-MTDL: Tam thất dùng củ. Nên chọn củ to khoảng 85 củ = 1kg, nhỏ cũng được 102 củ = 1kg, loại củ cứng nặng đen, thịt xanh xám chỗ cắt mịn thì tốt, còn thịt trắng vàng là kém, thứ da nhăn, ít đắng là kém. Ngày dùng từ 2 – 8g. Cần phân biệt với củ Nga truật, (Rhizma Zedoariae) loại này củ mềm xốp thịt vàng (hay làm giả Tam thất).

-XXDL: Cây tam thất thường trồng nơi vùng núi cao 1.200-1.500m theo sườn núi ít gió mạnh các tỉnh biên giới phía bắc như: Hoàng Liên Sơn, Cao bằng, Lạng sơn, Tam thất còn  được xuất đi nước khác.

-TVQK: Vị ngọt, hơi đắng, tính ấm. Vào kinh Can, Tỳ.

-CDCT: Hành ứ, chỉ huyết, tiêu thũng. Chủ trị: Chứng bệnh xuất huyết do huyết ứ, thủy thũng, ho ra máu, sang thương phụ nữ sau khi sinh bị chóng mặt, ứ huyết đau bụng  vv.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa chất

 2 loại, bọt nhầy, arusaponin A và B, ngoài ra còn có phần dầu, loại đường và nhựa vv.

- PHƯƠNG THUỐC  TAM THẤT CHỦ TRỊ:

   - Chữa đau bụng khi hành kinh: Ngày uống 5g bột Tam thất, uống 1 lần, chiêu với cháo loãng hoặc nước ấm. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

    -Sản phụ sau sinh hay người yếu, nhức mỏi: Tam thất 20g, Gà ác 1 con, thêm Đương quy 08g, Kỷ tự 16g, Đại táo 20g. Các vị thuốc nhồi vào bụng gà, hầm cách thủy. Tuần ăn vài lần. (Kinh Nghiệm Dân Gian).
   - Chữa các vết thương bầm tím do ứ máu (kể cả ứ máu trong mắt): Tam thất, mỗi lần từ 2-3g, cách nhau 6-8 giờ lần, chiêu với nước ấm. (Kinh Nghiệm Dân Gian).
   - Chữa đau thắt lưng, sang thương huyết ứ: Bột Tam thất và bột Nhân sâm lượng bằng nhau trộn đều, ngày uống 4g, chia 2 lần.

   - Chữa bệnh suy giảm miễn dịch, hoặc thiếu máu: Đương quy 15g, Xuyên khung 15g, Xích thược 15g, Hồng hoa 8g, Tam thất 6g.Tán nhỏ làm hoàn uống ngày12g. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Kinh nghiệm dân gian thường dùng Tam thất chữa bệnh như: Nôn ra máu, đái ra máu, băng huyết, rong kinh, sinh xong máu hôi ra không hết, mắt đỏ sưng đau, rắn độc cắn. Rễ ngâm rượu trị huyết ứ do đòn ngã tổn thương, phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân suy nhược, nhất là đối với phụ nữ sau khi sinh đẻ bị yếu. Tam thất còn làm tăng nội tiết sinh dục, trị vô sinh. Trong thời gian gần đây, Tam thất cũng được dùng như Nhân sâm điều trị ung thư cũng có kết quả.

KIÊNG KỴ: không có huyết ứ không dùng. Phụ nữ có thai không nên uống Tam thất.

Dongyminhphuc.com

Chia sẽ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học