U52091 Huyết hư; D53 Các thiếu máu dinh dưỡng khác - N92.6 Kỳ kinh không đều, khôngxác định…

Theo YHCT thiếu máu thuộc chứng huyết hư phần nhiều do hai tạng Tâm và Tỳ suy yếu. Triệu chứng: Da và niêm mạc trắng bệch, đánh trống ngực, làm việc chóng mệt, hoa mắt, chóng mặt, váng đầu, ù tai, có thể bị ngất. Phụ nữ thường kinh nguyệt không đều, ít hoặc không thấy kinh, lưỡi nhạt, rêu ít hoặc không rêu, mạch Hư, Nhược.

Thiếu máu huyết hư. Biểu hiện da và niêm mạc trắng nhợt, đánh trống ngực, làm việc chóng mệt, hoa mắt, chóng mặt, váng đầu, ù tai, hồi hộp mất ngũ. Phụ nữ thường kinh nguyệt không đều, ít hoặc không thấy kinh, lưỡi nhạt, rêu ít hoặc không rêu, mạch tế sác, hoặc vi sáp.

Theo YHHĐ Thiếu máu là tình trạng giảm số lượng hồng cầu, huyết sắc tố xuống dưới mức bình thường so với người khỏe mạnh cùng tuổi và cùng giới. Ở người Việt Nam trưởng thành, số lượng bình thường của hồng cầu là: 3,87 - 4,91 x 1012/l ở nữ và 4,18 - 5,42 x 1012/l ở nam giới.Thiếu máu chủ yếu la do: Sự phá hủy quá mức của tế bào hồng cầu. Mất máu. Sự sản sinh không đủ tế bào hồng cầu.Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như rối loạn di truyền, dinh dưỡng (thiếu sắt, thiếu vitamin), bệnh truyền nhiễm, một số dạng ung thư hay dược phẩm, độc chất.

Phép trị: bổ huyết, điều huyết.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị huyết hư, kinh không đều.

Bài Tứ Vật Thang

Phương thuốc:

Thục địa                      30g

Đương quy                  14g

Bạch thược                 14g

Xuyên khung              14g

Đây là bài: (Tứ vật thang “Hòa tể cục phương” gia giảm). Sắc uống hoặc làm tể uống..

Tác dụng: bổ huyết, điều huyết… Chủ trị: huyết hư, huyết trệ, phụ nữ kinh không đều, đau bụng đau, làm băng …

-Bài này còn dùng chữa chứng mày đay, do huyết hư  có kết quả tốt.

Giải thích bài thuốc:

-Thục địa tư thận bổ huyết là chủ dược.

-Đương qui bổ huyết, hòa huyết, điều kinh.

-Bạch thược dưỡng huyết hòa can.

-Xuyên khung hoạt huyết hành khí sơ thông kinh mạch.

Các vị thuốc cùng dùng thành một bài thuốc có tác dụng bổ huyết điều huyết, trị các chứng huyết hư huyết trệ.

Phần gia giảm:        

-Nếu sợ lạnh kèm khí hư gia: Nhân sâm, Hoàng kỳ.

-Nếu đau nhức có huyết ứ gia: Đào nhân, Hồng hoa.

-Nếu người nóng đại tiện táo gia: Đại hoàng…

-Nếu nóng về chiều huyết nhiệt gia: Hoàng cầm, Đơn bì…

-Nếu tay chân lạnh huyết hàn gia: Nhục quế, Bào khương.

-Nếu có mun nhọt sang dương gia thêm: Liên kiều, Bồ công anh.

-Nếu có xuất huyết rong kinh gia thêm: A giao, Hoa hòe.

-Nếu có đau bụng hành kinh gia thêm: Hương phụ, Uất kim.

-Nếu có đau đầu, váng đầu gia thêm: Bạch chỉ, Cảo bản.

- Nếu rong kinh, đông thai gia A giao, Ngãi diệp.(Giao Ngải Thang)

Phụ phương:

+ Trị huyết hư, kinh không đều thấy kinh trước kỳ người nóng phối hợp Bài (Bá Tứ Vật Thang gia giảm “Hải Thượng”). Đương quy 14g, Thục địa 20g, Xích thược 12g, Xuyên khung 12g, Tri mẫu 12g, Hoàng bá 12g. Sắc uống nóng. Tác dụng dưỡng âm huyết, giáng hỏa, huyết hư băng lậu, âm hư hỏa vượng, bụng đau.

+ Trị huyết hư, kinh không đều, triều nhiệt phối hợp Bài (Tam Hoàng Tứ vật gia vị “Hải Thượng”). Đương quy 14g, Sinh địa 20g, Xuyên khung 14g, Bạch thược 16g, Hoàng bá 12g, Hoàng cầm 12g. Sắc, uống nóng. Tác dụng: bổ huyết, điều huyết, thanh hỏa.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com