Mập phì tỳ khí hư

   Theo y học cổ truyền, bệnh béo phì là do đàm nhiều, thấp nhiều và khí hư gây nên. Nguyên nhân có liên quan đến bẩm tố tiên thiên, lạm dụng món cao lương mỹ vị, đồ ăn béo ngọt, ít vận động. Béo phì do tỳ hư thấp trệ, biểu hiện ăn uống không tiêu, ăn không ngon, hay bị rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, đại tiện phân nát, tiêu chảy, ăn vào mệt mỏi muốn nằm, bụng xệ cơ nhão, tay chân, lưỡi nhạt, bệu, rêu lưỡi trắng, mạch hư. Theo y học hiện đại, béo phì không hẳn do ăn uống hay lười hoạt động, còn nhiều nguyên nhân…nên phép trị là kiện tỳ, tiêu thực, hóa đàm. Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị mập phì tỳ khí hư.

Phương thuốc: Sơn tra 20g, phục linh 20g, thần khúc 16g, liên kiều 14g, bán hạ 12g, trần bì 12g, nhân sâm 14g, la bạc tử 12g, mạch nha 12g, tô tử 14g.

Cách dùng: Sắc uống  hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Tiêu thực, đạo trệ, trị ăn uống không tiêu do (tỳ khí hư). Các vị hợp lại thành bài thuốc chữa chứng béo phì ăn uống không tiêu, do tỳ hư thấp trệ.

Sơn tra chữa tiêu tích trệ do chất thịt cá dầu mỡ tích kết. La bạc tử tiêu tích do chất đường bột thêm giáng khí hóa đàm. Thần khúc chữa ăn không tiêu do phong hàn thấp ngưng trệ ngoại. Bán hạ, trần bì, bạch linh hành khí hòa vị hóa thấp. Nhân sâm bổ khí, ích ngũ tạng. Liên kiều tán kết thanh nhiệt. Tô tử tiêu đàm giáng khí ôn hòa đàm thấp.

Gia giảm:

-Nếu ăn rau bụng đầy gia sa nhân, nhục đậu khấu 6g.

-Nếu  ăn nhiều tinh bột tích trệ gia la bặc tử 14g.

-Nếu ăn thịt nhiều gây nhục tích tăng vị sơn tra.

-Nếu ăn kém tỳ hư gia thương truật 12g hoặc bạch truật, giảm bán hạ, la bạc tử, liên kiều.

-Nếu tỳ hư ăn kém bụng đầy gia bạch truật, hậu phác, hương phụ.

+ Trị béo phì thể tỳ khí hư thấp trệ phối hợp bài Hòa vị thang “Trần Thị Tôn Sinh” gia giảm: Trần bì 12g, bán hạ 8g, sa nhân 4g, thương truật 12g, hậu phác 14g, hoắc hương 14g, hương phụ 14g, chích thảo 4g, sơn tra 14g, thần khúc 14g, sinh khương 12g sắc nước cho uống. Tác dụng lợi khí, tiêu thực, hòa vị, trị  bụng đầy nôn mửa, nôn mửa xong dễ chịu.

+ Trị béo phì thể tỳ khí hư thấp trệ phối hợp bài Toàn sinh bạch truật tán II “Thai sản bí thư”: Bạch truật 12g, cam thảo 4g, đương quy 12g, nhân sâm 12g, phục linh 14g, sinh khương 14g, trần bì 12g, tử tô 14g, xuyên khung 14g. Tác dụng ích khí, kiện tỳ, tiêu thũng, lợi thủy, trị các chứng tỳ hư tấp trệ, có thai mà bị phù.

+  Trị béo phì thể tỳ khí hư thấp trệ phối hợp bài Tô tử giáng khí thang “ Hòa tể cục phương”: Tô tử 12g, trần bì 12g, nhục quế 6g, đương quy 12g, tiền hồ 12g, bán hạ 12g, hậu phác 12g, chích thảo 6g, sinh khương 12g. Tác dụng giáng khí bình suyễn, ôn hóa hàn thấp, trị mập phì bụng đầy hay bị rối loạn tiêu hóa.

(khoahocdoisong.vn) - 21:06 07/09/2019

Lương y Phan Thị Thạnh