U66.372 Lung bế;  R33 Bí đái - U66.361 Thủy thũng;  R60.9  Phù không xác định.

Theo YHCT nếu do phế nhiệt ủng tắc ở phía trên, khí không đi xuống được, làm cho đường tiết niệu không thông, nên gây ra tiểu tiện không lợi, họng khô, buồn bực, khát nước, khó thở, rêu lưỡi vàng đều do nhiệt tà nung đốt bên trong làm cho khí phế bí uất không đi xuống đó là nguyên nhân tiểu tiện không thông, cho nên tiểu khó quan tâm đến phế là vậy.  Bế tiểu còn gọi “Lung bế” đi tiểu rất khó khăn thậm chí tiểu rặn ra từng giọt bệnh nếu phát từ từ gọi là “lung”, bệnh cấp thì gọi là “bế” trên lâm sàng gọi chung là “lung bế”  Lung bế so với “lâm chứng” có khác nhau: lung bế là chỉ đi tiểu khó, thường do bàng quang thấp nhiệt (viêm nhiễm).

Chứng bí tiểu do phế nhiệt ủng thịnh thường đi tiểu không thông phải rặn ra từng giọt rát buốt, người buồn bực, họng khô khát nước, khó thở, rêu lưỡi dày vàng, mạch sác.

Theo YHHĐ vô niệu  bao giờ cũng có nguyên nhân bệnh lý và phải coi như cần tìm nguyên nhân, xử trí  kịp thời, còn  bí đái là hiện tượng nước tiểu có đầy trong bàng quang mà không tự đái được, thận vẫn còn làm việc. Còn trường hợp vô niệu là thận đã bị tổn thương.

Phép trị: thanh phế, hóa thấp, lợi thủy.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị bí tiểu, phế nhiệt ủng thịnh.

Bài Thanh Phế Ẩm Tử

Phương thuốc:

Phục linh                     16g

Hoàng cầm                  12g

Tang bạch bì                14g

Mạch môn                   14g

Xa tiền tử                    12g

Sơn chi                        12g

Mộc thông                   12g

Đăng tâm                    6g

Cù mạch                      14g

Biển súc                      20g

Đây là bài (Thanh Phế Ẩm tử “Vệ Sinh Bảo Giám”gia giảm): Sắc uống ngày 1 thang.

Tác dụng: trị nhiệt thượng tiêu, tiểu không thông phế nhiệt ũng trệ.

Dẫn giải bài thuốc:

-Hoàng cầm, tang bạch bì, mạch môn có thể thanh tiết phế nhiệt.

-Xa tiền, mộc thông, phục linh, chi tử để thanh nhiệt thông lợi.

Cù mạch, Đăng tâm, Biển súc thanh nhiệt lợi thấp…                   

Gia giảm:

-Nếu người nóng tâm phiền gia Hoàng liên, Trúc diệp.

-Nếu lưỡi đỏ mà khô do phế âm hư gia Sa sâm, Mao căn.

-Nếu không có Hổ phách tăng thay Thanh tâm thảo.

Phụ thang:

+ Trị bí tiểu, phế nhiệt táo ủng thịnh phối hợp Bài (Hoàng Cầm Thanh Phế Ẩm “Ngọc Cơ Vi Nghĩa” gia giảm). Chi tử 12g, Hoàng cầm14g, Tang bạch bì 16g, Phục linh 14g. Tác dụng trị; phế táo, phế âm hư, tiểu như nước vo gạo, khát mà tiểu tiện không thông.

+ Trị bí tiểu, phế nhiệt ủng thịnh, lưng gối yếu mỏi phối hợp Bài (Thận Khí hoàn gia giảm). Thục địa 30g, Sơn dược 18g, Sơn thù 14g, Đơn bì 16g, Phục linh 10g, Trạch tả 8g, Quế chi  12g, Phụ tử 6g, Ngưu tất 12g, Đỗ trọng 14g, Xa tiền tử. Đăng tâm 4g.  Tác dụng trị thận dương hư, phế thân không giao nhau bí tiểu, tiểu tiện ít.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com