Mã bệnh U59.191Khái thấu; J40Viêm phế quản không xác định cấp hoặc mạn tính- U52.092 Hư lao: D53 Các thiếu máu dinh dưỡng khác.

     Theo YHCT ho có nhiều nguyên nhân có khi do ngoại cảm và nội thương, ho có khi do phổi, do tỳ, do can, do thận. Ngũ tạng lục phủ đều có thể gây nên ho, không riêng là phổi, các tạng phủ đều có quan hệ đến phổi và bệnh ho. Theo Sách Hải Thượng cho rằng chứng chứng ho đàm phần nhiều khí ở phổi ngược lên, nhưng tạng thận nạp khí xuống, những chứng ho lâu nếu là khí không về chổ, mới ho, từ dưới rốn ngược lên, nên dùng bài “Lục vị” bội Phục linh, thêm Ngưu tất, Ngũ vị, Mạch môn, nếu hàn thêm Nhục quế, Phụ tử.

Ho Phế âm hư triều nhiệt: Biểu hiên ho lâu ho khan, ít đờm, hoặc trong đờm có máu, người gầy yếu mệt mỏi, kém ăn, miệng khô họng ráo, ho khan lâu ngày, sốt nhẹ về chiều, lưỡi đỏ, lòng bàn chân bàn tay nóng, ít ngủ, ra mồ hôi trộm, mạch tế sác.

     Theo YHHĐ ho có nhiều nguyên nhân có khi do Viêm họng, mũi xoang, hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản, viêm phế quản mạn, dãn phế quản , Lao, các bệnh về phổi, huyết áp … đều có thể gây ho.

Phép trị: dưỡng phế âm, giáng hỏa, chỉ khái.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị ho do phế âm hư, triều nhiệt.

Bài Sa Sâm Mạch Đông Thang

Phương thuốc:

Sa sâm                         16g

Mạch môn                   12g

Ngọc trúc                    12g

Tang diệp                    12g

Thiên hoa phấn            14g

Sinh biển đậu              16g

Sinh cam thảo             6g

Đây là (Bài Sa sâm mạch đông thang “Ôn bệnh điều biện” gia giảm). Sắc uống.

Tác dụng: dưỡng phế âm, sinh tân dịch. Chữa các chứng viêm phế quản mãn tính, dãn phế quản, có hội chứng “ phế âm hư” tùy chứng gia giảm có kết quả tốt, hổ trợ trị lao phổi.

 Dẫn giải phương thuốc:

-Sa sâm, Mạch môn, Ngọc trúc, thiên hoa phấn để dưỡng âm, sinh tân dịch, nhuận phế.

-Biển đậu, cam thảo để kiện tỳ, bổ trung.

-Hạnh nhân, bối mẫu để tăng cường thêm hiệu lực chữa ho hoá đờm.

Gia giảm:

-Nếu sốt về chiều, nóng trong nhiều gia Sài hồ, Hoàng liên, Địa cốt bì.

-Nếu ho lâu ngày khiến thận suy nên bổ thận nạp khí gia Thục địa, Ngũ vị, Khoản đông hoa.

Phụ phương:

+ Trị ho thể phế âm hư, triều nhiệt phối hợp Bài (Mạch Môn Đông Ẩm “Cổ Kim Y Thống Đại Toàn” gia giảm). Bạch thược 14g, Đương quy 14g, Hoàng bá12g, Mạch môn12g, Ngũ vị tử 10g, Sinh địa20g, Tang bạch bì 20g, Tri mẫu 10g, Xuyên khung 12g, sinh khương 12g, Đại táo 12g. Sắc uống. Tác dụng trị ho lâu ngày, âm hư, hỏa vượng,.

+ Tri ho phế âm hư triều nhiệt người gầy phối hợp Bài (Lục Vị Gia Giảm theo “Hải Thượng”). Thục địa 20g, Sơn dược 18g, Đơn bì 12g, Sơn thù 14g, Phục linh 18g, Trạch tả 10g, Ngưu tất 12g. Mạch môn 12g, Ngũ vị 10g. Tác dụng trị: ho đàm vàng khó khạc ho lâu ngày ho âm hư triều nhiệt.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com