U59.141Hầu tý; J31.1 Viêm mũi họng - U63.051 Âm thủy; N04 Hội chứng thận hư …

Theo YHCT Viêm họng “Nhũ nga” thường có những triệu chứng ban đầu như: ngứa trong họng, khản tiếng, có khi sốt, nhức đầu, đau họng khi nuốt. Bệnh thường phát vào mùa thu và mùa đông, phát triển nhiều vào những lúc có gió lạnh bất ngờ. phép trị chia thành hai thể thực chứng và hư chứng. Nếu chứng thực, chỉ cần dùng một số cây thuốc có tác dụng thanh nhiệt tiêu độc trục đuổi tà khí, bảo vệ hầu họng. Nếu chứng hư, cần dùng thêm các vị thuốc bổ phế, nhuận phế, thanh phế, kết hợp với chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng.

Nếu có hiện tượng lở loét gọi là lạn hầu nga. Họng Yết hầu là cửa ngõ của việc ăn uống, hít thở, thường xuyên tiếp xúc với bên ngoài. Khi ngoại tà theo đường ăn uống, hít thở xâm nhập vào hầu họng, tà khí và chính khí sẽ giao tranh và gây ra sốt. Nếu chính khí khỏe thì tà khí lui, bệnh tình đỡ dần và khỏi. Nếu chính khí suy giảm hoặc không được chữa tri kịp thời thì họng càng đau tăng, đỏ, loét, gây ảnh hưởng tới toàn thân. Lý luận cho rằng chứng nhũ nga viêm nhiễm sốt, phần nhiều  tà táo nhiệt dễ tổn thương âm dịch cho nên phép chữa chính là dưỡng âm thanh phế, lương huyết giải độc.

Viêm họng theo YHCT là bệnh chứng “Viêm a-mi-đan” còn gọi là chứng Nhũ nga, bị một bên gọi là đơn nhũ nga, bị 2 bên là song nhũ nga. Viêm họng mãn Thể Âm hư. Biểu hiện bệnh tái phát liên tục hoặc dây dưa không khỏi dứt, amidal sưng đau, sốt nhẹ, người mệt mỏi, miệng khô, miệng hôi, ho khan do táo nhiệt âm dịch hư suy…

Phép trị:  thanh nhiệt tiêu độc dưỡng âm… nên dùng bài sau:

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị.

Bài Nhũ nga, Dưỡng Âm Thanh Phế Thang

Phương thuốc:

Sinh địa                       20g

Huyền sâm                  16g

Xích thược                  12g

Mạch môn                   16g

Đơn bì                         16g

Bối mẫu                       12g

Bạc hà                         8g

Cam thảo                     6g

Bạch thược                 12g sao

Đây Là Bài (Nhũ nga, Dưỡng Âm Thanh Phế Thang). Sắc nước uống.

Tác dụng: Dưỡng âm thanh phế, lương huyết giải độc… trị viêm viêm họng (amydale cấp), họng sưng đau, bạch hầu có triệu chứng sốt phế âm hư.

Giải thích bài thuốc:

- Sinh địa, Huyền sâm, Mạch môn: lương huyết, thanh nhiệt dưỡng âm giải độc là chủ dược…

- Xích thược, Sinh địa, Đơn bì, Huyền sâm:  lương huyết giải độc. Bối mẫu chỉ khái hóa đàm thanh nhiệt…

- Bối mẫu: Nhuận phế trừ đàm Chỉ khái, Thanh nhiệt tán kết.

- Sinh Cam thảo thanh nhiệt giải độc...

- Bạc hà tuyên phế lợi yết, tuyên phế...Các vị thuốc cùng dùng có tác dụng dưỡng âm thanh phế lương huyết giải độc, trị họng amidal sưng đau kéo dài, sốt nhẹ, người mệt mỏi thể âm huyết hư.

Gia giảm:

 Trường hợp thận âm hư gia Thục địa để tư bổ thận âm, nhiệt độc nặng gia Kim ngân hoa, Liên kiều để thanh nhiệt giải độc…

Trường hợp có biểu chứng gia Tang diệp, Cát căn…

Phụ phương:

  Viêm họng mãn Thể Âm hư sốt nóng phối hợp Bài (Nhũ nga, Kháng Hợp Hầu Hợp Tể gia giảm). Liên kiều 24g, Hoàng cầm 24g, Mạch môn 12g, Sinh địa 40g, Huyền sâm 12g, Cam thảo 4g. Sắc uống. Tác dụng: Thanh nhiệt dưỡng âm giải độc… trị chứng viêm họng dây dưa không khỏi dứt, amidal sưng đau, sốt nhẹ, người mệt mỏi, miệng khô, miệng hôi, ho khan do, cầu táo,  âm dịch hư suy… 

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com