, kiện tỳ, thẩm thấp, hòa vị, trị tỳ vị hư, ho đàm lâu ngày, ăn ít đại tiện lõng cơ thể mệt mỏi thuộc thể tỳ phế khí hư, dùng bài thuốc này đều có kết quả tốt.

Hoặc dùng Bài: DƯỠNG PHẾ THANG gia giảm:

“Trương Hoán Phương”

Tây dương sâm          8g

Kinh thạch hộc          12g

Mạch đông                 12g

Thiên hoa phấn        12g

A giao                            4g

Cách dùng: Sắc 3 bát lấy 1 bát chia làm 3 bận uống.

Tác dụng: bổ phế khí, sinh tân dịch.

Dẫn giải

 Bài này toàn những vị sinh tân bổ âm, dưỡng phế. Cốt để bồi bổ cho khí khỏi hư. Phế nhiệt sinh ho, âm dịch tất bị thương tổn, khỏi bệnh rồi nên dùng bài này để bổ phế và bồi bổ sức lực.