-MTDL: Bạch cương tàm là con tằm ăn lá dâu, lúc gần chín, bị bệnh chết cứng thẳng do nhiễm trùng Batrytis basiana Bals gây ra, sau đó phơi sấy khô làm thuốc. có khi sản xuất Bạch cương tàm bằng cách phung khuẩn này lên mình tằm đủ tuổi (4-5cm) cho tàm chết.  Nên chọn loại  trong ngoài đều trắng là tốt. Loại  mình cong queo, ruột ướt đen thì không nên dùng (đó là tằm chết tẩm vôi để làm giả). Ngày dùng từ 6 - 12g.

-XXDL: Bạch cương tàm, được nuôi  nhiều địa phương Việt Nam, và các nước khác.

-TVQK: Vị mặn, cay, tính bình. Vào Phế, Tâm, Can, Tỳ.

-CDCT: Bạch cương tàm có tác dụng: tức phong chỉ kinh (chống co giật), khu phong chỉ thống, giải độc tán kết. Chủ trị: Các chứng: đàm nhiệt kinh phong, động kinh co giật, trúng phong, đau đầu mắt đỏ, họng đau, nha thống (đau răng), đàm hạch loa lịch (lao hạch lâm ba), đinh nhọt đơn độc.

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Bạch cương tàm có chứa độ tro 6,34%, protit 6,7%, chất béo 4,5%...

PHƯƠNG THUỐC BẠCH CƯƠNG TÀM  CHỦ TRỊ:

   - Trị tiện độc (tiêu ra mủ máu…) cấp, đại trường viêm, có ung nhọt: Bối mẫu, Cương tằm, Đại hoàng, Mộc thiết tử. Đều 10g. Sắc uống. (Tứ Thần Tán II 3 – Chứng Trị Chuẩn Thắng).

   -  Trị đầu đau do phong nhiệt, co giật: Cương tằm 6g, Tang diệp 10g, Cúc hoa 10g, Câu đằng 10g, Hoàng cầm 10g. sắc lấy nước, hòa thêm Chu sa 1g, uống (Tang Cúc

Ẩm Gia Vị - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   - Trị nhức ở giữa hoặc 1 bên đầu hoặc đau lan đến 2 bên thái dương: Bạch cương tằm, tán bột, uống với nước sắc Trà -  Hành (Thánh huệ phương).

   - Trị đầu đau do phong: Bạch cương tằm, Cao lương khương, 2 vị bằng nhau, tán bột. Ngày uống 2 lần mỗi lần 4g với nước trà, lúc đi ngủ (Thánh Huệ Phương).

   - Trị mặt nám đen: Bạch cương tằm tán bột, trộn với nước bôi (Thánh Huệ Phương).

   - Trị lở ngứa (gây ra) đau nhức: Bạch cương tằm, sấy khô, tán bột. Mỗi lần uống 4g với rượu (Thánh Huệ Phương).

   - Trị ra gió chảy nước mắt: Bạch cương tằm (sao) 20g, Cam thảo 20g, Kinh giới 10g, Mộc tặc 20g, Tang diệp 40g, Tế tân 20g, Toàn phúc hoa 20g. Tán bột, ngày uống 8g với nước sắc Kinh giới (Bạch Cương Tằm Tán - Chứng Trị Chuẩn Thằng).

   - Trị trúng phong miệng méo, nửa người liệt: Bạch cương tằm, Bạch phụ tử, Toàn yết. Lượng bằng nhau. Tán bột. Mỗi lần dùng 4g, hòa với rượu nóng bôi (Khiên Chính Tán - Dương Thị Gia Tàng).

   - Trị da mặt sần sùi vì đánh phấn: Bạch cương tằm, Hắc khiên ngưu, 2 vị bằng nhau. Tán bột. Rửa mặt cho sạch rồi bôi thuốc lên (Đẩu Môn Phương).

   - Trị trẻ nhỏ bị kinh phong: Bạch cương tằm, Toàn yết, 2 vị bằng nhau, Thiên hùng, Phụ tử, mỗi vị 4g (chế). Tán bột. Mỗi lần uống 2g với nước sắc Bạch cương tằm (Bản Thảo Diễn Nghĩa).

PHẦN THAM KHẢO:

- Bạch cương tằm trừ phong nhiệt, tiêu đờm nhiệt. Vị mặn thì làm mềm các chỗ cứng, vị cay thì tán hỏa, vì vậy, Bạch cương tằm trị họng viêm cấp, quai bị, hiệu quả rất cao còn trị kinh giản, trúng phong thì không bằng vị Toàn yết, Ngô công - Phân con tằm có tác dụng trừ phong thắng thấp, cả 2 đều tốt” (Đông Dược Học Thiết Yếu).  

- Khi con tằm chết, nó không bị thối rữa, đó là điểm độc đáo của nó. Thuốc có đầy đủ tác dụng sơ tiết phong nhiệt, thanh tức giáng hỏa (Thực Dụng Trung Y Học).

-KÊNG KỴ: Huyết hư, không có phong tà, phong nhiệt, không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẽ
Lương y: Minh Phúc