050310 Chữa đàm nhiệt kết

   Theo YHCT Đàm có nhiều bệnh lý khác nhau, hay gặp trong bệnh lý phế quản do chất xuất tiết của niêm mạc đường hô hấp. Nhiệt đàm là chứng ho đàm vàng, khó khạc có thể kèm theo có sốt..Nguyên nhân sinh đàm có thể do nội thương tạng phủ, tạng phủ chức năng rối loạn (chủ yếu là ba tạng tỳ, phế, thận) và cũng có thể do ngoại cảm lục dâm (phong hàn thấp táo hỏa) cho nên tính chất đàm có khác nhau. Biểu hiện ho khan, ho cơn, đờm vàng, hoặc đàm tía, người nóng cầu táo, tiểu vàng… Dưới đây là bài thuốc cổ phương gia giảm thường dùng Chữa đàm nhiệt kết:

 TIỂU HÃM HUNG THANG

(Thương hàn luận)

Thành phần bài thuốc gia giảm:

    -Hoàng liên    40g

    -Qua lâu thực 20g

    -Bán hạ            8 - 12g

Cách dùng: sắc nước uống.

Tác dụng: Thanh nhiệt, đạo đàm, khai kết.

Chủ trị: thương hàn hạ nhầm, đàm nhiệt kết tâm hạ, ấn vào thấy đau, lưỡi vàng nhạt, mạch phù hoạt.

Dẫn giải phương thuốc: 

-Hoàng liên đắng hàn tả hỏa, trừ nhiệt kết là chủ dược.

-Bán hạ khai ôn trừ đàm, tiêu mãn.

    Hai vị hợp dùng đắng cay khai có tác dụng tả nhiệt trừ đàm, tiêu mãn tán kết.

-Qua lâu thanh nhiệt trừ đàm tán kết, lợi đại tiện.

Ứng dụng lâm sàng:

    Bài thuốc được dùng trong trường hợp đàm nhiệt ứ kết làm cho ngực bụng đầy tức, ấn đau, táo bón, thường gia thêm Chỉ thực để lý khí tán kết tiêu đờm. Nếu có buồn nôn gia thêm Gừng tươi để cầm nôn kiện tỳ.

Có thể dùng trị các bệnh viêm màng phổi nước, viêm phế quản thuộc thể nhiệt đàm, trờng hợp khó thở cấp gia Đình lịch tử, Hạnh nhân để thanh tả phế nhiệt khai thông phế khí.

    Phụ phương:

+Nếu đàm nhiệt lâu ngày phối hợp Bài (Nhiệt Đàm Thang“ Phó Thanh Chủ” gia giảm). gồm: Đương quy14g, Bạch thược 14g (sao vàng), Mạch môn 14g  (bỏ lõi), Phục linh 16g, Bạch giới tử16g  (sao) , Thiên hoa phấn 16g, Trần bì 12g, Thần khúc 12g

  Tác dụng thanh phế, kiện tỳ hóa đàm trị chứng ho lâu ngày, đàm vàng, đàm tía, đàm tanh hôi…có khi kèm theo ho có sốt mạch sác…

Gia giảm:

-Nếu đàm vàng, khó khạc kèm theo có sốt gia Hoàng cầm, Hoàng liên, Qua lâu, Bối mẫu….

-Nếu có ngoại cảm gia: Cát cánh, Kinh giới, Tô tử, Tử uyển…